Orhan YILMAZ, Türker SAVAŞ, Mehmet ERTUĞRUL

Batman, Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa illerinde güvercin yetiştiriciliği kültürü, kimi sorunlar ve çözüm önerileri

Derleme de, Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa illerinde güvercin yetiştiriciliği ile ilgili bazı bilgilerinbir araya getirilmesi amaçlanmıştır. Güvercinler yetiştirilme amaçlarına göre dalıcı, taklacı,makaracı, dönücü, filo uçucusu, yüksek uçucu, posta, süs ve ötücü olmak üze re gruplandırılabilir.Güvercin Türk kültüründe genellikle olumlu bir role sahip olmuştur. Güvercin Türkiyeninkuzeyinden güneyine, doğusundan batısına her yerde bulunabilir. Batman, Diyarbakır, Mardin veŞanlıurfanın kültüründe güvercin yetiştiriciliği her zaman önemli olmuştur. Bu illerde birçokyerel ırk yetiştirilmektedir. Batmanda genellikle taklacı tip güvercinler yetiştirilir. Şehirde1000den fazla profesyonel yetiştirici bulunmaktadır. Diyarbakırda Göğsüak, Ketme, İçağlı veKızılbaş tipi güvercinler yetiştirilir. Mardinde de taklacı tip güvercinler yetiştirilir ve bu bölgedegüvercin yetiştiriciliği çok önemli bir kültür öğesidir. Şanlıurfa da önemli bir güvercinyetiştiriciliği merkezidir. Burada ev, kafes, evlere alışkın yabani kuş, kıymetli damızlıklar veyapşan adı verilen ayağı tüylü güvercinler yetiştirilir. B u bölgede güvercin yetiştiriciliğinin enönemli sorunu yetiştiricilerinin örgütlenememiş olmasıdır. B u sorun kısa sürede yetiştiricilertarafından çözümlenmelidir.

Pigeon breeding culture, some problems and solutions in provinces of Batman, Diyarbakir, Mardin and Şanliurfa

This study was carried out to gather some basic information about pigeon raised in provinces ofDiyarbakir, Mardin and Sanliurfa . They can be grouped related with their husbandry purpose asdiver, tumbler (somersaulter), roller, spinner, fleet flier, high flier, racing homer, show and singertype pigeon breeds. Pigeon has generally been in positive role in Turkish culture . Pigeons can befound in all places from north to south and from west to east of Turkey. Pigeon husbandry inprovinces of Batman, Diyarbakır, Mardin and Şanlıurfa has always been important in their culture.Lots of local pigeon breeds are raised in those provinces. In province of Batman there are raisedtumbler type pigeons. In the city there are more than 1.000 professional pigeon breeder. InDiyarbakır there are raised pigeon types of Goğsüak, Ketme, İç ağlı and Kızılbaş. In Mardin thereare raised also tumbler types pigeons and pigeon breeding is a very important culture componentin this region. In Şanlıurfa this city is an also very important pigeon breeding centre. There alsoraised different types of pigeons including pet, cage, feral pigeons which lived in buildings ,valua ble stud pigeons and yapşan pigeons which have legs in feather. In this region the mainproblem of pigeon breeding is lack of breeding association or clubs in those provinces and thisproblem should be solved by local pigeon breeders soon.

PDF

___

Akgeyik, F. 2012. Batmanlı Fatih Akgeyik ile kişişel görüşme, Batman.
Anonim, 2010. Şanlıurfada Güvercin Yetiştiriciliği. www.taklaciguvercin.com, (erişim 13.05.2010)
Bekleyen, A. 2007. Diyarbakır Kırsalında Güvercin Evleri: Boranhaneler, Karaçalı (Tilalo) Köyü. Trakya Üniversitesi Journal of Science. 8 (2): 99-107.
Çakmak, M. ve Işın, M. 2005. Anadolu Kuş Adları Sözlüğü: Türkçe, İngilizce, Latince. Kitap Yayınevi, İstanbul.
İbrahim Hakkı, 1933. 550 Cinsi Olan Kuş (Yayıma hazırlayan: Yavuz İşçen). İstanbul. www.taklaciguvercin.com/kus.h (erişim 11.12.2011)
İşçen, Y. 2011. Diyarbakırda Kuşçuluk. www.guvercinbirligi.com, (erişim 18.07.2011)
Öncel, K., Turgut, K. ve Şenel, V. 2001. Güvercinler Dünyası. Samsun Serinofil Derneği Ya yını. Nur Anadolu Matbaası, Samsun.
Sarıca, M., Camcı, Ö., Selçuk, E., 2003. Bıldırcın, Sülün, Keklik, Etçi Güvercin, Beç Tavuğu ve Devekuşu Yetiştiriciliği. 101 - 127, OMÜ Ziraat Fak. Baskı Ünitesi, Samsun.
Tanır, İ. 2011. Mardinin kanatlı güzelleri: Taklacı güvercinler. Anadolujet Magazin, Şubat 2011: 24-25.
Yılmaz, O. 2012a. Güvercin Sağlığı ve Hastalık Önleme Tedbirleri. Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi ( Baskıda ).
Yılmaz, O. 2012b. Güvercinlerde Bakım, İdare ve Besleme. Hayvansal Üretim Dergisi (Baskıda ).
Yılmaz, O. 2012c. Güvercin ve Yetişticiliğinin Türk Kültüründe Önemi. Nevşehir Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi (Değerlendirmede).
Yılmaz, O. 2012d. Kutsal Bir Obje Olarak Yahudilik, Hıristiyanlık ve Müslümanlıkta Güvercin. İstanbul Ü niversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Değerlendirmede).
Yılmaz, O. 2012e. Türk Kültüründe Güvercin. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi (Değerlendirmede).
Yılmaz, O. ve Boz, A. 2012a. Güvercin. Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Der gisi (Değerlendirmede).
Yılmaz, O. ve Boz, A. 2012b. Tarihte Güvercinin Önemi. Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi (Değerlendirmede).