OKUL YÖNETİCİLERİNİN ETİK LİDERLİK ÖLÇEĞİ’NİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Birbirinden farklı çalışma alanlarına sahip örgütlerde ortaya çıkan problemlerin nedenleri arasında bu kurumlarda yönetici olarak görev yapan kişilerin doğru-yanlış tutum ve davranışları önemli bir yer tutmaktadır. Tutum ve davranışların neden ve sonuçlarına ilişkin tartışma etik olan nedir? sorusunu gündeme taşımaktadır. Bu nedenle konuya eğitim örgütleri açısından bakılarak ilköğretim okulu öğretmenlerinin algılarına dayalı olarak bir yönetici etik liderlik ölçeği geliştirmek amaçlanmıştır. Ölçek 27 maddelik denemelik form şeklinde Adıyaman ve Gaziantep il merkezlerinde 6 ilköğretim okulunda görev yapan 130 öğretmene uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS kullanılarak analiz edilmiştir. Gerçekleştirilen faktör analizinin sonucunda denemelik formun faktör yükleri 0,536 ile 0,870 arasında değişen ve 25 madde içeren tek bir yapıdan oluştuğu gözlenmiştir. Daha sonra yapılan madde analizleri sonucunda bir maddenin düşük korelasyon ve t değerine sahip olduğu görülmüş ve bu maddenin çıkarılmasıyla denemelik form 24 maddeden oluşan bir ölçek haline getirilmiştir. Ayrıca ölçeğin Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı 0,973 olarak hesaplanmıştır

Anahtar Kelimeler:

Etik, Etik Liderlik, Etik Liderlik Ölçeği

THE VALIDITY AND RELIABILITY STUDY OF SCHOOL ADMINISTRATORS’ ETHICAL LEADERSHIP SCALE

Right-wrong attitudes and behaviors of people working in the organizations which have different working areas as administrators are among the reasons of the problems existing in these organizations. In this study, it was aimed to bring the discussion surrounding reasons and results of attitudes and behaviors and the question: “what is ethical?” to the agenda and to develop the School Administrators’ Ethical Leadership Scale based on primary school teachers’ perceptions by focusing on educational organizations. The scale was tested on 130 teachers working at 6 primary schools in the city center of Adıyaman and Gaziantep through a 27-item test form. The data gathered were analyzed using SPSS. After the factor analysis, it was found that the test form was made of a whole construct consisting of factor loadings ranging from 0,536 to 0,870 and 25 items. After item analysis, it was seen that an item had a low level of correlation and t value. The scale was formed as a 24-item scale after this item was removed. In addition, the scale’s coefficient of Cronbach Alpha internal consistency was calculated as 0,973.

Keywords:

Ethics, Ethical Leadership, the Ethical Leadership Scale,

PDF

___

Arslantaş, C.C. ve Dursun, M. (2003). “Etik lierlik davranışının yöneticiye duyulan güven ve psikolojik güçlendirme üzerindeki etkisinde etkileşim adaletinin dolaylı rolü”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1) 111-128.
Aydın, İ. (2001). Yönetsel mesleki ve örgütsel etik. Ankara:Pegem yayıncılık.
Aydın, İ. (2006). Eğitim ve öğretimde etik. Ankara:Pegem Yayıncılık.
Bagnall, R. G. (2002). “The Contingent University: An Ethical Critique”. Educational Philosophy and Theory, (34) 1.
Bayram, S. (2005). İşletme etiği ve çalışanların şirketlerinde mevcut olan etik uygulamalara ilişkin algılarının ölçümüne yönelik bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
Brown, M.E., Trevino, L.K. (2006). “Ethical leadership: A review and future directions”. The Leadership Quarterly 17, 595–616.
Brown, M.K., Trewino, L.K., ve Harrison, D.A. (2005). “Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing”. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 97 (2005) 117–134.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analiz el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık
Carlson, S.C. (2005). Ethical leadership: Influences of ethical climate, perceived organizational support, and perceived leader integrity. Unpublished doctorate thesis, Nova Southeastern University.
Clarkeburn, H. (2002). The aims and practice of ethics education in an undergraduate curriculum: Reasons for choosing a skills approach. Journal of Further and Higher Education, 26, 4.
Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2005). Research Methods in Education. New York: Taylor and Francis Group Publishing.
Evin, H (2007). “Eğitim yönetimi ve etik”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (21), 106-114.
Flynn, G. (2008). “The Virtuous Manager: A Vision for Leadership in Business”. Journal of Business Ethics , 78,359-372.
Güney, S. (2006). “Ahlaki Liderliğin Kavramsallaştırılması ve Ahlaki Yönetimde Liderliğin Yönü”, Yönetim ve Ekonomi, 13 (1) 134-148.
Harsham, C.L. and Harsham, E.F. (2008). “The gordian knot of ethics: understanding leadership effectiveness and ethical behavior”, Journal of Business Ethics, 78, 175–192.
Haynes, F. (2002). Eğitimde Etik. (S. K.Akbaş, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Heslep, R.D. (1997). “The practical value philosophical through ethical dimension of educational leadership”. Educational Administration Quarterly, 33 (1), 67-85.
Hunt,S.D., Wood,V.R. Chonco,L.B. (1989). “Corporate Ethical Values and Organizational Commitment in Marketing”. Journal of Marketing, 53 (3), 79-90.
Mayer,D.M., Kuenzi,M., Greenbaum, Bardes,R., ve Salvador,M. (2009). “How low does ethical leadership flow? Test of a trickle-down model”. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 108 (2009) 1-13.
Morrell, K., Hartley, J. (2006). “Ethics in Leadership: The Case of Local Politicians”. Local Government Studies, 32 (1)55 – 70.
Mulki, J.P., Jaramillo, J.F., Locander, W.B. (2008). “Effect of ethical climate on turnoverintention: linking attitudinal and stress theory”. Journal of Business Ethics, 78, 559–574
Özarslan, E. (2006). Sosyal sorumluluk projelerinin desteklenmesinde etik değerlerin rolü üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
Özdemir, E. (2003). “Liderlik ve Etik”. Uludağ Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 22 (2), 151-168.
Patton, M.C. (2008). “Principles for Principals: Using the Realms of Meaning to Practice Ethical Leadership – National Recommendations”. National Forum of Applied Educational Research Journal, 21 (3), 1-8.
Pieper, A. (1999). Etiğe giriş. (V. Atayman, G. Sezer, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Rude,H.A, Paolucci, P.E., ve Comerford, S. (2005). “Ethical Leadership: Supporting Human Rights and Diversity in Rural Communities”. Rurol Spedol Cducotion Quortcriy, 24 (4), 26-31.
Sağnak, M. (2005). “İlkögretim Okullarında Görevli Yönetici ve Ögretmenlerin Örgütsel Etik İklim Türlerine İliskin Algı ve Doyum Düzeyleri”. Eurasian Journal of Educational Research, 20, 203-211.
Starratt, R.J. (1991). “Building an Ethical School: A Theory for Practice in Educational Leadership”. Educational Administration Quarterly, 27 (2), 185-202.
Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Anakara, Nobel Yayınları.
TBMM (2004). Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kanunu. Resmi Gazete. 29.6.1930/1532. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/20.html
Turan, F. (2009) “İlköğretim müfettişlerinin etik rol davranışlarına ilişkin algıların mukayeseli incelemesi”. Milli Eğitim Dergisi, 182, 141-167.
Yayla, A. (2005). “Kant'ın Ahlak Eğitimi Anlayışı”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38 (1) 73-86.
Yılmaz, E. (2006). Okullardaki örgütsel güven düzeyinin okul yöneticilerinin etik liderlik özellikleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.