EKOPEDAGOJİ TEMELLİ SINIFDIŞI ÇEVRE EĞİTİMİNİN ÇEVRE FARKINDALIĞI ÜZERİNDE ETKİSİ

Artan çevresel baskılar nedeni ile bireylerin, kişisel sorumluluklarının farkında olabilmeleri için çevre eğitimine daha çok önem verilmeye başlanmıştır. Bu tür çevre eğitimlerinden biri de sınıf dışı çevre eğitimidir. Bu araştırmanın amacı, ekopedagoji temelli sınıf dışı çevre eğitim programının, katılımcıların çevre farkındalığı üzerine etkisini incelemektir. Araştırmanın yöntemi tek gruplu, öntest-sontest uygulamalı kontrol grupsuz yarı-deneysel desendir. Bu amaçla TÜBİTAK tarafından desteklenen 108B023 kodlu ‘Çanakkale ve Yakın Çevresinde Ekoloji Bilinci Oluşturmak Amaçlı Çevre Eğitimi (2008)’ projesine katılan 27 kişiye, eğitim öncesi ve eğitim sonrası çevresel farkındalık ölçeği uygulanmıştır. Ölçeğin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0.891 bulunmuştur Ölçekten elde edilen ön test ve son test toplam puanları, Wilcoxon işaretli sıralar testi ile karşılaştırılmış ve istatistiksel açıdan anlamlı bir fark bulunmuştur (z = -4.542; p < .001). Bu sonuca göre ekopedagoji temelli sınıf dışı çevre eğitim programı, katılımcıların çevresel farkındalığını arttırmıştır

Anahtar Kelimeler:

Sınıf Dışı Eğitim, Ekopedagoji, Çevre Eğitimi, Çevre Farkındalığı

-

Environmental education (EE) is becoming more important in order to be aware of personal responsibility because of increasing environmental stress. One of the EE is outdoor EE. The aim of this research is to determine the effect of ecopedagogybased outdoor EE on environmental awareness. The methods of the research is one group pretest-posttest quasi-experimental design without control group. In this way, a scale is carried out to 27 participants who join to a project which’s code is 108B023 ‘Environmental Education Intended to Be Aware of Conscious of Ecology in Çanakkale and Suburb’, supported by TUBITAK. The coefficient of Cronbach reliability is 0.891. The total scores having from pretest and posttest are analysed by Wilcoxon signed rank test, and a statistically meaningful difference is found (z = -4.542; p<.001). According to this result, ecopedagogy-based outdoor EE is effective in order to increase environmental awareness

Keywords:

-,

PDF

___

AB Müzakere Çerçeve Belgesi (2005). 30.01.2012 tarihinde http://www.abgs.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/MuzakereCercevesi/Muzakere_Cercevesi_2005.pdf adresinden alınmıştır.
Balım, A. G., İnel, D.ve Evrekli, E. (2008). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına etkisi. İlköğretim Online Dergisi, 7 (1), 188- 202.
Bozdoğan, A. E. (2007). Bilim ve teknoloji müzelerinin fen öğretimindeki yeri ve önemi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Bowen, G. M., &Roth, W. M. (2007). The Practice of field ecology: Insights for science education. Research of Science Education, 37, 171- 187.
Bunderson, E. D., & Cooper, J. G. (1997). An environmental education partnership for utah secondary schools: a plant species ınventory for the box death hollow wilderness area. The American Biology Teacher, 59 (6), 332-336.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Carrier, A. M. (2004). The emergence of democratic educational and experiential educational philosophies in the practice of outdoor education. Department of Theory and Policy Studies Ontario Institute for Studies in Education of the University of Toronto, Master of Art Thesis.
Chapman, D. J. (2004). Education fort he environment: towards teacher empowerment, Published PhD Thesis, Massey University, New Zealand.
Çınar, D., Doğu, S. ve Meydan, A. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının çevreye karşı tutumları. B. Güven (Ed.), VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu Bildirileri, 79-82. Çanakkale: Onsekiz Mart Üniversitesi.
Clinch, E. (2007). Scientific literacy and undergraduate education at Rutgers University, Published Master of Science Thesis, The State University of New Jersey, USA.
Doğan, M. ve Akaydın, G. (2000). Ulusal gündem 21: Türkiye’de fen eğitim programları ve çevre eğitimi. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, 82-85, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
Dori, Y. J., & Herscovitz, O. (1999). Question-posing capability as an alternative evaluation method: Analysis of an environmental case study. Journal of Research in Science Education, 36 (4), 411- 430.
Dreyfus, A., Wals, A. E. J., & Van Weelie, D. (1999). Biodiversity as a postmodern theme for environmental education. Canadian .Journal of Environmental Education, 4, 155- 174.
EETAP -Environmental Education&Training Partnership- (2002). Wildlife- based environmental education in a natural setting. EETAP Resource Library, December, Number 114, 1-3.
Erentay, N. ve Erdoğan, M. (2009). 22 adımda doğa eğitimi. Ankara: ODTÜ Yayıncılık.
Erten, S. (2004). Çevre eğitimi ve çevre bilinci nedir, çevre eğitimi nasıl olmalıdır? Çevre ve İnsan Dergisi, 65-66.
Eryaman, M. Y., Yalçın- Özdilek, Ş., Okur, E., Çetinkaya, Z. and Uygun, S. (2010). A participatory action research study of nature education ın nature: towards community-based eco-pedagogy. International Journal of Progressive Education, 6 (3), 26-37.
Fadigan, K. A., & Hammrich, P. L. (2004). A longitudinal study of the educational and career trajectories of female participants of an urban informal science education program. Journal of Research in Science Teaching, 41(8), 835- 860.
Ford, P. (1986). Outdoor education: Definition and philosophy. ERIC Clearinghouse on Rural Education and Small Schools Digest, Las Cruces, NM.
Gökçe, N., Erdoğan, K., Aktay, S. and Özden, M. (2007). Elementary students’ attitudes towards environment. Elementary Education Online, 6 (3), 452- 468.
Görmez, K. (2007) Çevre sorunları. Ankara: Nobel Yayınevi.
Gronemeyer, M. (1987). Ecological education a failing practice? or ıs the ecological movement an educational movement?”, in Adult Educationand the Challenges of the 1990s. (Ed. Walter Leirman& Lindra Kulich), Chapter Five, p. 70-83, New York: Croom Helm,.
Güler, T. (2009) Ekoloji temelli bir çevre eğitiminin öğretmenlerin çevre eğitimine karşı görüşlerine etkileri. Eğitim ve Bilim. 34 (151), 30-42.
Hadlock, T. D., & Beckwith, J. A. (2002). Providing incentives for endangered species recovery. Human Dimensions of Wildlife, 7 (3), 197- 213.
Haktanır, G., & Çabuk, B. (2000). Okulöncesi dönemdeki çocukların çevre algıları. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi içinde, 76-79. Ankara: Hacettepe Üniversitesi..
Halligan, M. W. (2006). Outdoor education for middle school youth: a grant proposal project. Department of Social Work California State University, Master of Social Work Thesis.
Huck, S. W. (2004) Reading statistics and research (4. Edition). Publisher, Allyn&Bacon Inc, USA.
Kahn, R. (2010). Critical pedagogy, ecoliteracy, & planetary crisis. New York: Peter Lang Publishing.
Kale, N. (2000) İlköğretimde çevre hakkı eğitimi. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi içinde (s. 110-114). Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
Kassas, M. (2002). Envirnmental education: biodiversity. The Environmentlist, 22, 345- 351.
Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford Pres.
La Belle, T. J. (1982). Formal, nonformal and informal education: A holistic perspective on lifelong learning. International Review of Education / Internationale Zeitschrift fürErziehungswissenschaft / Revue Internationale de l'Education, 28 (2), 159-175.
Keleş, Ö., Uzun N. ve Varnacı-Uzun, F. (2010). Öğretmen adaylarının çevre bilinci, çevresel tutum, düşünce ve davranışlarının doğa eğitimi projesine bağlı değişimi ve kalıcılığının değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (32), 384-401.
Lucas, A. M. (1972). Environment and environmental education: conceptual ıssues and curriculum implications. PhD Dissertation, Ohio State University, College of Education.
Madin, E. M. P. and Fenton, D. M.(2004). Environmental interpretation in the great barrier reef marine park: an assessment of programme effectiveness. Journal of Sustainable Tourism, 12 (2), 121- 137.
Mitchell, W. (2008). The changing climate of outdoor education in the Quebec Cegep System. Faculty Of Educatıon Lakehead Unıversıty, Ontarıo, Master Of Education Thesis.
Okur, E, .& Yalçın-Özdilek, Ş. (2012). Yapısal eşitlik modeli ile geliştirilmiş çevresel tutum ölçeği, İlköğretim Online Dergisi, 11 (1), 85-94.
Okur, E., & Yalçın-Özdilek, Ş. (2013). Enerjinin etkin kullanımı ve teknolojik kirlilik farkındalık ölçeği. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (1), 271-286. http://www.kefdergi.com/pdf/21_1/21_1_18.pdf, 14.01.2013.
Okur-Berberoglu, E., Yalcin-Ozdilek, S., Sonmez, B., Olgun, O. S. (2014). Theatre and sea turtles: An intervention in biodiversity education. International Journal of Biology Education, 3 (1), 24- 40. http://www.ijobed.com/3_1/vol3issuepart3.pdf, 29.04.2013.
Özbay, Ş. (2010). Fen ve teknoloji programı içinde kompost hakkında verilen etkinliklerin öğrencilerin akademik başarılarına ve çevre tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
Peers, I. S. (1996). Statistical analysis for education &psychology researchers. Great Britain: Falmer Pres.
Piller, N. (2002). Outdoor education: a dialogue between theory and practice, and implementation suggestions for the discovery 10 program at St. George’s School”, The University of British Columbia, The Faculty of Eductaion Department of Curriculum Studies, Master of Arts Thesis, Canada,
Powers, D. L. (2004). The effects of an outdoor education program on life effectiveness skills of participants. California State University Master of Science Thesis.
Rickinson, M. (2001). Learners and learning in environmental education: A critical review of the evidence. Environmental Education Research, 7 (3), 207- 320.
Siegel, H. R. A. (2007). People on the move: an examination of significant life experiences of outdoor education instructors. Department of Recreation Leisure Studies California State University, Master of Science Thesis.
Soykan, A. (2009). Ecology - based environmental education ın years between 1999-2008 ın protected areas of turkey: aims and objectives, problems and suggestions. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1 (1), 1704-1708.
Sönmez, V. (2005). Methodological errors in scientific research. Eurasian Journal of Educational Research, 5 (18), 150- 170.
Stevenson, R. B. (2007). Schooling and environmental education: contradictions in purpose and practice. Environmental Education Research,13(2), 139- 153.
Storksdieck, M., Ellenbogen, K. and Heimlich, J. E. (2005). Changing minds? Reassessing outcomes in free-choice environmental education. Environmental Education Research, 11 (3), 353- 369.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş, temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri, Siyasal Basın ve Dağıtım.
Tsai, J. T. (2006). The identifıcation of the components for an outdoor education curriculum in Taiwan. The School of Health, Physical Education and Recreation Indiana University Doctor of Philosophy Thesis.
TÜBİTAK (2010). Bilim toplum daire başkanlığı 4004 kodlu bilim ve toplum projeleri.
UNESCO (1988). UNESCO- UNEP congress, environmental education and training report.
UNESCO (1992). UNESCO United Nations Sustainable Development, Promoting education, public awareness and training, Report of United Nations Conference on Enviroment and Development, Chapter 36, Rio de Jenerio, 3- 14 June 1992.
Uygun, S., Şahin, Ç.& Okur, E. (2010). Study on development of sensitivity scale for teaching profession. 2nd International Symposium on Sustainable Development, Sarajevo, 95-104, Bosnia- Herzegovina: International Burch University.
Vester, F. (1997). Ekolojinin anlamı. İstanbul: Arıtan Yayınevi.
Yalçın S., & Doğan S. (2007). Fen ve teknoloji dersinin ilköğretim öğrencilerinin çevre tutumları üzerine etkisi. VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu- USOS (Anadolu Üniversitesi), Nobel Yayınevi, 703- 705.
Yalçın, S. & Okur-Berberoğlu, E. (2014). The effects of electromagnetic field (EMF) education within ecopedagogy on EMF awareness. Pamukkale University Journal of Education, 35 (1), 143-156. http://pauegitimdergi.pau.edu.tr/Makaleler/1553776384_10.makale.pdf, 01.02.2014.
Yalçın- Özdilek, Ş., Özdilek, H. G., Okur, E. and Eryaman, M. Y. (2011). Community and nature as curriculum: a case study of an outdoor environmental education project. The International Journal of Educational Researchers, 3 (1), 33-45.
Yıldız, K., Baykal, T. ve Altın, M. (2000). Çevrenin tanınması ve öneminin kavranmasına yönelik örnek bir sulak alan çalışması. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, 72-75, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.