Eski Mezopotamya ve Anadolu'da Uğursuzluk İnancı ve Bununla İlgili Büyü Ritüelleri

Bu makale eski Mezopotamya ve Anadolu'da kullanılan büyü ritüallerini incelemektedir. Eski Mezopotamya ve Anadolu inanç sisteminde, hastalık ve uğursuzlukların kötü ruhlardan (demon/çin) kaynaklandığı inancı hakimdir. Bu kötü ruhları ve onların yarattığı uğursuzlukları ortadan kaldırmak amacıyla, ya bilicilere/falcılara ya da her birinin uzmanlık alanının farklı olduğu bilinen büyücülere başvurulmuştur. Eski Mezopotamya uygarlıkları ve Hititlerde "ak/iyi büyü" ya da "kara/kötü büyü" olarak iki tür büyü kullanılmıştır. Bu makalede Kültepe tabletlerinde geçen büyüler hastalık veya uğursuzluklara karşı alınması gereken önlemlerden oluştuğu için "ak/iyi büyü" olarak nitelendirilmektedirler.

The Belief of Bad Luck in Ancient Mesopotamia and Anatolia and Related Magic Rituals

This article examines the magic rituals used in ancient Mesopotamia and Anatolia. In ancient Mesopotamian and Anatolian belief systems it was predominantly believed that sicknesses and bad luck were caused by bad sprits or genies. In order to remove spirits and the bad spells they left, people reached out to specialized fortunetellers or magicians. The ancient Mesopotamian civilizations and the Hittites used "white/good magic" or "black/evil magic". This article presents that because the magic rituals in Kültepe tablets consisted of precautions against sicknesses and bad lucks, they should be classified as "white/good magic".

PDF

___

ABUSCH, T, "Mesopotamian Witchcraft" Ancient Magic and Divination V, Netherlands 2002.
ALSTER, B, Dmumuzi's Dream, Mesopotamia I, Denmark 1972.
BARJAMOVİÇ,G,A Historical Geography of Anatolia in the Old Assyrian Colony Period, Leiden 2011.
ÇIĞ, M. İ, Uygarlığın Kökeni Sümerliler II, Kaynak Yayınları, İstanbul 2012.
DERCKSEN, J. G, The Old Assyrian Copper Trade in Anatolia. İstanbul 1996.
_______,"The Silver of the Gods on Old Assyrian "ikrib?", Archivum Anatolicum 3, Ankara 1997.
DİNÇOL, A, A?hella Rituali (CTH 394) ve "Hititlerde Salgın Hastalıklara Karşı Yapılan Majik İşlemlere Toplu Bir Bakış", Belleten, Cilt: 49, Sayı:193, Ankara 1985.
EROL, H, "Kültepe'de Bulunan Büyü Metinleri", Aktüel Arkeoloji-35, İstanbul 2013.
ERTEM, H, "Ein Versuch Uber Den Namen Külhüyük in Den Keilschrift texten Der Assyrischen Hondelskolonien und Der Hethiter", Archivum Anatolicum 1, s. 88- 100, 1995 Ankara.
FARBER, W, "Witchcraft, Magic and Divination in Ancient Mesopotamia", Civilizations of The Ancient Near Eastern, Volume III. New York 1897.
FOSTER, R, From Distant Days, Myths, Tales, Poetry of Mesopotamia, Maryland 1995.
GURNEY, O.R.-Finkelstein, J, The Sultantepe Tablets I, (BIAA), London 1957.
GURNEY, O.R.-Hulin P, The Sultantepe Tablets II, (BIAA), London 1964.
HIRSCH, H, Untersuchungen zur Altassyrichen Religion, Graz, Osnabrück 1972.
LAMBERT, W.G, "The Gula Hymn of Bullut?a-râbi." Orientalia 36: 1967.
LEICK, G, A Dictionary of Ancient NearEastern Mythology, Routledge, New York, 1991.
________, The Babylonian World, New York, 2007.
MICHEL, C, "Une Incantationpalèo-assyrienne contre Lama?tum" , Or 66.1998.
OATES, J, Babil, Arkadaş Yayınları, İstanbul 2004.
ÖZBUDUN, S, "Bir Söylence Üzerine Çözümleme Denemesi: Anadolu'daAlkızı/Alkarısı İnancı" Ankara Üniversitesi Antropoloji Dergisi /13, 1998: s. 217-228, Ankara.
PARPOLA, S, "Mesopotamian Astrology and Astronomy as Domains of the Mesoptamian "Wisdom", Die Rolle der Astronomie in den Kulturen Mesopotamiens (23-27 September 1991), Graz 1993.
REINER, E, "Shurpu" A Collection of Sumerian and Akkadian İncantations, AfO Beiheft 11, 1958.
REYHAN, E, "Hitit Kaynaklarında Kizzuwatna'lı Kadın Ma?tikka'ya Ait Ritüel Metinleri", (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara 2002.
_________, "Hitit Büyü Ritüellerinin Uygulama Şekilleri Üzerine Bir İnceleme", Archivum Anatolicum, Cilt VI, Sayı 2, Ankara 2003.
__________, Eski Anadolu Kültüründe Büyü ve Büyücülük" Gazi Akademik Bakış, Cilt 2; Sayı 3: Ankara 2008.
SCHWEMER, D, "Karaciğer Falı, Talih Falı, Kuş Uçuşu Falı ve Düş Yorumları-Alamet Yorumunun Türleri ve İşlevleri", Hititler ve Hitit İmparatorluğu-1000 Tanrılı Halk, Bonn 2002.
TANSUĞ, K. / İNANLI, Ö, "Sümerlilerin Dünya Görüşü ve BabilEdebiyatınaToplu Bir Bakış", Ankara Üniversitesi D.T.C. Fakülte Dergisi, XVIII, 3-4, Ankara 1960.
TOSUN, M-YALVAÇ, K, Sumer Dili ve Grameri, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1981.
___________, Sumer, Babil, Asur Kanunları ve Ammi-Saduqa Fermanı, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2002.
ÜNAL, A,"Hitit Tıbbının Ana Hatları", Belleten Cilt XLIV, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1980.
___________, The Hittite Ritual of Hantita??u from the City of Hurma Against Troublesome Years, TTK Yayınları, Seri VI-No. 45, Ankara 1996.
___________,"Hititlerde Büyü" Arkeo Atlas 2011/01, İstanbul 2011.
WENDEL, C, "Die Grienchisch-römische Buchbeschreibung verlichen mit del des" Vorden Orients (Hallische Monographien 3.) 1949.
FARBER, W, Civilizations of The Ancient Near Eastern, Volume III. New York 1897.
YILDIRIM, N, "Kültepe Tabletlerinde Geçen Asurlu Tüccarlara Ait Altından Kült Eşyaları" Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt 53, Sayı 2, Ankara 2013.
_________, "Anadolu'da Bulunan Yeni Asurca Belgeler, Ankara Üniversitesi, Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt XXIX, Sayı 48, s.119-135. Ankara.
ATHE :DieAltassyrischenTextedesOrientalischenSemaners der Universitat Heidelbergund der SammlungErlenmeyer
BIN : BabylonianInscriptions in the Collection of J.B. Nies
CAD :TheAssyrian Dictionary of theUniversity of Chicago
CCT :CuneiformTextsfromCappadocianTablets in the British Museum
CDA : A Concise Dictionary of Akkadian
ICK : InscriptionsCunéiformsduKültépé
KBo :KeilschrifttexteausBoghazköi, (Heft 1 vd.) Leipzig 1916-23; (Heft 7 vd.) Berlin 1954 vd.
KT : Kültepe Tabletleri
KTS : Keilschrifttexte in den AntikenMuseenzuStambul.
KUB : Keilschrif türkünden ausBoghazköi, Berlin 1921 vd.