Mustafa EĞRİ, Mevlüt GÜLLÜ, Yahya ÖZPINAR

7273

Tremolit Türü Asbest Oluşumlarının Aster Görüntüsü Kullanarak Belirlenmesi: Denizli Örneği

Asbest ısıya, aşınmaya, kimyasal reaksiyonlara oldukça dayanıklı fibröz yapıda kanserojen etki gösteren doğal minerallerdir. Asbest son derece kanserojen bir madde olup, solunum yoluyla vücuda girdiğinde başta kanser olmak üzere çeşitli hastalıklara yol açmaktadır. Çalışma alanında var olan asbest madenlerinin yanı sıra, Paleozoyik ve Mesozoyik yaşlı mermerlerin içinde de dikkate değer asbest lifleri içeren talk oluşumlarıda gözlenmiştir. Bu çalışmada, “Advanced Spaceborne Thermal Emission And Reflection Radiometer (ASTER)” görüntüsü çalışma alanına jeolojik olarak uygulanmıştır. Bu metod Denizli ilinin (Batı Anadolu, Türkiye) kuzeydoğusunda yer alan Çal, Bekilli, Süller kasabaları ve yakın çevresindeki alanlarda uygulanmıştır. Bu çalışmada doğru metodu bulmak için farklı algoritmalar kullanılmıştır. ASTER görüntüsü, ENVI® 4.3 ve Multispec® yazılımları yardımıyla, jeolojik uzaktan algılama yöntemlerinde sıkça kullanılan görüntü işleme ve zenginleştirme tekniklerinden, bant oranlama ve temel bileşenler analizi asbest aramasına uyarlanmıştır. Bütün tremolit asbest oluşumları, 9/8, 6/5 ve 8/7 bant oranlamaları sırası ile RGB kanallarına atanmış renkli kompozit görüntüde tespit edilmiştir. Temel bileşenler analizi kullanılarak oluşturulan PC3, PC5 ve PC6 bileşenleri aynı şekilde RGB kanallarına atanarak renkli kompozit görüntü oluşturulmuş ve bu görüntü incelendiğinde asbest oluşumları tesbit edilmiştir. Bu iki yöntemin birleştirilmesi ile anomali haritası oluşturulmuş ve arazi doğrulaması yapılmıştır. İki metodun çakıştırılması ile oluşturulan anomali lokasyonlarında asbest yüzeylemeleri görülmüştür. Literatürde belirtilen tremolit asbest oluşumlarına ek olarak, anomali haritasından elde edilen yoğun anomali alanları saha çalışmalarında incelenmiş ve tremolit asbest oluşumları belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Jeolojik Uzaktan Algılama, Tremolit Asbest, ASTER, PCA, Bant Oranlama, Denizli, Batı Anadolu

Determining Tremolite Asbestos Occurences Using Aster Image: Sample From Denizli

Asbestos is a natural mineral. It is fiberous, heat resistant and non flammable. Asbestos in some forms can be toxic. Asbestos is extremely dangerous for human health. The inhalation of asbestos fibres can cause serious illnesses, including cancer. In investigated area are found tremolite asbestos mines and notable tremolite occurrences and talc occurrences including tremolite fibers are hosted by Paleozoic and Mesozoic marbles. The present study deals with the estimation of the advanced spaceborne thermal emission and reflection radiometer (ASTER) data for geological application. This method has been applied at Çal, Bekilli, Süler towns and their surrounding areas which are located at the northeastern of Denizli province, in Westhern Anatolia, Turkey. In this study, different algorithms are used to find the right methods. Using the process such as an imagery processing and enrichment analysis methods which are the ASTER image ENVI® 4.3 and Multispec® computer software and the band ratio and principle components analysis (PCA) are adopted for asbestos exploration. The all of tremolite asbestos occurrences, with the RGB composite image that form with the band ratios of 9/8, 6/5 and 8/7 combinations. In the same way, with PC3, PC5 and PC6 component, being formed resulting of principal components analysis (PCA) were formed color composite image. The anomaly maps created with these two methods are united and land justification is done. Asbestos exposures were seen at lacations of anomalies of the two methods are nested. In addition to the presence of tremolite asbestos shown in the literature, areas with the intense anomalies obtained on the anomaly map are examined at field study and tremolite asbestos formations have been determined.
Keywords:

-,

PDF

___

  • Senyigit A, Babayigit C, Gokirmak M, Topcu F, Asan E, Coskunsel M, Isik R, Ertem M (2000) Incidence of malignant pleural mesothelioma due to environmental asbestos fiber exposure in the southeast of Turkey. Respiration 67(6):610–614
  • Senyigit A, Dalgic A, Kavak O, Tanrikulul AC (2004) Determination of environmental exposure to asbestos (Tremolite) and mesothelioma risks in the southeastern region of Turkey. Arch Environ Health 59(12):658–662
  • Celik, 1967b., Denizli Çal İlçesindeki Asbest zuhurları etüdü, MTA Derleme, Rapor no: 4234 (Yayınlanmamıştır), Ankara.
  • Atabey, E., 2005, Tıbbi Jeoloji. TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları, No:88, 194 s., Ankara.
  • Evyapan, B. F., Ozpinar, Y. & Egri, M., (2008). Denizli İlinde Çevresel Asbest Maruziyeti ve Solunum Sistemi Etkileri (TUBITAK 107S270 (SBAG-3763)). Denizli, p.145
  • Özpınar Y, Eğri M (2009) As Geological, Mineralogical and Petrgraphical Investigation of Tremolite Asbestos Occurrences Around the Çal, Süller and Bekilli (Denizli, Turkey) and Evaluation From Cancer Risk Assessment of These Occurrences. 62. Jeoloji Kurultayı, Ankara.
  • Eğri M, Özpınar Y, Güllü M (2009) Determining Tremolite Asbestos Occurences Located At The Northeastern Of Denizli Province (Westhern Anatolia, Turkey) Using Aster Image, International Sympızium On Engıneering And Archtectura Science of Balkan, Caucasusu and Turkic Republics, Isparta, pp 221-226
  • Niklinski J, Niklinska W, Chyczewska E, et al. The epidemiology of asbestos-related diseases. Lung Cancer, 2004; 45S, S7-S15.
  • Doğan, M., (2002) Environmental pulmonary healt problems related to mineral dusts:Examples from central Anaotolia, Environmental Geoogy, 41: 571-578.
  • Emri S, Demir AU. (2004) Malignant pleural mesothelioma in Turkey, 2000-2002. Lung Cancer, 45 S, S17-S20.
  • Baris YI, Artvinli M, Sahin AA. Environmental mesothelioma in Turkey. Ann N Y Acad Sci, 979;330:423-32.
  • Ninomiya, Y., 2002. Mapping quartz, carbonate minerals and maficultramafic rocks using remotely sensed multispectral thermal infrared ASTER data. Proceedings of SPIE The International Society for Optical Engineering 4710, 191–202.
  • Ninomiya, Y., 2004. Lithologic mapping with multispectral ASTER TIR and SWIR data. Proceedings of SPI, the International Society for Optical Engineering 5234, 180–190.
  • Rowan, L. C., Wetlaufer, P. H., Goetz, A. F. H., Billingsley, F. C., & Stewart, J. H. (1974). Discrimination of rock types and altered areas in Nevada by the use of ERTS images. U.S. Geological Survey Professional Paper, 883 (35 pp.).
  • Rowan, L. C., & Mars, J. C. (2003). Lithologic mapping in the Mountain Pass, California area using Advanced Spaceborne Thermal Emission and Reflection Radiometer (ASTER) data. Remote Sensing of Environment, 84, 350–366.
  • Rowan, L. C., Mars, J. C., Simpson C. J. (2005). Lithologic mapping of the Mordor, NT, Australia ultramafic complex by using the Advanced Spaceborne Thermal Emission and Reflection Radiometer (ASTER). Remote Sensing of Environment, 99, 105–126.
  • Fujisada, H. (1995). Design and performance of ASTER instrument. Proceedings of SPIE, the international society for optical engineering, vol. 2583 (pp. 16– 25).
  • Fujisada, H., Iwasaki, A., Hara, S., 2001. ASTER stereo system performance. Proceedings of SPIE, the International Society for Optical Engineering 4540, 39–49.
  • Konak, N., Akdeniz, N., Çakır, M.H., 1986., Çal-Çivril-Karahallı Dolayının jeolojisi, MTA Derleme, Derleme no: 2947-8945 (Yayınlanmamıştır) 121 s., Ankara
  • Lillesand, T. M. and R. W. Kiefer, 2000. Remote Sensing and Image Interpretation, Fourth Edition, John Wiley & Sons, New York, 724 p.
  • Jensen, J.R. 1996. Introductitory Digital Image Processing: Aremote Sensing Perspective. Second ed.). prentic Hall, New Jersey.
  • Kayadibi Ö (2008) Mineral Haritalamada Bant Oranlama Ve Crosta Metotları İle Elde Edilen Sonuçların Jeoistatiksel Olarak Karşılaştırılması. II. Uzaktan Algılama Ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu, 13-15 Ekim.
  • Singh, A. and Harrıson, A., 1985, Standardized principal components. International Journal of Remote Sensing, 6, pp. 883–896.
  • Carr, A. (1998). Identity, compliance and dissent in organisations: A psychoanalytic perspective. Organization, 5, 81-89.
  • Kaya, Ş. 2000 Uydu Görüntüleri Ve Sayısal Arazi Modeli Kullanılarak Kuzey Anadolu Fayı Gelibolu-Işıklar Dağı Kesiminin Jeomorfolojik-Jeolojik Özelliklerinin İncelenmesi. Teknik Rapor, Türkiye Deprem Vakfı, İstanbul, 113 s.
  • Langworthy, A. P., & Black, L. P. (1978). The Mordor Complex: A highly differentiated potassic intrusion with kimberlitic affinities in central Australia. Contributions to Mineralogy and Petrology, 67, 51–62.
  • Shaw, R. D., & Langworthy, A. P. (1975). Strangways Range region, Northern Territory, 1:100,000 geological map commentary (p. 1v). Australia’ Bureau of Mineral Resources.
Harita Teknolojileri Elektronik Dergisi-Cover
  • Başlangıç: 2009
  • Yayıncı: Prof.Dr. Süleyman TAŞGETİREN
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Tremolit Türü Asbest Oluşumlarının Aster Görüntüsü Kullanarak Belirlenmesi: Denizli Örneği

Mustafa EĞRİ, Mevlüt GÜLLÜ, Yahya ÖZPINAR

Balıkesir İvrindi Örneğinde Taşınmaz Geliştirmede CBS Kullanımı

Yener SAÇIN, Saffet ERDOĞAN, Hülya DEMİR

Deprem ve Patlatmaların Rize Bölgesi Heyelanlarına Etkisi

Selçuk REİS, Temel BAYRAK, Murat ERDURAN, Ali YALÇIN

Dijital Fotogrametride Alana Dayalı Görüntü Eşleme Yöntemleri

Abdullah VARLIK, Murat UYSAL, Fikret KARALAR, Z Cevdet CAN