Bu çalışmada, Urfa Harrankapı Mezarlığında bulunan tarihi mezar
taşlarından, 16.-17.yy a ait tip ve malzeme olarak farklılık gösteren üç mezar
taşı incelenerek değerlendirilmiştir. Urfa’daki tarihi mezarlıklarda, mezar
taşlarının büyük çoğunluğunun 19.yüzyıla ait olduğu görülmektedir. Bu üç
mezar taşı, Urfa’daki tarihi mezar taşları içerisindeki nadir görülen erken
tarihli örneklerdir. Çalışma kapsamında, bu mezarın, ölçüleri alınarak
çizilmiş, fotoğrafları çekilmiş, üzerindeki yazılar okunarak günümüz
Türkçesine çevrilmiştir. Mezar taşları tipolojik olarak incelendikten sonra
hem Urfa’daki tarihi mezar taşları hem de diğer bölgelerdeki mezar
taşlarıyla karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmeler
sonucunda 16.-17.yya ait bu üç mezar taşının, Urfa’daki tarihi mezar taşları
içerisindeki yeri ve önemi ortaya konmaya çalışılmıştır.
In this study, three of the gravestones in Urfa Harrankapı Cemetery,
which are dated 16-17th century and unique in terms of their type and
material are analzed. It is to be noted that most of the gravestones in the
historical cemeteries in Urfa are dated 19th century. These three
gravestones are unique ones and rarely seen in Urfa. In this paper, the
measurement and photographs of these graves were taken and the script
on the gravestones were transliterated. Having determined the typology of
the gravestones, these gravestones are compared to the other historical
ones both in Urfa and in the other cities in the region. To conclude, the
significance and position of these three gravestones dated 16-17. centuries
are examined.
___
Grammont, Bacque- J.L., Vatın,N., Laqueur, H.P.“Tarihsel Kaynak Olarak Osmanlı Mezarlıkları, Uygulanan Yöntemler Ve Bilgisayarda Yapılabilecek İşlemler”, Erdem, 6, 16, 210-214, Ankara, 1990.
Çal, Halit. “Urfa Şehri Mezar – Mezar Taşları”, 15. Türk Tarih Kongresi.11- 15 Eylül 2006 Kongreye Sunulan Bildiriler. 4, 4. 1995-2008, Ankara, 2010.
Karakaş, Mahmut. Şanlıurfa Mezar Taşları.Şanlıurfa: Şurkav yay.,1996.
Karakaş, Mahmut. Şanlıurfa Ve İlçelerinde Kitabeler. Şanlıurfa: Şanlıurfa Belediyesi yay., 2001.
Karamağaralı, Beyhan. Ahlat Mezar Taşları. İkinci basım. Ankara:Kültür Bakanlığı yay., 1992.
Laqueur, Hans-Peter. Hüve’l-Baki İstanbul’da Osmanlı Mezarlıkları ve Mezar taşları. İkinci basım. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt yay., 2010.
Fotoğraf ve Çizimler
Res.no.1.Seyyid Maksud Türbesi
Res.no.2.Seyyid Maksud Türbesindeki mezar taşları
Çizim 1. Seyyid Maksud’a ait mezar