Muhammed Yunus BEKTAY, Pınar Nur DEMİRCİ, Muhammed ATAK

Kadınların Oral Kontraseptiflere Bakış Açılarının Araştırılması: Tutumların ve Erişilebilirliğin Şekillenmesinde Eczacıların Rolü

Amaç: Son yirmi yılda, oral kontraseptifler tüm dünyada doğum kontrolü için sık tercih edilen seçenek olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, kadınların oral kontraseptiflere ilişkin bilgi, tutum ve davranışlarını ve eczacının olası rolünü araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Kasım 2020-Ocak 2021 tarihleri arasında Türkiye’de kesitsel gözlemsel bir çalışma yürütülmüştür. Kadınların oral kontraseptifler hakkındaki bilgi, tutumlarını ve bilgi düzeylerini değerlendirmek için Google Forms kullanarak çevrimiçi bir anket uygulanmıştır. Veriler, ayrımcı olmayan kartopu örnekleme yöntemiyle toplanmıştır. Anket güvenilirliği Cronbach α değeriyle ölçülmüştür. Katılımcılardan elde edilen veriler faktör analizi ve ki-kare testiyle istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Bulgular: Bu çalışmada yaş ortalaması 32,31±14,21 olan 140 katılımcı yer almıştır. Katılımcıların büyük bir kısmı (77, %55) bekâr olduğunu bildirmiştir. Katılımcıların önemli bir çoğunluğu (93, %66,4) herhangi bir kontraseptif yöntem kullanmamaktadır. Evli ve bekar kadınların doğum kontrol yöntemi kullanımları istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklı bulunmuştur (p<0,001, χ²=21,968). Katılımcıların yaklaşık yarısı (75, %53,6) şimdiye kadar herhangi bir doğum kontrol yöntemi kullanmadığını belirtmiştir. Bulgularımıza göre, katılımcıların önemli bir kısmı (76, %54,3) oral kontraseptifler hakkında bilgiyi televizyon, internet, sosyal medya, arkadaşlar ve akrabalar gibi güvenilirliği düşük kabul edilen kaynaklardan edinmiştir. Sonuç: Türk toplumunda farklı yaş gruplarında oral kontraseptiflere ilişkin bilgi ve tutumların istenen düzeyde olmadığı aşikardır. Erişilebilir bir sağlık profesyoneli olarak hizmet veren toplum eczacılarının, kadınları doğum kontrolü ve aile planlaması konusunda eğitmesi olumlu sonuçlar verecektir.

Anahtar Kelimeler:

Kontraseptif Yöntemler, Aile Planlaması, Oral Kontraseptif, Klinik Eczacılık

Exploring Women's Perspectives on Oral Contraceptives: The Role of Pharmacists in Shaping Attitudes and Accessibility

Objective: Over the past two decades, oral contraceptives have emerged as the predominant choice for contraception globally. This study explores women’s knowledge, attitudes, and behaviors regarding oral contraceptives and the pharmacist’s possible role. Material and Method: From November 2020 to January 2021, we conducted a cross-sectional observational study in Turkey. To assess the women’s knowledge attitudes and knowledge level about oral contraceptives, we developed an online questionnaire utilizing Google Forms. The data were gathered through an exponential non-discriminative snowball sampling method. The reliability of the questionnaire was measured by Cronbach α value. The data obtained from the participants were statistically analyzed using principal component factor analysis and chi-square test. Results: This study involved 140 participants, with a mean age of 32.31±14.21. Most participants (77, 55%) reported being single. Among the participants, a notable majority (93, 66.4%) were not utilizing any contraceptive methods, and a statistically significant discrepancy was observed between the married and single women (p<0.001, χ²=21.968). Nearly half of the participants (75, 53.6%) indicated lack of usage of any contraception methods. According to our findings, a substantial portion (76, 54.3%) of participants gathered information about oral contraceptives from sources with lower reliability, including sources like television, Internet, social media, friends, and relatives. Conclusion: The knowledge and attitudes regarding oral contraceptives among different age groups within the Turkish population are not at the desired level. The involvement of community pharmacists, who serve as accessible healthcare professionals, educating women about contraception and family planning, would yield favorable results.

Keywords:

Contraception, Family Planning, Oral Contraceptives, Clinical Pharmacy,

PDF

___

Teal S, Edelman A. Contraception Selection, Effectiveness, and Adverse Effects: A Review. Amer. Medical Assoc 2021;326(24):2507-2518.
Nüfus Etütleri Enstitüsü. 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Published 2018. https://hips.hacettepe.edu.tr/tr/2018_turkiye_nufus_ve_saglik_arastirmasi-55
Skaritanov E, Wilkie G, Kovell LC. Selection, Effectiveness, and Adverse Effects of Contraception. Amer. Medical Assoc 2022;327(15):1504.
Simmons RG, Jennings V. Fertility awareness-based methods of family planning. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol 2020;66:68-82.
Ganti AK, Hillard PJA. Family planning in adolescents. Curr Opin Obstet Gynecol 2019;31(6):447-451.
Black A, Guilbert E, Costescu D, et al. Canadian Contraception Consensus (Part 1 of 4). J Obstet Gynaecol Canada JOGC = J d’obstetrique Gynecol du Canada JOGC 2015;37(10):936-942.
Black A, Guilbert E, Costescu D, et al. Canadian Contraception Consensus (Part 3 of 4): Chapter 7, Intrauterine Contraception. J Obstet Gynaecol Canada J d’obstetrique Gynecol du Canada, JOGC 2016;38(2):182-222.
Bektay MY, Sancar M, Jadoo SAA, Izzettin FV. Time to change to improve health: clinical pharmacy and pharmaceutical care education in Turkey. J Ideas Heal 2020;3(1):130-134.
Kennedy CE, Yeh PT, Gonsalves L, et al. Should oral contraceptive pills be available without a prescription? A systematic review of over-the-counter and pharmacy access availability. BMJ Glob Heal 2019;4(3):e001402.
Landau SC, Tapias MP, McGhee BT. Birth control within reach: a national survey on women’s attitudes toward and interest in pharmacy access to hormonal contraception. Contraception 2006;74(6):463-470.
Irwin AN, Stewart OC, Nguyen VQ, Bzowyckyj AS. Public perception of pharmacist-prescribed self-administered non-emergency hormonal contraception: An analysis of online social discourse. Res Social Adm Pharm 2019;15(6):650-655.
Hilverding AT, DiPietro Mager NA. Pharmacists’ attitudes regarding the provision of sexual and reproductive health services. J Am Pharm Assoc (2003) 2017;57(4):493-497.
Norman W V, Soon JA, Panagiotoglou D, Albert A, Zed PJ. The acceptability of contraception task-sharing among pharmacists in Canada the ACT-Pharm study. Contraception 2015;92(1):55-61.
Sharma A, Minh Duc NT, Luu Lam Thang T, et al. A Consensus-Based Checklist for Reporting of Survey Studies (CROSS). J Gen Intern Med 2021;36(10):3179-3187.
Hashemi F, Hoepner L, Hamidinejad FS, et al. A comprehensive health effects assessment of the use of sanitizers and disinfectants during COVID-19 pandemic: a global survey. Environ Sci Pollut Res Int 2023;30(28):72368-72388.
Sümbül-Şekerci B, Bildik O, Bektay MY, İzzettin FV. Attitudes of medicine, pharmacy, and dentistry students about psychostimulant use to enhance cognition. Int J Clin Pract 2021;75(10):e14608.
Dinç A. 40 Yaş Üzeri Evli Kadınların Kontraseptif Tercihlerinin İncelenmesi. Zeynep Kamil medical journal 2018;49(3):251-255.
Ezire O, Idogho O, Theophilus A, Ikani S, Oluigbo O. Study on the patterns and trend in contraceptive use in South-South and North-Western zones of Nigeria: 2003–2011. Open Access J Contracept 2014;5:65-72.
Adeyemi AS, Olugbenga-Bello AI, Adeoye OA, Salawu MO, Aderinoye AA, Agbaje MA. Contraceptive prevalence and determinants among women of reproductive age group in Ogbomoso, Oyo State, Nigeria. Open access J Contracept 2016;7:33-41.
Karabulutlu GO. 15-49 yaş grubundaki kadınların doğum oncesi bakım alma sıklığı ve etkileyen faktorleri belirleme, verilen hizmetin uygunluğunu değerlendirme. Journal of Nursology 2021;24(4):520-530.
Tehrani FR, Farahani FK, Hashemi M. Factors influencing contraceptive use in Tehran. Fam Pract 2001;18(2):204-208.
Toprak Evcik D, Gokseven Y, Oztürk GZ. Üreme Çağındaki KadınlardaKontrasepsiyon Bilgi Düzeyinin, Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi. The Turkish Journal of Family Practice 2020;24(4):203-212.
Gotmark F, Andersson M. Human fertility in relation to education, economy, religion, contraception, and family planning programs. BMC Public Health 2020;20(1):265.
Gürkaş E MK. Gaziantep İstasyon Aile Sağlığı Merkezi Bolgesindeki 15–49 Yaş Kadınların Aile Planlaması Yontemi Kullanım Düzeyinin Belirlenmesi. Konuralp Medical Journal 2013;5(2):1-3.
Mayda As, Bozkurt HB, Arslan T, Dedeli İ, Ozkan MO. Düzce ili kalıcı konutlar bolgesinde 15-49 yaş arası kadınlarda yontem kullanma oranları ve tercih nedenleri. TSK Koruyucu Hekim Bülteni 2005;4(5):265-279.
Gorvett Z. The strange truth about the pill. BBC, Futur. Published online 2018. https://www.bbc.com/future/article/20180822-the-birth-control-pill-can-have-male-side-effects
SPHERE Centre of Research Excellence. Driving better sexual and reproductive health outcomes for women through primary care. https://www.spherecre.org/