Andreas GÖRKE, Kevser ÖZDOĞAN, Çevirmen: Kevser Özdoğan

İlk İslâm Âlimlerine Göre Megâzî ile Hadis Arasındaki İlişki

[Hz.] Muhammed’in hayatını anlatan biyografi malzemesi (megâzî -veya sîre- malzemesi) ile söz ve fiillerinin anlatımı (hadis malzemesi) arasındaki ilişki İslâm araştırmalarında uzun zamandır tartışılmaktadır. Bazı araştırmacılar, biyografi malzemelerinin temelde hadisin kronolojik düzenlenmesiyle oluştuğunu iddia ederken, diğerleri tam tersini, hadis malzemesinin, aslında normatif metinler üretmek için tarihi bağlamından soyutlanan [Hz.] Muhammed’in hayatı hakkındaki anlatımlardan türediğini iddia etmişlerdir. Bu makale, iki görüşün de savunulamaz olduğunu ve megâzî ile hadisin ayrı alanlar olarak ortaya çıktığını, birbirlerini etkilediklerini fakat kendine özgü niteliklerini koruduklarını iddia eder. Bir alanda ortaya çıkan ve şekillenen rivayetler bazen diğerine aktarılır. Bir alandan diğerine rivayetlerin aktarımı, görünüşe göre, çoğunlukla metinde herhangi bir kasıtlı değişikliğin yapılmış olduğu anlamına gelmez.

Anahtar Kelimeler:

İslam Tarihi, Peygamber Muhammed’in biyografisi, İlk İslâmî ilim alanları, Tarihyazıcılığı, Megâzî, Hadis, Sîre, Erken dönem İslamî literatür

The Relationship Between Maghazi and Hadith in Early Islamic Scholarship

Keywords:

History of Islam, Biography of the Prophet Muhammad, Early Islamic fields of learning, Historiography, maghazi, hadith, sîra, Early Islamic literature,

PDF

___

Beaumont, Daniel. “Hard-boiled: narrative discourse in early Muslim traditions”. Studia Islamica 83 (1996): 5-31.
Becker, Carl Heinrich. “Prinzipielles zu Lammens' Sīrastudien”. Der Islam 4 (1913): 263-269.
Buhârî, Muhammed b. İsmâîl. Sahîh’ul-Buhârî. 3 cilt. Vaduz: Thesaurus Islamicus Foundation 2000.
Crone, Patricia. Meccan Trade and the Rise of Islam. Oxford: Blackwell, 1987.
Dūrī, ʿAbd al-ʿAzīz. The Rise of Historical Writing among the Arabs, ed. ve trc. Lawrence I. Conrad. Princeton: Princeton University Press, 1983.
Faizer, Rizwi S. “The issue of authenticity regarding the traditions of al-Wāqidī as established in his Kitāb al-Maghāzī’. JNES 58 (1999): 97- 106.
Gibb, Hamilton A. R. “Taʾrīkh”. Enzyklopaedie des Islam Geographisches ethnographisches und biographisches Wörterbuch der muhammedansichen Völker. Ergänzungsband: 249-263. Leiden: Brill, 1938.
Görke, Andreas - Schoeler, Gregor. Die ältesten Berichte über das Leben Muḥammads: Das Korpus ʿUrwa ibn az-Zubair. Princeton: The Darwin Press, 2008.
Görke, Andreas. “Eschatology, history and the common link: a study in methodology”. Method and Theory in the Study of Islamic Origins. Ed. Herbert Berg. Leiden ve Boston: Brill, 2003
Hinds, Martin. “al-Maghāzī”. EI2. 5: 1161-1164.
Hinds, Martin. “Maghāzī’ and ‘Sīra’ in early Islamic scholarship”. La vie du prophète Mahomet Colloque de Strasbourg. Ed. Toufic Fahd. 57-66. Paris: 1983.
Horovitz, Josef. “Alter und Ursprung des Isnād”. Der Islam 8 (1908): 39-47.
Horovitz, Josef. The Earliest Biographies of the Prophet and their Authors. Princeton: Darwin Press, 2002.
İbn Mâce, Muhammed b. Yezîd. Sünen-i İbn Mâce. Vaduz: Thesaurus Islamicus Foundation, 2000.
İbn Sa’d. Ṭabaḳāti’l-kebîr. Ed. E. Sachau. 9 cilt. Leiden: Brill, 1904-28.
İbn Şahin. Kitabü Nâsiḫu’l-ḥadîs̱ ve mensûḫihi. Ed. Kerime bt. Ali. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-ilmiyye, 1420/1999.
Jarrar, Maher. Die Prophetenbiographie im islamischen Spanien Ein Beitrag zur Überlieferungs- und Redaktionsgeschichte. Frankfurt am Main: 1989.
Juynboll, Gautier H. A. “Some isnād-analytical methods illustrated on the basis of several women-demeaning sayings from ḥadīth literature”. al-Qantara Revista de estudos árabes 10 (1989): 343-383.
Juynboll, Gautier H. A. Encyclopedia of Canonical Ḥadīth. Leiden: Brill, 2007.
Khoury, Raif Georges. Wahb b. Munabbih Teil 1: Der Heidelberger Papyrus PSR Heid Arab 23. Leben und Werk des Dichters. Wiesbaden: Harrassowitz, 1972.
Kister, Meir J. “The Sīrah literature”. The Cambridge History of Arabic Literature Arabic Literature to the End of the Umayyad Period. Ed. A.F.L. Beeston- T. M. Johnstone- J. D. Latham- R. B. Serjeant- G. R. Smith. 352-367. Cambridge: Cambridge University Press, 1983.
Lammens, Henri. “Qoran et tradition, comment fut composée la vie de Mahomed”. Recherches de Science Religieuse 1 (1910): 27-51.
Landau-Tasseron, Ella. “Sayf Ibn ‘Umar in medieval and modern scholarship”. Der Islam 67 (1990): 1-16. Larcher, Pierre. “Le mot de hadit vu par un linguiste”. Das Prophetenḥadīṯ: Dimensionen einer islamischen Literaturgattung. Ed. Tilman Nagel- Claude Gilliot. 7-13. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 2005.
Lecker, Michael. “Wāqidī’s account on the status of the Jews of Medina: a study of a combined report”. JNES 54 (1995): 15-32.
Leder, Stefan. “al-Wāḳidī”. EI2.. 11: 101.
Leder, Stefan. “The literary use of the Khabar: a basic form of historical writing”. The Byzantine and Early Islamic Near East, I: Problems in the Literary Source Material. Ed. L. Conrad ve A. Cameron. 277-315. Princeton: The Darwin Press, 1992. Malik b. Enes. Muvatta. Vaduz: Thesaurus Islamicus Foundation, 2000.
Monroe, James T. “The poetry of the Sīrah literature”, The Cambridge History of Arabic Literature Arabic Literature to the End of the Umayyad Period. Ed. A.F.L. Beeston -T. M. Johnstone- J. D. Latham- R. B. Serjeant- G. R. Smith. 368-73. Cambridge: 1983. Motzki, Harald. “Dating Muslim traditions A survey”. Arabica 52 (2005): 204-253.
Müslim b. Haccac. Ṣaḥîḥu Müslim. Vaduz: Thesaurus Islamicus Foundation, 2000. Nagel, Tilman. “Ḥadīṯ -oder: Die Vernichtung der Geschichte”. XXV. Deutscher Orientalistentag vom 8-13.4.1991 in Miinchen Vorträge. Stuttgart: 1994.
Nagel, Tilman. “Verstehen oder nachahmen? Grundtypen der muslimischen Erinnerung an Mohammed”, Jahrbuch des Historischen Kollegs (2006): 73-94.
Nesâî, Ahmed b. Şu’ayb. Sünen. Vaduz: Thesaurus Islamicus Foundation, 2000.
Nîsâbûrî, Muhammed b. Abdillah Hâkim. el-Müstedrek ʿale’ṣ-Ṣaḥîḥayn, ed. M. A. ‘Ata. 5 cilt. 2. baskı. (Beyrut: Darü’l-kütübü’l-ilmiyye, 1422/2002.
Raven, Wim. “Sīra”. EI2. 9: 660-663.
San’ânî, Abdürrezzâk b. Hemmam. Kitâbü’l- Muṣannef. ed. H. R. A‘zamî. 11 cilt. Beyrut: el-Meclisü’l-ilmi, 1970-72.
Schacht, Joseph. The Origins of Muhammadan Jurisprudence. Oxford: Clarendon Press, 1950.
Schoeler, Gregor. Charakter und Authentie der muslimischen Überlieferung über das Leben Mohammeds. Berlin and New York: de Gruyter, 1996.
Schöller, Marco. Exegetisches Denken und Prophetenbiographie Eine quellenkritische Analyse der Sira-Uberlieferung zu Muhammads Konflikt mit den Juden. Wiesbaden: Harrassowitz 1998.
Sezgin, Fuat. Geschichte des Arabischen Schrifttums. 12 cilt. Leiden: 1967/2000.
Şehrezûrî, İbnü’s-Salâh. ʿUlûmü’l-ḥadîs̱. Ed. Nureddin Itr. Dımeşk: Darü’l-Fikr, 1406/1986.
Taberî, Ebu Cafer Muhammad b. Cerir. Târîḫu’r-rusül ve’l-mülûk (Annales). Ed. M. J. de Goeje. 15 cilt. Leiden: Brill 1879-1901.
Tirmizî, Ebu İsa Muhammad b. İsa. Sünenü’t-Tirmiẕî. 2 cilt. Vaduz: Thesaurus Islamicus Foundation, 2000.
Wansbrough, John. The Sectarian Milieu Content and Composition of Islamic Salvation History. Oxford: 1978.
Watt, W. Montgomery. “The reliability of Ibn-Isḥāq’s sources”. La Vie du prophète Mahomet Colloque de Strasbourg (octobre 1980). 31-43. Paris: 1983.
Watt, W. Montgomery. “The materials used by Ibn Isḥāq”. Historians of the Middle East. Ed. Bernard Lewis and Peter Malcolm Holt. London: 1962.
Widengren, Geo. “Oral tradition and written literature among the Hebrews in the light of Arabic evidence, with special regard to prose narratives”. Acta Orientalia 23 (1958): 201-262.
Zaman, Muhammad Qasim. “Maghāzī and the muḥaddithūn: reconsidering the treatment of ‘historical’ materials in early collection of ḥadīth”. IJMES 28 (1996): 1-18.
Zehebî, Şemseddin Muhammed b. Osman. Târîḫu’l-İslâm ve vefeyâtü’l-meşâhîr ve’l-aʿlâm. Ed. U. Tedmürî. 51 cilt. Beyrut: Darü’l-Kitabi’l Arabî 1409/ 1989-1421/2000.