Sümeyye ÇELİK

İKİ ŞEHİR BİR İNSAN, ARTVİN’DEN İSTANBUL’A BİR ŞAİRİN GÜLDESTESİ: LEYLÂ ŞAHİN

Artvin geçmişten bugüne kültür, edebiyat ve sanatın önemli merkezlerinden birisi olmuştur. Bu engebeli coğrafya Karadeniz insanını karamsarlığa sürüklemek yerine kendi öz benliğini keşfetmesini sağlamıştır. Bunun en güzel temsillerini her zaman edebi metinlerde görmek mümkündür. Bu bölgenin edebi birikimi incelendiğinde gerek âşık gerek divan gerek modern şiir tarzlarını temsil eden kadın ve erkek şairleri görmek mümkündür. Bu kapsamda, bu bildiride Artvin modern şiirinin temsilcilerinden Leylâ Şahin’in hayatı sanatı ve eserleri çok boyutlu olarak çözümlenmiştir. Leylâ Şahin, 10 Aralık 1954 yılında Artvin’in Şavşat ilçesinde doğmuştur. Şahin’in içine doğup büyüdüğü kültür ve coğrafyanın yanı sıra şehir ve aile içerisindeki edebi iklim şiirlerinin oluşmasına zemin hazırlamıştır. Şair, şiirlerinde modern şiirin sağladığı serbestliği de kullanarak çok zengin bir tema evreni sunmuştur. Şahin’in hayata gözlerini açtığı Artvin ile yaşamının büyük bir kısmını geçirdiği İstanbul şiirinin kalbidir. Sanatçı, mekân göndermelerini bu iki şehir üzerinden gerçekleştirmektedir. Şahin, şiirlerinde ön planda tuttuğu gurbet duygusu, ölüm, hasret, yalnızlık gibi temaları Artvin’in engebeli dağları üzerine inşa etmiştir. Ayrıca onun şiirlerinde kültürel geçişlere sahip bir bölge olan Artvin’de, Gürcü kimliğinin fazla oluşu kendini hissettirmektedir. Halk edebiyatı motiflerini sıklıkla kullanan şair, telmih sanatından da faydalanarak farklı türde şiirler kaleme almıştır. Şahin’in bazı şiirleri ise türkü olarak bestelenmiştir. Şiirlerinde karamsarlıktan umuda doğru giden bir yol güzergâhı ise göze çarpan diğer bir unsurdur. Genel olarak bakıldığında şiirlerinde aşkın, doğanın, kadın kimliğinin, siyasetin çeşitli cephelerini görmek mümkündür.

Anahtar Kelimeler:

Artvin, Şavşat, İstanbul, Şiir, Kadın

PDF

___

Anday, Melih Cevdet (2015). Şiir Yaşantısı Şiir Yazıları. İstanbul: Everest Yayınları.
Atayurt, Didem (2009). ‘Dişil Dil’: Bir Örneklem Olarak 1990’larda Türk Edebiyatında ‘Kadın’ Şairler. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi
Beyatlı, Yahya Kemal (1971). Edebiyata Dair. İstanbul: Yahya Kemâl Enstitüsü Yayınları.
Karataş, Turan (2010). Ansiklopedik Edebiyat Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Akçağ Yayınları.
Kundera, Milan (2014). Roman Sanatı. İstanbul: Can Yayınları
Metin, Ali K (2015). Şiirin Adaleti 1980 Sonrası Türk Şiiri Üzerine Eleştiri ve Tahliller. İstanbul: Metafoz Yayıncılık.
Özdemir, Mehmet (2018). “Halk Hikâyelerinde İşlevlerin Kişiler Arasındaki Dağılımı Üzerine Bir İnceleme: Kerem ile Aslı - Ferhat ile Şirin Karşılaştırılması”. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi. Cilt:6, Sayı:13, Sayfa: 211.
Rifat, Oktay (2009). Şiir Konuşması. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
Şâhin, Leyla (1989). Kırlangıç Yıldızı. İstanbul: Papirüs Yayınları.
Şâhin, Leyla (1990). Acı Toplayan İpekli Çardak Kuşu. İstanbul: Edebiyat Gazetesi Yayınları Şiir Dizisi 1.
Şâhin, Leyla (2014). Cemal Süreya’ya On Dördüncü Mektup Güneşten Yırtılan Caz. İstanbul: Kaynak Yayınları.
Şâhin, Leyla (2014). Cemal Süreya’da Dağlarca. İstanbul: Kaynak Yayınları
Sartre, Jean-Paul (2015). Edebiyat Nedir?. (Çev. B. Onaran). İstanbul: Can Yayınları
Süreya, Cemal, (2013). Sevda Sözleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
Tamsöz, Bedirhan, (1994). Osmanlıdan Günümüze Kadın Şairler Antolojisi. Ankara: Ayyıldız Yayınları
Tanpınar, Ahmet Hamdi (2009). On dokuzuncu Asır Türk Edebiyatı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Tarhan, Abdülhâk Hâmid (2010). Makber. İstanbul: Çağrı Yayınları
Türk, Emine Bilgehan (2016). Kurmacadan Gerçeğe Hasan İzzettin Dinamo. Trabzon: Serander Yayınevi
Türk, Hatem, (2014), Hasan Hüseyin Korkmazgil: Başkaldıran Dizeler. Sivas: Asitan Kitap.
Ünal, Hayriye (2011). Eşikteki Özgürlük Çoksesli Şiir. Ankara: Hece Yayınları.
Yılmaz, Ayfer (2012). “Geçmişten Günümüze Kadın Şairlerin Konumuna Genel Bir Bakış”. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum. Cilt:1 Sayı:2, Sayfa: 58.