Huzur Dersleri Mukarrirlerinden Tosyalı İsmail Zühtü Efendi’nin Tefsir Metninin İncelenmesi

Bu çalışmada, 1880-1909 yılları arasında, aralıksız olarak 29 yıl Huzur Dersleri’ne iştirak etmiş Tosyalı İsmail Zühtü Efendi (ö. 1909)’nin kaleminden çıkmış bir tefsir metni, dersin formatına uygun olarak sorulan sorular ve cevapları incelenmektedir. Tefsir, soru-cevap ve dua kısmı olarak üç bölümde hazırlanmış olan metinde, tefsir edilen ayetin önceki ayetle irtibatının kurulduğu görülmektedir. Sorulan sorular ise daha çok dil ağırlıklı olmakla birlikte az da olsa Kur’an’a bütüncül bakışın izlerini yansıtan sorular da sorulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Kur’an, Tefsir, Osmanlı, Huzur Dersleri, Tosya

Examination of The Tafser Text of İsmail Zühtü Efendi from Tosya among the Teachers of the Lessons before the Sultans

This study examines a tafser text written by İsmail Zühtü Efendi from Tosya (d. 1909) who had participated in the lessons before the Sultan for 29 years in a row in between 1880 and 1909, and the questions and answers in line with the format of the lesson. Within the text segregated into three parts as tafser, questions-answers, and the pray, it is observed that the verse which is interpreted (tafser) is connected to the previous verse. And the questions directed are mainly on the language while some of them focus on the holistic view of Quran.

Keywords:

Qur’an, Tafseer, Ottoman, Lessons before the Sultan, Tosya,

PDF

___

Albayrak, Sadık, Son Devir Osmanlı Uleması, İBB Kültür İşleri D. Başkanlığı Yay., İstanbul 1996.
Beyzâvî, Envâru’t-tenzîl ve esrâru’t-te’vîl, Beyrut: Daru’l-ma’rife, 1434/2013.
Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâil b. İbrâhim b. Mugîre el-Cû‘fî, (ö. 256/870), el-Câmiu’s-sahîh, thk. Ahmed Zehve-Ahmed İnaye, Beyrut: Dâru’l-kitâbi’l-arabî, 2001.
Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri I-III, İstanbul: Meral Yayınevi, I, ty.
Çelik, Ersin, “Osmanlı Devletinde Padişah Huzurunda Yapılan Tefsir Derslerine Katılan Abanalı Bir Müderris: Veliyüddin Efendi”, ed. Erol Turan vd., “I. Uluslararası Abana Sempozyumu”, Abana-Kastamonu, 2016, s. 535-543.
Kara, Ömer, “İslâm Geleneğinde Ümerâ Huzurundaki Bilimsel Toplantıların Osmanlıcası: Huzur Dersleri”, Osmanlı Toplumunda Kur’an Kültürü ve Tefsir Çalışmaları-II, ed. Bilal Gökkır vd., İstanbul İlim Yayma Vakfı 2013, s. 299-369.
Mardin, Ebü’l-Ulâ, Huzur Dersleri I-II, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul 1951.
Temizer, Aydın, “Osmanlıda Huzur Dersi Örnekleri Tahlil ve Tenkitli Tefsir Metni Neşirleri–I”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fak. Dergisi, Sakarya 2013, cilt: IV, sayı: 28, s. 65-92.
Tosyalı İsmail Zühtü Efendi, Tevbe 9/54. Ayet, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Bölümü No: 7321.
Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Devletinin İlmiye Teşkilatı, TTK Basımevi, Ankara 1984, s. 118-121.