TRAVMA SÖYLEMİNDE ÇOK İŞLEVLİ BİR SÖZ EYLEMİ OLARAK SESSİZLİK: ÖRNEK OLAY İNCELEMESİ
Bu çalışmada örnek olay incelemesi olarak biri travmayı yaşayan kişinin doğrudan olan, diğeri üçüncü bir kişinin travması hakkında konuşan üç kişinin konuşmasından bir parça olan iki travma anlatısında sessizliğin pragmatik işlevleri incelenmiştir. Yapılan bağlam analitik inceleme incelenen verideki 376 sessizlik göstergesine dayanmakta ve Jakobson’un (1971) Dilin İletişimsel İşlevleri’ni ve ‘Bağıntı (Relevance) Kuramı’nı temel alarak belirtisellik (markedness) kavramını pragmatik açıdan inceler. Ayrıca, sessizliğin ‘eyleyici güç (illocutionary force)’ yönünü ve bu bağlamda konuşma-içi ve konuşmalar-arası iletişimsel işlevlerini analiz eder. Araştırmanın dayandığı veriyle sınırlı olarak, yapılan analizde sessizlik anlarının üç temel işlevsel kategorisi olduğu görülmüştür: bilişsel, duygusal ve iletişimsel/işbirliğine dayalı. Bilişsel işlev travma detaylarının hatırlanmasında ve fikirlerin dile getirilmeden yeniden şekillendirilmesinde kullanılmaktadır. Duygusal işlev öncesinde ya da sonrasında gelen yargıyı, duygusal bir ifadeyi, değerlendirmeyi güçlendirmek ve anlatıda bir beklenti ve heyecan yaratmak için kullanılmaktadır. Sessizlik anlarının iletişimsel/işbirliğine dayalı işlevi ise konu değiştirme, dolaylı cümlelerle anlatıyla anlatıcı arasına mesafe koyma, konuşma sırası alabilme ve anlatıyı geliştirme gibi amaçlarla kullanılmaktadır. Ayrıca sonuçlar göstermiştir ki sessizlik anlarının bilişsel işlevde görülebileceği üzere çeşitli söylem işaretçilerinden önce veya sonra gelmesi ve duygusal işlevde görülebileceği üzere bulunduğu sözdizimsel ortama göre cümle içerisinde yer değiştirmesi de mümkündür.
Anahtar Kelimeler:
sessizlik, söylem, edimbilim, bağlamsaldilbilim
SILENCE as a MULTI-PURPOSE SPEECH ACT in TRAUMA DISCOURSE: A CASE STUDY
This study investigates the pragmatic functions of silence in two trauma narratives as a case study; one is a direct narration by the person who experienced the trauma, and the supplementary other is an excerpt from a conversation by three people talking about someone else’s trauma. The contextual conversation analytic investigation is based on 376 tokens of silence and broadly draws on Jakobson’s (1971) six Communicative Functions of Language, and the Relevance Theory with references to the markedness concept from the pragmatic point of view, focusing on the study of illocutionary force of silence and the corresponding speech acts at a communicative level in inter and intra turn pauses. Limited to my data, the analysis revealed that silence has three main functional categories: cognitive, affective, and communicative/cooperative. Cognitive functions help remember the details of the trauma, and re/structuring the ideas before expressing them verbally. Affective ones are employed in order to intensify the preceding or succeeding judgment, an evaluative opinion, or emotional statement in addition to creating narrative expectancy in the story narrated. Silence is, additionally, functional while achieving communicative/cooperative purposes such as topic shift, distancing through indirect speeches, calling for shared information, turn-taking, and improving the narrativization. The data also showed that there are such linguistic patterns as following or being followed by discourse markers or filters, and positional changes depending on the environment as in the cognitive function and the affective function respectively.
Keywords:
silence, discourse, pragmatics, contextuallinguistics,
___
- Agyekum, K. (2002). The Communicative Role of Silence in Akan. Pragmatics 12 (1), 31-51.
- Bruneau, T. J. (1973). Communicative silences: forms and functions. The Journal of Communication, 23, 17–46.
- Goffman, E. (1981). Forms of Talk. University of Pennsylvania Press: Philadelphia.
- Halliday, M.A.K. (1994). Introduction to functional grammar (2nd ed.). London: Edward Arnold.
- Jakobson, R. (1960). Linguistics and Poetics. In Thomas A. Sebeok (Ed.). Silence: Interdisciplinary Perspectives (pp. 350-377). The Hague: Mouton.
- Jakobson, R., & Halle, M. (1971). The Speech Event and the Functions of Language. Fundamentals of language. The Hague: Mouton.
- Jaworski, A. (1993). The Power of Silence: Social and Pragmatic Perspectives. Sage Publications: Newbury Park, CA.
- Jaworski, A. (1997). Silence: Interdisciplinary Perspectives. New York: Mouton.
- Jefferson, G. (1989). Preliminary notes on a possible metric which provides for a ‘standard maximum’ silence of approximately second in conversation. In Reger, D., Bull, P. (Eds.). Conversation: An Interdisciplinary Perspective (pp. 166–196). Multilingual Matters: Clevedon and Philadelphia.
- Jensen, V. J. (1973). Communicative functions of silence. ETCA Review of General Semantics, 30, 249–257.
- Nakane, I. (2005). Negotiating silence and speech in the classroom. Multilingua, 24, 75-100.
- Nakane, I. (2007). Silence In Intercultural Communication. John Benjamins: Amsterdam.
- Poyatos, F. (2002). Nonverbal Communication Across Disciplines. John Benjamins: Amsterdam and Philadelphia.
- Ritter, M. (2014). Silence as the Voice of Trauma. The American Journal of Psychoanalysis, 74(2), 176–194.
- Sacks, H., Schegloff, E. A., Jefferson, G. (1974). A simplest systematics for the organization of turn-taking for conversation. Language, 50, 696–735.
- Saville-Troike, M. (1994). Silence. In, Asher, R.E., Simpson, J.M.Y. (Eds.). The Encyclopedia of Language and Linguistics (pp. 3945–3947). Pergamon Press: Oxford. Sobkowiak, W. (1997). Silence and markedness theory. In Adam Jaworski (Ed.). Silence: Interdisciplinary Perspectives (pp. 39-61). Berlin; New York: Mouton.
- Sperber, D. & Wilson, D. (1986). On defining relevance. In R. Grandy & R. Warner (Eds.). Philosophical Grounds of Rationality: Intentions, Categories, Ends. Oxford: OUP.
- Sperber, D. & Wilson, D. (1995). Relevance: Communication and Cognition (2nd ed.). Oxford: Blackwell.
- Tannen, D. (1985). Silence: Anything but. In Tannen, D., Saville-Troike, M. (Eds.), Perspectives on Silence. Norwood, NJ: Ablex.
- Tritsmans, B. (1987). Poétique. In M. Delcroix and F. Hallyn (Eds.), Méthodes du texte. Introduction aux études littéraires (pp. 11-28). Paris: Duculot.
- ISSN: 2618-6268
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Haliç Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
TÜRK YÜKSEKÖĞRETİM ETİK MEVZUATININ HUKUKİ DEĞERLENDİRMESİ
TÜRK TÖRESİNDE ASKERLİĞİN YERİ ve TÜRKİYE’DE ASKERLİĞE BAKIŞ AÇISINDA MEYDANA GELEN DEĞİŞMELER
KANATLI ET PAZARLAMASI VE OLUŞAN PAZARLAMA KANALLARI
TRAVMA SÖYLEMİNDE ÇOK İŞLEVLİ BİR SÖZ EYLEMİ OLARAK SESSİZLİK: ÖRNEK OLAY İNCELEMESİ
TARİHSEL SOSYOLOJİ: BÜTÜNÜ GÖREBİLMEK ADINA BİR YÖNTEM