Budin sancağında tımar rejimi: 1560-1561 yılı örneği

Bu çalışmada Osmanlı Devleti’nin Budin eyaletinin 329 Numaralı ve 1560-1561 tarihli tımar-icmal defterine göre gelirlerinin has, zeamet ve tımar şeklindeki dağılımı, sancak dâhilindeki tımar sahipleri ve görevleri incelenmiştir. Sonuç olarak sancak gelirlerinin yaklaşık olarak üçte ikisinin has olarak ayrıldıktan sonra geri kalan kısmının zeamet ve tımar adı altında askeri görevlilere maaş olarak dağıtıldığı tespit edilmiştir.

The Tımar regime in budin sandjak: A case study of the years 1560-1561

Relying on the 329 numbered and 1560-61 dated Ottoman tımar-icmal tax registers, this article examines the revenue distribution of Hungary in the form of has, zeamet and tımar along with the tımar holders and their duties in the state of Hungary in the Ottoman Empire. The article reveals that approximately two third of Hungary’s income was allocated for has income, which was spent to build roads, bridges and hotels or caravan lodges. The remaining revenue was allocated for military officer as zeamet and tımar income.

PDF

___

BOA.T.T. (Tapu Tahrir Defterleri Kataloğu), 329.
BOA.M.d. (Mühimme Defterleri Kataloğu) Defter No: 1, hüküm 750, 1063,
1087,1090, 1091,1092,1133,1140, 1148, M.d 2, hüküm 2152. Diğer Kaynaklar
ACUN, Fatma, “Klasik Dönem Eyalet İdare Tarzı Olarak Timar Sistemi ve Uygulaması”, Türkler, Cilt 9, Ankara 2002, ss.899-908.
AKDAĞ, Mustafa, “Timar Rejiminin Bozuluşu”, Ankara Üniversitesi DTCF Dergisi, Cilt 3, Sayı 4, Ankara 1945, ss.419-431.
BARKAN, Ömer Lütfi, “Tımar” , İ.A , MEB Yayınları , C.12/1, İstanbul 1979, ss.286-333.
BAY, Abdullah, “XVIII. ve XIX. Yüzyıllarda Trabzon Eyaletinde Tımar ve Zeametlerin Durumu”, Karadeniz Araştırmaları, Sayı :18, Yaz 2008, ss.39-55.
ECKHART, Ferenc, Macaristan Tarihi, çev. İbrahim Kafesoğlu, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1949.
FEKETE, Lajos, “Macaristan’da Türklerin Mülk Sistemi”, çev. M.Tayyib Gökbilgin, İstanbul Üniversitesi Tarih Dergisi, Sayı 16, İstanbul 1961, ss.25-42.
GÖKBİLGİN, M.Tayyib, “Kanûni Sultan Süleyman’ın Timar ve Zeamet Tevcihi ile İlgili Fermanları”, Ġ.Ü.Tarih Dergisi, Sayı 22, İstanbul 1967, ss.35-48.
GÖYÜNÇ, Nejat, “Tımar Tevcihleri Hakkında”, Osmanlı-Türk Diplomatiği Semineri Bildirileri, İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul 1995, ss.67-74.
İNALCIK, Halil, “Osmanlı Timar Rejimi ve Sipahi Ordusu”, Türk Kültürü, Sayı 25- 36, Yıl 3, Ankara, Kasım 1964-1965, ss.758-765.
İNALCIK, Halil, Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ (1300-1600), çev. Ruşen Sezer, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul,2003.
KALDY-NAGY J., “The Cash Book Of The Ottoman Treasury In Buda In ThE Years 1558-1560”, Acta Orientalia (ASH), Volume XV. Budapest 1962, ss.173-182.
KALDY-NAGY J., “Tımar Sisteminin Macaristan’da Tarımsal Üretime Etkisi”, çev. Şadan Karadeniz, Belleten, Cilt 38, Sayı 151, Ankara 1974, ss.499-508.
KURT, Yılmaz, “Osmanlı Toprak Yönetimi”, Osmanlı, Cilt III, Ankara 1999, ss.59- 65.
ŞAHİN, İlhan, “Tımar Sistemi Hakkında Bir Risale”, İstanbul Üniversitesi Tarih Dergisi, Sayı 32, İstanbul 1979, ss.905-935.