GÖRSEL MEDYA YAPIMLARINDA UYUŞTURUCU MADDELERİN TEMSİLİ

Uyuşturucu madde kullanımı, bireye zarar veren bununla birlikte toplumsal yapıyı da tehdit eden önemli bir problemdir. Bu problem özellikle son zamanlarda daha görünür hale gelmiş ve sağlıklı yaşam için bir tehdit unsuru olmaya başlamıştır. Resmi kurumların istatistiki verileri de uyuşturucu madde kullanımındaki artışa dikkat çekmekte, bu sorun alanı ile disiplinler arası mücadelenin gerekliliğine çağrı yapmaktadır. Uyuşturucu madde kullanımının artış sebeplerinden birisi iletişim araçlarının doğrudan veya dolaylı olarak bu maddelere yönelik gerçekleştirmiş olduğu teşvik edici yayınlardır. Bununla birlikte, dijital dünyanın sanal ortamlarda herkese bir alan açması neticesinde, kötü niyetli kişi ya da kurumların bu ortamlar aracılığı ile uyuşturucu ticareti veya uyuşturucu madde kullanımına yönelik özendirici içerikler sunması, bu sorun alanının iletişimsel boyutunu ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmada, uyuşturucu madde kullanımı/bağımlılığı hususunda iletişimsel perspektifin önemini vurgulamak amacıyla, görsel medya yapımlarındaki uyuşturucu madde temsiline odaklanmıştır. Bu bağlamda, dünya genelinde izlenme oranları yüksek ve uyuşturucu teması ile ön plana çıkan “Breaking Bad” ve “Narcos” isimli yapımlar, sayısal verilerle anlamı ortaya çıkarmaya imkân tanıması sebebiyle, nitel yönelimli içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Yapılan araştırma sonucunda, söz konusu dizilerin, uyuşturucu hammadde temini, uyuşturucu üretimi, uyuşturucu kullanımı ve uyuşturucu ticareti ile ilgili temalarda, bilgilendirici, özendirici ve teşvik edici içerikler sunduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda, araştırma sonucu ile birlikte özellikle görsel medya yapımlarında uyuşturucu madde temsilinin önemi vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Uyuşturucu, Madde Bağımlılığı, Dijital Yaşam, Breaking Bad, Narcos.

THE REPRESENTATION OF DRUGS IN VISUAL MEDIA PRODUCTIONS

Drug use is an important problem that not only damages the individual, but also threatens the social structure. This problem has become particularly visible recently and is becoming a threat to human health. The statistical data of the government also points to an increase in the drug use, which calls for the need for an inter-disciplinary struggle with the area of the problem. One of the reasons for the increase in the drug use is the incentive publications that have either directly or indirectly been conducted by communication tools toward these substances. However, as the digital world opens a space for everyone in virtual environments, the fact that malicious individuals or institutions provide incentive content for drug trafficking or drug use through these environments reveals the communicative dimension of this problem area. In this study, the focus is on the representation of the drugs in visual media productions to highlight the importance of communicative perspective on the drug use/addiction. In this context, worldwide ratings are high and produced by the drug theme, “breaking bad” and “Narcos”, were analyzed through qualitative content analysis. The research found that these series offer informative, encouraging and content on the basis of drug supply, drug production, drug use and drug trafficking. In this sense, along with the research result, the importance of drug representation, especially in visual media productions, was emphasized.

PDF

___

Akdenizli, B. (2012). Gazete haberciliğinde içerik çözümleme yöntem ve tekniği: sunum ve temsil üzerine bir uygulama ve değerlendirme. Özlem Güllüoğlu (Ed.), Yazılı Metin Çözümleme içinde (s. 133-162). Ankara: Ütopya Yayınevi.
Alver, F. (2003). Basında yabancı tasarımı ve yabancı düşmanlığı. İstanbul: Der Yayınları.
Bahar, A. (2018). Uyuşturucu Madde kullanımının nedenleri ve bağımlılık oluşum sürecinde iletişimsel yaklaşımların rolü ve önemi: polis kayıtları. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, 1-36.
Balcı, Ş. ve Bekiroğlu, O. (2012). İçerikten anlama giden bir tünel olarak içerik çözümlemesi: 2011 Genel seçimlerinde Ak Parti tv reklamları üzerine bir araştırma. Özlem Güllüoğlu (Ed.), Görsel Metin Çözümleme içinde (s. 268- 323). Ankara: Ütopya Yayınevi.
Bilgin, N. (2006). Sosyal bilimlerde içerik analizi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Fiske, J. (2014). İletişim çalışmalarına giriş. (Çev. Süleyman İrvan). Ankara: Pharmakon Yayınevi.
Geray, H. (2011). Toplumsal araştırmalarda nicel ve nitel yöntemlere giriş. Ankara: Genesis Kitap.
Gökçe, O. (1995). İçerik çözümlemesi. Konya: Selçuk Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları.
İltaş, Y. (2020). Uyuşturucu ve uyarıcı madde. Yayınlanmamış doktora tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi Bağımlılık ve Adli Bilimler Enstitüsü Adli Bilimler Doktora Programı.
İrvan, S. (2000). "Metin çözümlemelerinde yöntem sorunu". UİS 22. Oturum, (s. 73- 86).
Kocadaş, B. (2018). Medyanın uyuşturucu alışkanlığı üzerindeki etkisi üzerine kısa bir değerlendirme. USE Uluslararası Sosyoloji ve Ekonomi Dergisi(1), 1-7.
Koçak, N. (2014). Türkiye'de uyuşturucu madde kullanımını etkileyen faktörler. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Enstitüsü Güvenlik Stratejileri ve Yönetim Anabilim Dalı.
Neuman, W. L. (2014). Toplumsal araştırma yöntemleri 2. (Çev. Sedef Özge) Ankara: Yayınodası Yayınları
Sağıroğlu, Ş. (2020). Dijital okuryazarlık ve ötesi. E. Ş. vd. içinde, Dijital Okuryazarlık (s. 1-46). Ankara: Nobel Akademi.
Yaylagül, L. (2012). "12 Haziran 2011 Seçimlerinin gazetelerde sunumu." Erciyes İletişim Dergisi “akademia”, 2,4, 2-22.
Yıldırım, E. (2008). Uyuşturucu kullanımının sosyolojik boyutu uyuşturucuya yönelik talep azaltımı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı.
Yıldırım, B. (2015). İçerik çözümlemesi yönteminin tarihsel gelişimi ve uygulama alanları. Besim Yıldırım (Ed.), İletişim Araştırmalarında Yöntemler içinde (s. 105-154). Konya: Literatürk Yayınları.