Mini Sprinkler Yağmurlama Sulama Sisteminde, Sulama Düzeyleri ve Amonyum Sülfat Gübresi Uygulamalarının Maydanozda Nitrat, Nitrit ve Klorofil İçeriklerine Etkileri

Araştırma Hatay-Samandağ ilçesinde 2009-2010 yıllarında tarla şartlarında yürütülmüştür. Çalışmada amonyum sülfat gübresinin 4 farklı dozu (D0:0, D10:10, D20:20 ve D30:30 kg da-1) ve 5 farklı sulama düzeyinin (S100: tam sulama olup bundan daha düşük düzeydeki sulamalar S25, S50 ve S75 ile daha fazla sulama S125) maydanoz bitkilerinde nitrat, nitrit ve klorofil birikimine etkileri araştırılmıştır. Soğuk döneme denk gelen ilk hasatta (25-26 Ocak 2010) yüksek nitrat ve nitrit birikimi belirlenmiş ve gübreli uygulamalar, gübresiz uygulamaya oranla, bitki nitrat birikiminde artışa ve nitrit birikiminde azalmaya neden olmuştur. Sıcak dönemdeki (31 Mart-1 Nisan 2010) ikinci hasat, birinci hasattan oldukça düşük nitrat ve daha yüksek nitrit değerleriyle sonuçlanmıştır. Gübre dozunun artışı ile nitrat ve nitrit değerleri artmıştır. Düşük düzeydeki sulamalar her iki hasatta diğer sulama düzeylerinden daha düşük nitrat birikimine neden olmuştur. Aşırı sulama olan S125 ikinci kesimde S100’e göre nitrat ve nitrit birikimini azaltmıştır. Genellikle, klorofil değerleri her iki kesimde S25’de fazla olup, sulama düzeyindeki artış klorofilde azalma ile sonuçlanmıştır. 

The Effects of Irrigation and Ammonium Sulphate Levels to Nitrate, Nitrite and Chlorophyll Contents of Parsley Irrigated with Mini Sprinkler Irrigation System

This study was carried out under field condition during 2009-2010 years in Hatay-Samandag. In this experiment was tested the effects of 4 nitrogen doses of ammonium sulphate (D0:0, D1:10, D2:20 and D3:30 kg da-1 N) and 5 different irrigation levels (I100: full irrigation, deficit irrigations I25, I50, I75, and excessive irrigation I125) to nitrate, nitrite and chlorophyll contents of parsley plants. High nitrate and nitrite were determined at first harvest in cold period (25-26 January 2010). Comparing to nitrogen-free treatments, nitrogen applications led to an increase to plant nitrate accumulation but a decrease to nitrite accumulation. Comparing with first harvest, second harvest in hot period (31 March-1 April 2010) was resulted with quite a few nitrate and more nitrite values. Increasing nitrogen levels had increased nitrate and nitrite values. In both harvest, small irrigation amounts caused lower nitrate accumulations as to other irrigation levels. Nitrate and nitrite contents in second harvest had decreased with excessive irrigation (I125) according to full irrigation (I100). Generally, chlorophyll values were high in S25 irrigation level in both harvest and increasing irrigation levels resulted with decreasing chlorophyll contents.

___

  • Anonim, 2008. T.C. DİE Tarım İl Müdürlüğü, Hatay.
  • Anonim, 2011. Samandağ Meteoroloji İlçe Müdürlüğü Kayıtları, 2010, Hatay.
  • Arnon, D.I., 1949. Copper enzyems in isolated chloroplasts. Polypenoloxidase In Beta vulgaris. Plant Physiology, 24: 1-5.
  • Bar-Akiva, A., Sternbaum, J., 1966. Non-enzymatic reduction of nitrite by means of ascorbic acid in citrus and other higher plant tissues. Physiologia Plantarum, 19 (2): 422–428.
  • Blanke, M.M., Bacher W., Pring R.J., Baker E.A., 1996. Ammonium nutrition enhances chlorophyll and glaucousness in kohlrabi. Annals of Botany, 78: 599-604.
  • Ceylan, Ş., Mordoğan, N., Çakıcı, H., 2002a. Ödemiş ve civarındaki bazı marul (Lactuca sativa L.) alanlarının nitrat ve nitrit miktarları. VI. Sebze Tarımı Sempozyumu Bildiri Kitabı, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Bursa. 213-219 s.
  • Francke, A., 2005. The effect of cultivation term and kind of soil on accumulation of nitrates and heavy metals in garden rocket (Eruca sativa L. DC.). Zeszyty Problemowe Postepow Nauk Rolniczych, 507: 135-141.
  • Hord, N.G., Tang, Y., Bryan, N.S., 2009. Food sources of nitrates and nitrites: the physiologic context for potential health benefits. The American Journal of Clinical Nutrition, 90: 11-10.
  • Kaçar, B., Katkat, A.V., 1999. Gübreler ve Gübreleme Tekniği. Vipaş A.Ş. Bursa.
  • Kalaycıoğlu, B., Sermenli, T., 2000. Bazı maydanoz çeşitlerinde farklı ekim zamanı ve ekim sıklığının verim ve kaliteye etkisi. III. Sebze Tarımı Sempozyumu, Süleyman Demirel Ün. Basımevi, Isparta. 341-345s.
  • Karaman, M.R., Brohi, A.R., Güneş, A., İnal, A., Alpaslan, M., 2000. Yöresel degişik azotlu gübre uygulamalarının Tokat bölgesinde yetiştirilen bazı kışlık sebzelerin nitrat akümülasyonuna etkisi. Turkish Journal Agriculture and Foresty, 24: 1-9.
  • Kołton, A., Baran, A., 2008. Effect of different mineral nitrogen and compost nutrition on some compounds of corn salad (Valerianella locusta (L.) Latter.). Scientific Works of the Lithuanian Institute of Horticulture and Lithuanian University of Agriculture. Sodininkyste Ir Daržininkyste, 27(2).
  • Mansuroğlu, G.S., Karaca, F., Yetişir, H., 2009. Hatay ilinde maydanoz yetiştiriciliğinin durumu. MKÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 14 (2): 41-56.
  • Mengel, K., 1984. Bitkinin Beslenmesi ve Metabolizması (Çeviri). Çevirenler: H. Özbek, Z. Kaya ve M. Tamcı. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı No: 12, Adana.
  • Nicola, S., Hoeberechts, J., Fontana E., 2005. Comparison between traditional and soilless culture systems to produce rocket (Eruca sativa) with low nitrate content. Acta Horticulturae, 697 ISHS.
  • Pascale, S.De, Tamburrino, R., Barbieri, G., 2001. Nitrogen and lettuce. Horticultural Abstract, 71 (9).
  • Pavlou, G.C., Ehaliotis, C.D., Kavvadias, V.A., 2007. Effect of organic and inorganic fertilizers applied during successive crop seasons on growth and nitrate accumulation in lettuce. Scientia Horticulturae, 111: 319–325.
  • Petropoulos, S.A., Olympios, C.M., Passam, H.C., 2008. The effect of nitrojen fertilization on plant growth and the nitrate content of leaves and roots of parsley in the Mediterranean region. Scientia Horticulturae, 118: 255-259.
  • Rumpel, J., Kaniszewski, S., 2007. Influence of nitrogen fertilization on yield and nitrate nitrogen content of turnip-rooted parsley. ISHS Acta Horticulturae, 371: 55.
  • Santamaria, P., 2006. Nitrate in vegetables: toxicity, content, intake and EC regulation. Journal of the Science of Food and Agriculture, 86: 10-17.
  • Soyergin, S., Kanber, R., 2002. Farklı sulama programları ve azot dozlarının örtü altı fasulyenin nitrat içeriği üzerine etkisinin belirlenmesi. IV. Sebze Tarımı Sempozyumu, Uludağ Ün. Ziraat Fak. Bahçe Bit. Böl., Bursa, 41s.
  • Tuncay, Ö., 2011. Relationships between nitrate, chlorophyll and chromaticity values in rocket salad and parsley. African Journal of Biotechnology, 10(75): 17152-17159.
  • Vural, H., Eşiyok, D., Duman, İ., 2000. Kültür Sebzeleri (Sebze Yetiştirme). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Bornova, İzmir, 440s.
  • Weerakkody, W.A.P, 2007. Nutritional value of fresh leafy vegetables as affected by pre-harvest factors. ISHS Acta Horticulturae, 604: 58.