Buzağılarda Doğum Sırasında ve Sonrasında Şekillenen Kırık Olgularının ve Sağaltım Yöntemlerinin Değerlendirilmesi

Bu çalışmada; 2016-2018 yılları arasında kliniklerimize kırık şikayeti ile getirilmiş farklı yaş, ırk ve cinsiyetteki buzağıların doğum sırasında veya sonrasında şekillenen kırık olguları ile bu kırıkların sağaltım yöntemlerinin değerlendirilmesi amaçlandı. Toplam 28 buzağıda kırık tespit edildi. Cinsiyete göre kırık olgularının erkeklerde (%64.29); dişilere (%35.71) oranla daha fazla görüldüğü belirlendi. Irklara göre kırık olgularına en fazla Simental (%53.57) ırk buzağılarda rastlandı. Buzağılarda tespit edilen olguların 16’sının (%57.14) doğum sırasında, 12’sinin (%42.86) ise doğum sonrası düşme, vurma gibi travmalara bağlı oluştuğu belirlendi. Kırık olguları içerisinde en çok metakarpus kırıklarına (%32.14) rastlandı; bunu metatarsus (%17.86), tibia (%17.86), femur (%10.71), mandibula (%10.71), humerus (%7.14) ve scapula (%3.57) kırıkları izledi. Sağaltım amacıyla konservatif olarak toplam 10 olguya polivinil klorür (PVC) destekli alçılı bandaj, 5 olguya PVC destekli bandaj, operatif olarak 6 olguya intramedüller pin, 3 olguya intramedüller pin ve serklaj uygulaması, 3 olguya akrilik eksternal fiksasyon ve 1 olguya ise sadece serklaj teli kullanılarak fiksasyon uygulandı. Sonuç olarak, hayvan sahiplerinin güç doğum olgularına müdahale etmemeleri, buzağıların doğumdan sonra travmalara maruz kalmamaları için belli bir döneme kadar gereken koruyucu önlemleri almaları, buzağılarda şekillenen kırık olgularına ampirik yöntemlerle müdahale etmemeleri ve en kısa sürede bir veteriner hekime başvurmaları konusunda bilinçlendirilmeleri gerektiği kanısına varıldı.

Anahtar Kelimeler:

Buzağı, Güç doğum, Kırık, Sağaltım yöntemleri

Treatment Methods and Evaluation of Fracture Cases Shaped During and After Birth in Calves

The aim of this study was to evaluate the fracture cases which occured peri- or postpartum period on calves with different race, gender and age, presented to the Animal Hospital of Cumhuriyet University Veterinary Faculty between 2016-2018 as well as treatment methods of these cases In the study 28 calves with extremity fractures were detected. According to the sex, it was determined that the incidence of fractures were higher in males (64.29%); than females (35.71%). According to the races, fracture cases were mostly encountered in Simmental (53.57%). It was determined that 16 (57.14%) of the cases were found to be traumatized during birth and 12 (42.86%) were found to be postpartum. the Most common cases were metacarpus fractures (32.14%); followed by fractures of metatarsus (17.86%), tibia (17.86%), femur (10.71%), mandible (10.71%), humerus (7.14%) and scapula (3.57%). As a conservative method, a total of 10 cases were treated with PVC supported plaster bandage, 5 cases with PVC supported bandage, 6 patients were treated operatively with intramedullary pin, 3 patients with intramedullary pin and cerclage, 3 cases acrylic external fixation and 1 case cerclage wire. As a result, it was concluded that animal owners should not intervene in the cases of dystocia, take precautions for a certain age to prevent the trauma of the animals after birth, empirically intervene in the fractures formed in the calves and be aware of the nearest veterinary applications.

Keywords:

Calf, Dystocia, Fracture, Treatment,

PDF

___

Aksoy Ö, Özaydın İ, Kılıç E, Savaş Ö, Güngör E, Başak K, Hasan O, 2009: Evaluation of fractures in calves due to forced extraction during dystocia: 27 cases (2003-2008). Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 15, 339-344.
Arıcan M, Erol H, Esin E, Parlak K, 2014: A retrospective study of fractures in neonatal calves: 181 cases (2002-2012). Pak Vet J, 34, 247-250.
Belge A, Akın İ, Gülaydın A, Yazıcı MF, 2016: The treatment of distal metacarpus fracture with locking compression plate in calves. Turk J Vet Anim Sci, 40, 234-242.
Durmuş AS, Karabulut E, Sağlıyan A, 2009: Yenidoğan bir buzağıda suprakondiler femur kırığı olgusu ve operatif sağaltımı. FÜ Sağ Bil Vet Derg, 23, 119-122.
El-Shafaey EA, Aoki T, Ishii M, Yamada K, 2014: Conservative management with external coaptation technique for treatment of a severely comminuted fracture of the proximal phalanx in a Holstein-Friesian cow. Iranian Journal of Veterinary Research, 15, 300-303.
Ferguson JG, 1994: Femoral fractures in the new born calf, biomechanics and ethiological considerations of practitioners. Can Vet J, 35, 626-630.
Ferguson JG, Dehghani S, Petrali EH, 1990: Fractures of the femur in new born calves. Can Vet J, 31, 289-291.
Fubini S, Ducharme NG, 2004: Farm animal surgery. St. Louis, pp. 288-323.
Gangl M, Grulke S, Serteyn D, Touati K, 2006: Retrospective study of 99 cases of bone fractures in cattle treated by external coaptation or confinement. Veterinary Record, 158, 264-268.
Görgül, OS, Seyrek-İntaş D, Çelimli N, Çeçen G, Salcı H, Akın İ, 2004: Buzağılarda kırık olgularının değerlendirilmesi: 31 olgu (1996-2003). Veteriner Cerrahi Dergisi, 10, 16-20.
Kalkan C, Deveci H, Apaydın AM, Öcal H, Timurkan H, Çetin H. Kaygusuzoğlu E, 1993: Elazığ ve çevresinde 1985-1992 yılları arasında ineklerde görülen güç doğumların sebepleri, tedavisi ve alınan sonuçlar üzerine çalışma. SÜ Vet Derg, 9, 53-56.
Kırşan İ, Şenünver A, Çolak A, Gürbulak K, 1999: Sığırlarda güç doğuma müdahalenin Denaverinhydrochlorid ile kolaylaştırılması. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 5, 47-53.
Kostlin RG, Nuss K, Elma E, 1990: Metacarpal and metatarsal fractures in cattle. Treatment and results. Tierarztl Praxis, 18, 131-144.
Martens A, Steenhaut, M Gasthuys, F, De Cupere C, De Moor A, Verschooten F, 1998: Conservative and surgical treatment of tibial fractures in cattle. Vet Rec, 143, 12-16.
Nuss K, Spiess A, Feist M, Köstlin R, 2011: Treatment of long bone fractures in 125 newborn calves: A retrospective study. Tieraerztl Prax, 39, 15-26.
Öztaş E, Avki S, 2015: Evaluation of acrylic pin external fixation (APEF) system in metacarpal fractures of newborn calves: cheap but effective? Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 21, 433-436.
Salcı H, Canatan U, Çetin M, 2016: Bir buzağıda Salter-Harris Tip I metacarpus kırığının açılı kama plağı ile sağaltımı. Uludag Univ J Fac Vet Med, 35, 57-60.
St-Jean G, DeBowes RM, 1992: Transfixation pinning and casting of radial-ulnar fractures in calves: A review of three cases. Can Vet J, 33, 257-262.
St-Jean G, Debowes RM, 1991: Transfixation pinning and casting of tibial fractures in calves: Five cases (1985-1989). J Am Vet Med Assoc, 198, 139-143.
Tulleners EP, 1986: Metacarpal and metatarsal fractures in dairy cattle: 33 cases (1979-1985). J Am Vet Med Assoc, 189, 463-468.