Kalkınma planlarında su ürünleri sektörü ( hedefler ve gerçekleşmeler,1963- 2012)

Bu makalede, Türkiyenin planlı kalkınma döneminin başladığı 1963ten 2012 yılına kadarhazırlanmış olan kalkınma planlarında, su ürünleri sektöründe öngörülen hedefler ve bugüne kadarsu ürünleri sektörüne ilişkin gerçekleşmeler analiz edilmiş olup sektörün mevcut durumu, dünyave AB ile mukayesesi yapılarak, eksikliklerin tespiti ve su ürünleri sektörünün gelişmesi içinçeşitli öneriler ortaya konulmaya çalışılmıştır.Türkiye 2012 TÜİK verilerine göre 2011 yılında514.755 bin tonu(% 73.17) avcılık,188.790 tonu yetiştiricilikte (% 26.83) olmak üzere toplamyaklaşık 703.545 bin ton su ürünleri üretmiştir. Son 10 yıl içinde yetiştiriciliğin toplam üretimdekipayı % 3lerden % 30lara yaklaşmış, FAO verilerine göre Türkiye Dünyada su ürünleriyetiştiriciliğinde Çin ve Hindistan'dan sonra en fazla büyüyen üçüncü ülke olmuştur. Türkiye suürünleri üretiminde dünyada 35nci ABde 7ncı sırada yer almakt adır. Tüketimde ise AB ülkeleriiçerisinde son sıralarda yer almaktadır. Kalkınma Planlarının hazırlanmaya başladığı 1963tengünümüze kadar su ürünleri potansiyelimiz dikkate alındığında belirlenen hedeflere ulaşıldığısöylenemez.Türkiyede sektörün gelişmesi üniversite -özel sektör- kamu kurumları işbirliğininsağlanmasına, tüketimi arttırıcı çabalara, çeşitlilik gösterebilen etken teşvik politikasına bağlı görülmektedir.

Aquatic sector in de velopment plans (goals and realizati ons,1963- 2012)

In this paper, the development plans prepared in 1963 until 2012 the objectives envisaged in thefisheries sector and realizations have been analyzed. In addition, current state of the industry hascompared with World and EU. Deficiencies in the sector were identified and tried to put forwardvarious suggestions for the development of the sector. According to data from TSI(TurkishStatistical Institute) in 2011, 514.755 thousand tons aquatic products were produced by way ofhunting and 188.790 thousand tons were produced by way of aquaculture. In total approximately703.545 thousand tons aquatic products were produced. Over the last decade the share ofaquaculture production rises from %3 to %30. According to the FAO statistics, Turkey is the thirdfastest growing country after China and India in aquaculture. In aquatic products, Turkey is thethirty- fifth country in the world and seventh country in EU. Consumption of aquatic products inTurkey in the EU is in the last place. 1963 began the development plans set targets achieved todate cannot be said considering the potential for aquatic products. Development of the fisheriessector in Turkey depends on co operations between universities and the private sector andgovernment agencies. In order to develop aquatic sector, consumption must increase and effectiveand incentive policies have taken place.

___

  • Anonim1963a. DPT 1963. I. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1963 - 1967) , DPT, Ankara, s.184-185
  • Anonim 1963b. DPT 1963. I. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1963 - 1967) , DPT, Ankara, s.159-160
  • Anonim 1968 . DPT 1968. II. Beş Yıllık Kalkınma Planı(1968 - 1972), DPT, Ankara, s.337 -339
  • Anonim 1973a. DPT 1973. III. Beş Yıllık Kalkınma Planı(1973 - 1977), DPT, Ankara, s.255 -260
  • Anonim 1973b. DPT 1973. III. Beş Yıllık Kalkınma Planı(1973 - 1977) , DPT, Ankara, s.365
  • Anonim 1979a. DPT 1979. IV. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979- 1983), DPT, Ankara, s.366-367
  • Anonim 1979b.DPT 1979. IV.Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979-1983),DPT, Ankara, s.56- 57
  • Anonim1984. DPT 1984. V.Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985 - 1989),DPT, Ankara, s.60
  • Anonim1989. DPT 1989. VI. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1990-1994), DPT, Ankara, s.59
  • Anonim1995. DPT 1995. VII. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1996-2000),DPT, Ankara, s.57 – 62
  • Anonim 2000. DPT 2000. VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001 -2005),DPT, Ankara, s.138 -139
  • Anonim 2001 DPT 2001. 8. Beş yıllık Kalkınma Planı,Su Ürünleri ve Su Ürünleri Sanayi Özel İhtisas Komisyonu Raporu, DPT, Ankara 2001,s.6
  • Anonim 2006a. SÜMAE,YUNUS Araştırma Bülteni,6:1,Trabzon,Mart 2006
  • Anonim 2006b. DPT 2006. IX.BYKP (2007 - 2013),Balıkçılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu,DPT,Ankara, s.29- 37
  • Anonim 2006c. DPT 2006. IX.Beş Yıllık Kalkınma Planı (2006- 2013),DPT, Ankara, s.32
  • Anonim 2006d. DPT 2006. VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001 - 2005), 2005 Yılı P rogramı Destek Çalışmaları (Ekonomik ve Sosyal Sektörlerdeki Gelişmeler),DPT,Ankara, s.20
  • Anonim 2006 e. DPT, 2006. IX.Beş Yıllık Kalkınma Planı (2006- 2013), DPT, Ankara, s.32
  • Anonim 2007. DPT 2007. Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013), Balıkçılık Özel İhtisas Komis yonu Raporu, DPT, Ankara.s.2-3
  • Anonim 201 1 a. Ulaştırma Bakanlığı Demiryollar, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü, Balıkçılık Kıyı Yapıları Durum ve İhtiyaç Analizi, Sonuç Raporu Cilt 1, 1 Nisan 2011 Ankara, s.3
  • Anonim 2011b. Ulaştırma Bakanlığı Demiryollar, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü, Balıkçılık Kıyı Yapıları Durum ve İhtiyaç Analizi, Sonuç Raporu Cilt 1, 1 Nisan 2011 Ankara, s. B -7_B – 12
  • Anonim2011c.www.dunyagida.com.tr/haber.ph p?nid=2680,İstanbul,2011
  • Anonim 2011d. Ulaştırma Bakanlığı Demiryollar , Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü, Balıkçılık Kıyı Yapıları Durum ve İhtiyaç Analizi, Sonuç Raporu Cilt 1, 1 Nisan 2011 Ankara, s. B -15
  • Anonim 2011e. Ulaştırma Bakanlığı Demiryollar, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü, Balıkçılık Kıyı Yapıları Durum ve İhtiyaç Analizi, Sonuç Raporu Cilt 1, 1 Nisan 2011 Ankara , s. B -12_B -34
  • Anonim2011f. www.persemberotasi.com/2011/ 09/balikcilik-sektorunun-2023 -ihracat- hedefi-3 -milyar,İstanbul,2011
  • Anonim 2011g. TÜİK 2011. Su Ürünleri İstatistikleri 2010,Yayın No:3624,Kasım 2011,s.42
  • Anonim 2011h. Kalkınma Bakanlığı(2011), Dokuzuncu Kalkınma Proğramı (2007 -2013) 2012 yılı proğramı, Kalkınma Bakanlığı, Ankara, s.148 – 153
  • Anonim 2011i. Kalkınma Bakanlığı(2011), Orta Vadeli Program (2012-2014), Kalkınma Bakanlığı ,Ankara, s.21
  • Anonim 2012a. TÜİK 2012. Su Ürünleriİstatistikleri2011,Haber Bülten i,Sayı:10863, 20 Temmuz 2012,Web Anonim2012b. www.dunya.com./avrupanin- baligi-turkiyeden- gidiyor- 148789h.htm, Ankara, 2012
  • ÇELİKKALE, Mehmet S., DÜZGÜNEŞ Ertuğ., OKUMUŞ, İbrahim, 1999. Türkiye Su Ürünleri Sektörü ve Avrupa Birliği ile Entegrasyonu,İstanbul,İTO Yayınları, s.81
  • ŞAHİN, Yeliz . 2011 . İktisadi Kalkınma Vakfı Değerlendirme Notu 38, AB ve İş Dünyası:Balıkçılık Sektörü,Eylül 2011 s.1 -5