Hannah Arendt Düşüncesinde İrade, Özgürlük ve Eylem İlişkisi

Bu makalede 20. yüzyılın en önemli siyaset filozoflarından biri olan Hannah Arendt’in irade yetisine ilişkin görüşlerini ve irade ile özgürlük, özgürlük ile eylem arasında kurduğu sıkı ilişkiyi araştırdık. İrade meselesi, düşünce tarihi içinde kaçınıl(a)maz olarak önemli bir yere sahiptir. Bu tartışmalarda iradenin kim ya da ne tarafından belirlendiği/yönlendirildiği temelde meselenin özünü oluşturur ve mesele özgürlük, sorumluluk, determinizm, seçim ve eylem kavramları ile düşünülür. Sorunun irdelenişi, felsefenin hemen bütün alanları ile yakından ilgilidir: Tanrı’nın iradesi ve insan özgürlüğüne ilişkin teolojik tartışmalardan, insanın kendine ve dünyaya ilişkin bilgisine, ahlaki bir fail olarak görülmesine kadar bir dizi sorun hep iradenin durumuyla yakından ilişkilidir. Arendt, geleneksel Batı düşüncesinin iradeyi genel olarak görmezden geldiğini söylerken diğer yandan özgürlüğe de şüpheyle yaklaşıldığını ve nihai olarak insanın görünürdeki özgürlüğüne karşılık gerçeklikte dış dünyanın nedenselliği ile kayıtlı olduğu bir resim çizildiğini söyler ve bu resmi açıkça yadsır.

Anahtar Kelimeler:

Felsefe, Arendt, İrade, Düşünce, Yargı, Özgürlük, Eylem

The Relationship of Will, Freedom and Action in Hannah Arendt’s Thought

In this article, we explored one of the most important political philosophers of the 20th century Hannah Arendt's views on the power of the will, and the close relationship she established between will and freedom, and freedom and action. The issue of will inevitably has an important place in the history of thought. In these discussions, who or what determines/directs the will basically constitute the essence of the issue, and the issue is considered together with the concepts of freedom, responsibility, determinism, choice, and action. The examination of the problem is closely related to almost all fields of philosophy: A series of problems are always closely related to the state of the will, from the theological discussions about God's will and human freedom, to the knowledge of man about himself and the world, and to considering human being as a moral agent. Arendt claims that while traditional Western thought generally ignores the will, on the other hand, freedom is approached with suspicion and, ultimately, a picture is drawn in which human being is limited by the causality of the external world in response to his/her apparent freedom, and she openly denies this picture.

Keywords:

Philosophy, Will, Thought, Judgment, Freedom, Action,

PDF

___

Arendt, Hannah. Zihnin Yaşamı. çev. İsmail Ilgar. İstanbul: İletişim Yayınları, 2018.
Arendt, Hannah, Geçmişle Gelecek Arasında. çev. Bahadır Sina Şener, Onur Eylül Kara. İstanbul: İletişim Yayınları, 2020.
Arendt, Hannah. İnsanlık Durumu. çev. Bahadır Sina Şener. İstanbul: İletişim Yayınları, 2021.
Berktay, Fatmagül. Dünyayı Bugünde Sevmek, İstanbul: Metis Yayınları, 2012.
Duman, Musa. Özgürlüğün Anlamı, İstanbul: Küre Yayınları, 2021.
Helleloid, Erick. Hannah Arendt’s Phenomenology of The Will: Contingency, Temporality, and the Nature of Moral Judgement. Athens: The University of Georgia, Graduate Faculty, Doktora Tezi, 2014.
Honig, Bonnie. “Arendt, Identity, and Difference”. Political Theory 16/1 (1988), 77-98.
Jacobitti, Suzanne. Hannah Arendt and Will, Sage Publications, 1988, Political Theory, Feb., 1988, Vol. 16, No:1, pp. 53-76
Jensen, Jill Michelle. Hannah Arendt on Thinking, Willing and Judging, The University of British Columbia, Doktora Tezi, 2020.
Kalyvas, Andreas. “From the Act to the Decision: Hannah Arendt and the Question of Decisionism”, Political Theory 32/3 (2004), 320-346.
Kane, Robert. A Contemporary Introduction Free Will, Oxford University Press, 2005.
Kant, Immanuel. Arı Usun Eleştirisi, çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları, 2017.
Öner, Necati. İnsan Hürriyeti, Ankara: Divan Kitap, 2013.