Necmeddîn Dâye’nin Bahru’l-hakāik Adlı Tefsirinde İbâdetlere Dâir Bazı İşârî Yorumlar

Bu makalede Necmeddîn Dâye’nin tasavvufî tefsiri Bahru’l-hakāik’te kaleme alınan ibâdetlerin işârî yorumları ele alınmıştır. Çalışmanın girişinde işârî tefsir geleneğine kısaca değinilmiş, eserin müellifi Necmeddîn Dâye ve Bahru’l-hakāik hakkında genel hatlarıyla bilgiler verilmiştir. Son olarak Dâye’nin tefsirinde dile getirdiği namaz, oruç, hac ve zekât gibi ibâdetlerin tasavvufî anlamlarıyla ilgili değerlendirmelerine örnekler verilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Tasavvuf, tefsir, Necmeddîn Dâye, Bahru’l-hakāik, işârî yorum, ibâdet

Some Symbolic Interpretations About Worships in Najm al-Din Daya's Tafsir Entitled as Bahr al-Haqaiq

Keywords:

-,

PDF

___

Afîfî, Ebu’l-A‘lâ, Tasavvuf İslâm’da Mânevî Hayat, çev.: Ekrem Demirli, Abdullah Kartal, İstanbul 1996.
Algar, Hamid, “Bahru’l-hakāik ve’l-ma‘ânî”, DİA, c. IV, İstanbul 1991.
Anonim, Menâkıb-ı Evhâdüddîn Hâmid b. Ebi’l-Fahr Kirmânî, tahk. Bedîüzzamân Füruzanfer, Tahran 1969.
Aştiyânî, Abbas İkbal, Târih-i Mufassal-ı İran, Tahran 1351.
Ateş, Süleyman, İşârî Tefsir Okulu, İstanbul 1998.
Bahar, Muhammed Takî, Sebk-i Şinâsî yâ Târih-i Tatavvur-i Nesr-i Fârisî, Tahran 1337.
Bayram, Mikâil, Şeyh Evhadüddîn Hâmid el-Kirmânî ve Menâkıb-nâmesi, Konya 2005.
Browne, Edward Granwille, A Literary History of Persia: from Firdawsi to Sa’di, I-IV, Cambridge 1956.
Bursevî, İsmâil Hakkı, Rûhu’l-beyân, çev.: Heyet, I-XIV, İstanbul 2005–2010.
Câmî, Abdurrahman Nureddîn, Nefehâtü'l-üns; Evliyâ Menkıbeleri, çev.: ve şerh Lamiî Çelebi, haz.: Süleyman Uludağ, Mustafa Kara, İstanbul 1998.
Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Tarihi, Ankara 1988.
er-Rugedî, İbn-i Bîbî Ali, Selçuknâme =el-Evâmirü’l-alâ’iye fi’l-umûri’l-alâ’iye, I-II, çev.: Mürsel Öztürk, Ankara 1996.
Kâtib Çelebî, Keşfü’z-zünûn, c. I, İstanbul, 1941.
Kehhâle, Ömer Rızâ, Mu’cemu’l-müellifîn, Beyrut, 1957.
Meier, Fritz Von, “Satmbuler Handschriften Dreirer Persischer Mystiker: Ain al-Qudât al- Hamadânî, Nağm ad-Dîn al-Kubrâ, Nağm ad-Dîn ad-Daja”, Der Islam, Berlin, 1937.
Mollaİbrâhimoğlu, Süleyman, Yazma Tefsir Literatürü, İstanbul 2007.
Dâye, Mirsâdü’l-ibâd, s. 169–170.
Nefîsî, Saîd, Târih-i Nazm u Nesr der İran ve der Zebân-ı Fârisî, I-II, Tahran 1984.
Nevâî, Alişir, Mecâlisü’n-nefâis, haz.: Ali Asgar Hikmet, Tahran 1963.
Okuyan, Mehmet, Necmuddîn Dâye ve Tasavvufî Tefsiri, İstanbul 2001.
-------, “Necmuddîn Dâye ve Tasavvufî Tefsiri” Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, Samsun 1996.
Dâye/Râzî, Necmeddîn, Mirsâdü’l-ibâd mine’l-mebde’ ile’l-me‘âd, tahk. M. Emin Riyâhî, Tahran 1973.
-------, Bahru’l-hakāik ve’l-ma‘ânî fî tefsiri’s-seb‘i’l-mesânî, Süleymâniye Ktp., Hasan Hüsnü Paşa, no: 37, (yazma).
-------, Bahru’l-hakāik (Simnânî’nin Tekmilesiyle birlikte), Hâlet Efendi, no: 18; Cârullah Efendi, no: 233.
-------, Mermûzât-ı Esedî, haz.: Muhammed Rızâ Şefi‘-i Kedkenî, Tahran 1974.
-------, Menârâtü’s-sâirîn, tahk. Saîd Abdulfettah, Kahire 1999.
Safedî, el-Vâfî bi'l-vefeyât, haz.: E. Fuâd Seyyid, F. Steiner Verbag, Wiesbaden 1991.
Uludağ, Süleyman, “İşârî Tefsir”, DIA, c. XXIII, İstanbul 2001.
-------, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul 2005.
Zehebî, M. Hüseyin, et-Tefsîr ve’l-Müfessirûn, Kahire 1962.