Mardin-Kızıltepe ovası Yarı taşınabilir yağmurlama sulama sistemlerinin bazı performans parametrelerinin belirlenmesi

Bu çalışma, 2005 yılında Mardin Kızıltepe Ovasında çiftçi koşullarında kullanılan yağmurlama sulama sistemlerinin su dağılım desenlerini değerlendirmek, sistemlerin etkin çalışıp çalışmadığını ortaya koymak ve sistem performanslarını iyileştirmek ve ne gibi önlemlerin alınması gerektiğini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla, ovada rastlantısal olarak seçilmiş altı sulama izlenmiştir. İzlenen tekil laterallerden elde edilen veriler kullanılarak, Christiansen eşdağılım katsayısı (CU), dağılım türdeşliği (DU), yağmurlama başlıklarını basınç ve debi değişimleri belirlenmiştir. Çalışma sonucunda CU değerleri % 58-% 75 arasında, DU değerleri ise % 44-% 61 arasında bulunmuştur. Lateral uzunlukları, debi ve basınç değişimleri genellikle izin verilen sınırların çok üzerinde olduğunu göstermiştir.

Determination of some performance parameters in set move sprinkler irrigation systems in Kızıltepe plain of Mardin

This study was carried out to evaluate current sprinkler irrigation system performance and efficiency under field condition in Mardin, Kızıltepe region, and to find out what kind of measures had to be taken to improve the system performance. For this reason, sprinkler irrigation systems used in six blocks that represent the project area were selected and monitered. Thus, Christiansen Uniformity Coefficient (CU), Distribution Uniformity (DU), sprinkler nozzle pressure variations, sprinkler flow rate variations, distribution of irrigation water on irrigated land were evaluated. CU and DU values were determined by applying singular lateral tests. According to the results, the values of CU varied from 58%-75%. On the other hand, the DU values were determined between 44 % - 61 %. In addition, it was observed that the changes in flow rates and pressures in the sprinkler irrigation systems were above the permissible limits.

___

  • Anonim. 2003. 2000'e Doğru Kızıltepe İlçesi. Kızıltepe Belediyesi yayınları, No:1, 20 sayfa.
  • Ayars, J.E., Hutmacher, R.B., Schoneman, R.A. ve Dettinger, D.R. 1991. Influence of cotton canopy on sprinkler irrigation uniformity Transactions of the ASAE, 34(3), 890-896.
  • Balaban, A. ve Korukçu, A. 1970. Yağmurlama sulama sistemlerinde su dağılımının ölçülme metodları üzerinde bir inceleme. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, 69(4), 829-850.
  • Christiansen, J.E. 1941. Irrigation by sprinkler. California Agricultural Expermental Station Research Bulletin, 670.
  • Kanber, R. 1997. Sulama. Ç.Ü.Ziraat Fakültesi Yay, No, 174, Ders kitabları Yay No, 52, Adana, 530 sayfa.
  • Kay, M. 1988. Sprinkler Irrigation Equipment and Practice. B.T. Batsford Limited: London, 120 sayfa.
  • Keller, J. ve Bliesner, R.D. 1990. Sprinkle and Trickle Irrigation. Van Nostrand Reinhold Publ.: New York, 651 sayfa.
  • Kohl, R. A. 1974. Drop size distribution from medium sized agricultural sprinkler. Transactions oftheASAE., 17(4), 690-693.
  • Merrıam, J.L. ve Keller, J. 1978. Farm Irrigation Systems Evaluation: A Guide for Management. Utah State University Press, Logan, Utah, 271 sayfa.
  • Padmanabhan, R.M. 1997. Influence of climatic factors on uniformaty in sprinkler irragation. Madras Agricultural Journal. 84(3), 158-160.
  • Ruzicka, M. 1992. The uniformity of application rate of the irrigation sprinkler, Pedol. A Melior.,2(2) , 145-151.
  • Shete, D.T., ve Mod, P.M. 1995. Sprinkler performance chaa cteristics with respect to radial and grid catch-can patterns, Proceedings of ICID Special Technical Session on the Role of Advanced Technologies in Making Effective Use of Scarce Water Resources, Rome, 2, 251259.
  • Tarı, A.F. 1998. Konya-Ilgın Ovasi'nda Kullanılan Yağmurlama Sulama Sistemlerinin Etkinliklerinin Değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 152 sayfa.
  • Upadhyaya, A. ve Rao, Y.P. 1990. Comparative performance of sprinkler irrigation systems. Proceedings of the 11th International Congrees on the Use of Plastics in Agriculture, New Delhi, India, 125-130.
  • Walker, W. R. 1979. Explicit sprinkler irrigation uniformity efficiency model. Journal of the Irrigation and Drainage Division, 105 (IR2), 275-288.