Sivas ve Yöresinde Sığır Ayak Hastalıkları Prevalansının Belirlenmesi

Bu çalışmada; 2016-2017 yıllarında Sivas ve yöresinde sığırlarda görülen ayak hastalıkları prevalansının belirlenmesi amaçlandı. Çalışmanın materyalini Sivas ili ve merkeze bağlı köylerde bulunan değişik yaş, ırk ve cinsiyette toplam 1852 baş sığır oluşturdu. İncelenen olgularda 570 hayvanda sadece tırnak deformitesi, 74 vakada ayak hastalığı görülürken 74 olguda da tırnak deformitesi ile birlikte ayak hastalığı saptandı. Çalışmada tırnaklardaki deformasyonların dağılımı 154 olguda küt tırnak, 112 olguda sivri tırnak, 102 olguda tirbuşon tırnak, 108 olguda makas tırnak, 94 olguda yayvan-geniş-dolgun tırnak, 62 olguda ayrık tırnak ve 12 olguda ise gaga tırnak deformasyonu tespit edildi. Bu çalışmada ayak hastalığı belirlenen 148 adet sığırda toplam 170 adet lezyon belirlendi. Bu lezyonların 32 adedi ökçe çürüğü, 30 adedi tırnak çatlağı, 26 adedi taban ülseri, 18 adedi beyaz çizgi hastalığı, 12 adedi digital dermatit, 10 adedi interdigital dermatit, 10 adedi interdigital hyperplasia (limax), 10 adedi tırnak yarası, 6 adedi pododermatitis aseptica diffusa, 4 adedi pododermatitis aseptica circumscripta, 6 adedi yabancı cisim batması, 2 adedi ökçe apsesi, 2 adedi interdigital flegmon, 2 adedi corium ungulae de canlı doku üremesi oluşturdu. Sonuç olarak Sivas ve yöresinde sığırlarda ayak hastalıklarının yıllık prevalansı %38.77 olarak tespit edildi.

Anahtar Kelimeler:

Ayak hastalıkları, Prevalans, Sığır

Investigation of Prevalance of Foot Diseases in the Cattle in the Region of Sivas

In this study; It was aimed to determine the prevalence of foot diseases seen in cattle in Sivas and its region in 2016-2017 years. The material of the study was 1852 head cattle in different age, race and gender in the villages of Sivas province and center. There were only digital deformities in 570 claws and only foot diseases in 74 claws. However, foot diseases with digital deformities were seen in 74 cattle. In this study, classification of the deformed claws as follows: Blunt claw in 154, Overgrown claw in 112, corkscrew claw in 102, scissor claw in 108, splay claw in 94, discrete claw in 62, beak claw in 12. In this study, a total of 170 lesions were identified in 148 cattle with foot disease. These lesions can be detailed as; bruised sole in 32, fissure ungulae in 30, rusterholz ulcer in 26, white line diseases in 18, digitalis dermatitis in 12, interdigital dermatitis in 10, interdigital hyperplasia (limax) in 10, ungulae wound in 10, pododermatitis aseptica diffusa in 6, pododermatitis aseptica circumscripta in 4, foreign body invasion in 6, heel abscess in 2, interdigital flegmon in 2, living tissue growth in corium ungulae in 2. As a result, prevalence of foot diseases in cattle in and around Sivas were determined as 38.77%

Keywords:

Cattle, Foot disease, Prevalence,

PDF

___

Alkan İ, Boynukara B, Gençcelep M, 1993: Van ve yöresinde sığır ayak hastalıklarının yayılışı, nedenleri ve sağaltımı üzerine bir araştırma. YYÜ. Vet. Fak. Derg.4(1-2): 87-95.
Atasoy N, 2003: Erzurum yöresinde süt sığırlarında görülen ayak hastalıklarının insidansı ve bunların sağaltımı. YYÜ. Vet. Fak. Derg, 14, 1, 1-5.
Canpolat İ, Bulut S, 2003: Elazığ ve çevresinde sığırlarda görülen ayak hastalıklarının insidansı üzerine gözlemler. F.Ü. Sağlık Bil. Dergisi, 17, 3, 155-60.
Demir P, Aral Y, Sarıözkan S, 2014: Kars ili süt sığırcılık işletmelerinin sosyo-ekonomik yapısı ve üretim maliyetleri. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 25, 1, 1-6.
Elma E, Kumandaş A, 2015: Sığırlarda tırnak kesimi. Türkiye Klinikleri J Vet Sci Surg-Special Topics, 1, 1, 73-77.
Han MC, Sağlıyan A, Polat E, 2017: Sığırlarda ahır zemin tiplerinin ayak hastalıkları ve tırnak deformasyonları üzerine etkilerinin araştırılması. Harran Üniv. Vet. Fak. Dergisi, 6, 1, 19-24.
Hoffman AC, Moore DA, Vanegas J, Wenz JR, 2012: Rationale for a dairy herd lameness investigation strategy. Ag Animal Health Spotlight Veterinary Medicine Extension. Washington State University, 1-9.
Huxley JN, 2013: Impact of lameness and claw lesions in cows on health and production. Livestock Sci. 156, 1-3, 64-70.
İstek Ö, Durgun T, 2004: Muş ve yöresindeki sığırlarda görülen ayak hastalıklarının prevalansı üzerine araştırmalar. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 39-47.
Kamiloğlu A, 2014: Çiftlik Hayvanlarında Ayak Hastalıkları. 1. Baskı., Medipres, Ankara, Türkiye.
Kamiloğlu A, Baran B, 1999: Kars yöresinde simental ırkı sığırlarda interdigital deri lezyonlarının insidansı ve bunların intravenöz regional antibiyoterapi (ivregab) ile sağaltımı. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 5, 1, 93-102.
Keskin E, Durmuş AS, 2016: Gaziantep ve yöresinde gözlenen sığır ayak hastalıklarının insidansı ve tedavileri üzerine gözlemler. F. Ü. Sağ. Bil. Vet. Derg, 30, 3, 181-186.
Mitev J, Penev T, Vasilev N, Miteva TCH, Gergovska ZH, Uzunova KR, 2012: Effect of lameness on some productıve traıts and health status of cows ın daıry cattle farms. Trakia J.Sci, 10, 1, 85-91.
Mohsina A, Zama MMS, Tamilmahan P, Gugjoo MB, Singh K, Gopinathan A, Gopi M, Karthik K, 2014: A retrospective study on incidence of lameness in domestic animals. Veterinary World, 7, 8, 601-604.
Mülling CKW, Green L, Barker Z, Scaife J, Amory J, Speijers M, 2006: Risk factors associated with foot lameness in dairy cattle and a suggested approach for lameness reduction. XXIV. World Buiatrics Congress, Nice, France.
Ormancı S, Belge A, 2001: Van ve yöresinde süt sığırlarında ayak hastalıklarının nedenleri, dağılımı ve sağaltımı üzerine çalışmalar. YYÜ. Sağ. Bil. Derg. 7, 1-2, 139-145.
Özcan S, Pamuk K, 2009: Afyonkarahisar ve çevresinde sığır ayak hastalıklarının prevalansı. Kocatepe Vet J, 2, 2, 15-19.
Salcı H, 2015: Sığırlarda Ayak hastalıklarının radyolojik ve biyomekanik ilişkilendirilmesi: 13 olguluk bir ön çalışma, Uludağ Üniv. J. Fac. Vet. Med, 34, 1-2, 89-93.
Sogstad AM, Fjeldaas T, Qsteras O, 2005: Lameness and claw lesions of the norwegian red dairy cattle housed in free stals in relation to environment, parity and stage of lactation. Acta Vet. Scand, 46, 203-217.
Suleyaman M, Fromsa A, 2012: Lameness in dairy cattle: prevalence, risk factors and ımpact on milk production. GV, 8, 1, 1-7.
Şındak N, Keskin O, Selçukbiricik H, Sertkaya H, 2003: Şanlıurfa ve yöresinde sığır ayak hastalıklarının prevalansı. YYÜ. Vet. Fak. Derg, 14, 1, 14-18.
Yayla S, Aksoy Ö, Kılıç E, Cihan M, Özaydın İ, Ermutlu CŞ, 2012: Kars ve yöresinde sığırların bakım ve barındırma koşulları ile ayak hastalıkları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Harran Üniv. Vet. Fak. Dergisi. 1, 1, 22-27.
Yaylak E, 2008: Süt sığırlarında topallık ve topallığın bazı özellikleri. Hay. Üretim, 49, 47-56