Hemşirelerin Kültürel Yeterlilik ile Etnik Merkezcilik Düzeyleri Arasındaki İlişki ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Amaç: Bu çalışma, hemşirelerin kültürel yeterlilik düzeyleri ve etnik merkezcilik düzeyleri ile aralarındaki ilişkinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan bu araştırma, Erzurum Şehir Hastanesi'nde Ekim-Kasım 2021 tarihleri arasında çalışan 312 hemşire ile yapılmıştır. Araştırma verileri Google Form aracılığıyla "Kişisel Bilgi Formu", "Etnik Merkezcilik Ölçeği" ve "Hemşire Kültürel Yeterlilik Ölçeği" kullanılarak çevrimiçi olarak elde edilmiştir. Bulgular: Katılımcıların Kültürel Yeterlilik Ölçeğinden 69.13±10.58, Etnik Merkezcilik Ölçeğinden 48.15±9.87 puanını aldıkları saptanmıştır. Hemşirelerin yabancı dil bilme, başka kültürlerden hasta bakma, farklı kültürlerden hastalarla bir arada olmayı isteme durumuna göre Kültürel Yeterlilik Ölçeği puanları arasında anlamlı fark bulundu. Ayrıca hemşirelerin çocuk sayısı, farklı kültürlerden hastalarla bir arada olmayı isteme ve başka kültürlerden hasta bakma durumuna göre Etnik Merkezcilik Ölçeği puanları arasında anlamlı fark bulundu. Katılımcıların Hemşire Kültürel Yeterlilik Ölçeği ile Etnik Merkezcilik ölçeği arasında negatif yönde orta düzeyde anlamlı ilişki olduğu saptanmıştır (p<0.05). Sonuç ve Öneriler: Hemşirelerin kültürel yeterlilik düzeyleri orta seviyenin üzerinde, etnik merkezcilik düzeylerinin de orta seviyede olduğu saptanmıştır. Hemşirelerin kültürel yeterlilik düzeyleri arttıkça etnik merkezcilik düzeylerinin azaldığı belirlenmiştir. Aktif olarak çalışan hemşirelerin etnik merkezcilik ve kültürel yeterlilik konusunda farkındalıklarını artırmak için hizmet içi eğitimlerin artırılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Etnik merkezcilik, hemşire, kültürel yeterlilik

Determination of the Relationship Between Nurses' Levels of Cultural Competence and Ethnocentrism and Affecting Factors

Objective: This study was conducted to determine the relationship between nurses' cultural competence levels and ethnocentrism levels and the affecting factors. Material and Method: This descriptive study was conducted with 312 nurses working in Erzurum City Hospital between October and November 2021. The research data were obtained online via Google Form using the "Personal Information Form", "Ethnocentrism Scale" and "Nurse Cultural Competence Scale". Results: It was determined that the participants got 69.13±10.58 from the Cultural Competence Scale and 48.15±9.87 from the Ethnocentrism Scale. A significant difference was found between the scores of the Cultural Competence Scale according to the nurses' ability to speak a foreign language, want to be together with patients from different cultures, and care for patients from other cultures. In addition, a significant difference was found between the Ethnic Centrism Scale scores according to the nurses' number of children, their willingness to be with patients from different cultures, and their status of caring for patients from other cultures. It was determined that there was a moderately negative significant relationship between the Nursing Cultural Competence Scale and the Ethnic Centering Scale of the participants (p<0.05). Conclusion and Recommendations: It was determined that the cultural competence levels of the nurses were above the medium level and their ethnocentrism levels were at a medium level. It was determined that as the cultural competence levels of the nurses increased, the level of ethnocentrism decreased. In order to increase the awareness of actively working nurses about ethnocentrism and cultural competence, it can be recommended to increase in-service training.

Keywords:

Ethnocentrism, nursing, cultural competence,

PDF

___

Aktaş, D., Ertuğ, N., & Öztürk. (2015). Investigation into ıntercultural sensitivity among nursing students at a university in Turkey, The New Educatıonal Review. 40(2), 48-57.
Bilgiç, Ş., & Şahin, İ. (2019). Hemşirelik öğrencilerinin kültürlerarası duyarlılık ve etnik merkezcilik düzeyleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(3), 230-236.
Cerezo, P. G., Galceran, M. S., Sorıano, M. G., Camps, L. M., & Mora, J. M. L. (2014). Design and evaluation of an educational course in cultural competence for nursing. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 132, 262-268.
Chung, S. Y., & Jarvill, M. (2019). Improving nursing student cultural competence: comparing simulation to case-based learning. Journal of Nursing Education and Practice, 9(7), 128-132.
Delibaş, L., Dürmüş, G., Bilir, İ., Ekren, A., & Çelikli, S. (2020). Sağlık programlarında öğrenim gören öğrencilerin kültürler arası duyarlılık ve etnik merkezcilik düzeyleri. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 8(1), 1-14.
Douglas, M. K., Rosenkoetter, M., Pacquiao, D. F., Callister, L. C., Hattar-Pollara, M., Lauderdale, J., Milstead, J., Nardi, D., & Purnell, L. (2014). Guidelines for implementing culturally competent nursing care. Journal of Transcultural Nursing, 25(2), 109-121.
Eche, I. J., & Aronowitz, T. (2017). Evaluating cultural competence of pediatric oncology nurses at a teaching hospital: A pilot study. Journal of Pediatric Oncology Nursing. 34(6), 422–426.
Gallagher, R. W. (2011). A meta-analysis of cultural competence education. In: professional nurses and nursing students. Graduate. University Of South Florida, Theses And Dissertations, South Florida.
Gözüm, S., Tuzcu, A., & Kırca, N. (2016). Validity and reliability of the Turkish version of the Nurse Cultural Competence Scale. Journal of Transcultural Nursing, 27(5), 487-495.
Hart, P. L., Moreno, N. (2016). Nurses’ perceptions of their cultural competence in caring for diverse patient populations. Online Journal of Cultural Competence in Nursing and Healthcare, 6(1), 121–137.
Karasu, F., Polat, F., & Okuyan, C. (2021). The determination of intercultural sensitivity and ethnocentrism levels among nurses and nursing students: A border of city, Turkey. Perspectives in Psychiatric Care, 58(1), 314-322.
Kıvıharju, J., & Koıvumäkı, K. (2012). Educational interventions to improve nurses’ and nursing students’ cultural competence: A literature review. Metropolia University Of Applied Sciences, Bachelor of Health Care, Helsinki.
Liu, W., Stone, T.E., & Mcmaster, R. (2018). Increasing undergraduate nursing students’ cultural competence: An evaluation study. Global Health Research and Policy, 3(1), 7.
Meydanlıoğlu, A., Arıkan, F., & Gözüm, S. (2015). Cultural sensitivity levels of university students receiving education in health disciplines. Advances in Health Sciences Education, 20(5), 1195-1204.
Neuliep, J. W., Chaudoir, M., & McCroskey, J. C. (2001). A cross‐cultural comparison of ethnocentrism among Japanese and United States college students. Communication Research Reports, 18(2), 137-146.
Öğüt, N., & Olkun, E. O. (2018). Üniversite öğrencilerinin kültürlerarası duyarlılık düzeyi: Selçuk Üniversitesi örneği. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 11(2), 54-73.
Perng, S. J., & Watson, R. (2012). Construct validation of the nurse cultural competence scale: A hierarchy of abilities. Journal of Clinical Nursing, 21, 1678-1684.
Renzaho, A. M. N., Romios, P., Crock, C., & Sonderlund, A. L. (2013). The effectiveness of cultural competence programs in ethnic minority patient-centered health care-a systematic review of the literature. International Journal for Quality in Health Care. 25(3), 261-269.
Ruddock, H. C., & Turner, D. S. (2007). Developing cultural sensitivity: nursing students’ experiences of a study abroad programme. Journal of Advanced Nursing. 59(4), 361-369.
Songwathana, P., & Siriphan, S. (2015). Thai nurses’ cultural competency in caring for clients living in a multicultural setting. Pacific Rim International Journal of Nursing Research, 19(1), 19-31.
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.), Boston: Allyn and Bacon. Üstün, E. (2011). Öğretmen adaylarının kültürlerarası duyarlılık ve etnik merkezcilik düzeylerini etkileyen etmenler. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Yılmaz, H. E. (2022). Birinci basamak sağlık çalışanlarında kültürel yeterlilik ve ilişkili faktörler. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. On Sekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Yılmaz, M. (2020). Çocuk kliniklerinde çalışan hemşirelerin kültürel yeterlilik düzeyleri: bir Gaziantep Devlet Hastanesi örneği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Yılmaz, M., Toksoy, S., Direk, Z. D., Bezirgan, S., & Boylu, M. (2017). Cultural sensitivity among clinical nurses: A descriptive study. Journal of Nursing Scholarship. 49(2), 153-161.