Sevil BİÇER, Hacer ALAN, Filiz ŞAHİN, Dilek KARAKUŞ, Gülşah ÇELİK

Anne adaylarının fetüs hakları konusundaki bilgi durumları

Amaç: Bu çalışma anne adaylarının fetüs hakları konusundaki bilgi durumlarını incelemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Çalışma tanımlayıcı türdedir. Araştırmanın örneklemini, 7 Ekim–30 Aralık 2009 tarihlerinde İç Anadolu Bölgesi’ndeki bir ilimizde bulunan Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi’ne başvuran 264 gebe oluşturmuştur. Araştırmada araştırmacılar tarafından ilgili literatür temel alınarak oluşturulan 28 soruluk anket formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde sayı, yüzde, aritmetik ortalama kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmamıza katılan anne adaylarının % 40,9’u 20-24 yaş grubunda, % 36,3’ü lise mezunu ve % 81,8’i ev hanımıdır. Anne adaylarının % 12,1’i daha önce küretaj olmuştur. Anne adaylarının % 56,1’i “istek halinde ve gerekli şartların varlığında, 10. haftaya kadar olan gebeliklerin sonlandırılabileceğini düşünmektedirler. Anne adaylarının % 65,1’i her fetüsün canlı doğma hakkına sahip olduğunu kabul etmişlerdir. Anne adaylarının % 63,6’sı yaşamla bağdaşmayan anomaliler ile karşılaşıldığında 10-22. gebelik haftaları arasında gebeliğin sonlandırılmasının etik olduğunu düşünmektedirler. Sonuç: Anne adayları, fetüsün sahip olduğu haklar konusunda yeterli bilgiye sahip değildir. Bu anlamda sağlık profesyonelleri, anne adaylarını bilgilendirerek farkındalık oluşturabilirler.

Knowledge situation of expectant mothers about fetus rights

Objective: The present study was carried out to investigate the knowledge situation of expectant mothers about fetus rights. Methods: This is a descriptive study. The sample of the research consisted of 264 pregnant women who applied to the Birth and Children Diseases Hospital in a city in Central Anatolia, between October 7th and December 30th in 2009. In this study, a questionnaire form of 28 questions which was prepared by the researchers based on concerned literature was used. Numbers, percentages, arithmetic means were used for the data analysis. Results: Of the expectant mothers participating in the study, 40.9% belonged to 20-24 years age group, 36.3% were high school graduate, 81.8% were housewives. Of the expectant mothers, 12.1% had undergone abortion previously, and 56.1% thought that “pregnancies until week 10 could be terminated if wanted and under the presence of necessary conditions. Of the expectant mothers, 65.1% accepted that “every fetus had the right to be born alive”, whereas 63.6% thought that “it was ethical to terminate a pregnancy between weeks 10 and 22 if the fetus had an anomaly with no chance to survive? Conclusion: It was found out that expectant mothers did not have sufficient knowledge about fetus rights. In this sense, health professionals may raise awareness by informing mothers.

PDF

___

1. Ege E, Pasinlioğlu T. Doğum ve kadın sağlığı hemşireliğinde etik. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2000; 3: 44-50.
2. Yiğit R. Fetüs-yenidoğan hakları ve hemşirelik. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2002; 6: 50-56.
3. Altıparmak S, Çiçeklioğlu M, Yıldırım G. Abortus ve etik. Cumhuriyet Tıp Dergisi. 2009; 31: 84-90.
4. Lowdermilk D, Perry S, Bobak F. Maternity and women’s health care. Missouri: Mosby Pres, 1997.
5. Curan CE. Abortion: Contemporary debate in philosophical and religious ethics. In W Chief, T Reich (Eds.), Encyclopedia of bioethics 1. (1 st ed.), London: The Free Pres, 1978.
6. Gökey Ş. Gebeliğin sonlandırılmasında karşılaşılan etik sorunlar. H Hatemi, H Doğan (Eds.), Medikal etik. İstanbul: Sökmen Matbacılık, 2001.
7. Loisell DW, Noonan JT. Constitutional balance. In JT Noonan (Ed.). The morality of abortion, legal and historical perspectives. Cambridge: Harvard University Pres, 1977.
8. Finnis J. Abortion and health care etichs. In R Gillion, J Wiley (Eds.), Principles of health care etichs. Chinchester: Blackwell Pres, 1994.
9. Türkiye Cumhuriyeti (T.C.) Anayasası. Temel hak ve hürriyetlerin niteliği madde 12. Ankara: Seçkin Yayınevi, 1999.
10. Şen C, Yayla M. Fetüs hakları ve korunması. Perinatoloji Dergisi. 2002; 10: 43-46.
11. Türk Medeni Kanunu, 2011 (İnternet), C. Kişiliğin başlangıcı ve sonu. I. Doğum ve ölüm. Madde 28. (İnternet) Ulaşım adresi: http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k4721.html, (Ulaşım tarihi: 30/01/2012).
12. Öztürk H. Abortus ve etik sorunlar. Ankara Tabip Odası Etik Bürosu (Ed.), Etik bunun neresinde? Ankara: Tabip Odası Yayınları, 1997.
13. Doğruyol H. Çocuk cerrahisinde etik sorunlar. A Demirhan-Erdemir, Y Oğuz, Ö Elçioğlu, H Doğan (Eds.), Klinik etik. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi, 2001.
14. Gammeltoft T. Between “science” and “superstition”: Moral perceptions of induced abortion among young adults in Vietnam. Culture, Medicine and Psychiatry. 2002; 26: 313-338.
15. Türk Ceza Kanunu, 2004 (İnternet), Dördüncü fasıl: çocuk düşürme ve düşürtme cürümleri madde 468, 469. (İnternet) Ulaşım adresi: http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/401.html, (Ulaşım tarihi: 28/01/2012).
16. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA), 2008 (İnternet), Ana rapor. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Ensititüsü, Ekim 2009. (İnternet) Ulaşım adresi: http://www.hips.hacettepe. edu.tr/tnsa2008/data/TNSA-2008_ana_Raportr. pdf, (Ulaşım tarihi: 15/08/2011).
17. Potur D, Yiğit F, Bilgin N. Anne adaylarının fetal sağlığı değerlendiren testlere yaklaşımının kalitatif incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2009; 2: 80-91.
18. Kaya F, Serin Ö. Doğum öncesi bakımın niteliği. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi. 2007; 5: 28- 35.
19. Taşkın L. Doğum ve kadın sağlığı hemşireliği. (9. baskı), Ankara: Sistem Ofset Matbaacılık, 2009.
20. Oktay Ş. Etkin sağlık hizmeti için disiplinler arası ekip yaklaşımı. Hemşirelik Bülteni. 1990; 15: 27- 31.
21. Velioğlu P. Sağlığa disiplinlerarası ekip yaklaşımı, Hemşirelik Bülteni. 1998; 10: 1-9.
22. Turan T, Ceylan T, Teyikçi S. Annelerin düzenli prenatal bakım alma durumları ve etkileyen faktörler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2008; 3: 157-172.
23. Çetin F, Güneş G, Karaoğlu L, Üsyün Y. Turgut Özal tıp merkezinde doğum yapan annelerin doğum öncesi bakım alma ve emzirmeye başlama durumları ve etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2005; 12: 247-252.
24. Coşkun A. Perinatal hemşirelik yaklaşımı ve ekip çalışmasının önemi. Perinatoloji Dergisi. 1996; 4: 181- 184.