Din ve siyaset arasındaki ilişki, siyasi tarihi boyunca ve sonuna kadar Osmanlı devletinin yapısında önemli bir unsurdu. İslam, devleti ve toplumu ve onun anayasal ve hukuk deneyimini yönetmede Osmanlı siyasi zihninin gerçek itici gücüydü. Osmanlılar, yüzyıllar boyunca farklı ve farklı bir İslami siyasi proje oluşturmayı başardılar. Ancak, Osmanlı siyasi projesinde din ve devlet arasındaki bu güçlü ilişki zayıf havadan doğmamış, daha ziyade Osmanlılar, daha sonra dini devletle bağlamaya dayanan Selçuklu deneyimi gibi önceki İslami deneyimlerden de faydalanmıştır. Din, devlet idaresinin ve anayasal sisteminin ana itici gücüydü. Osmanlı döneminde din ve devlet arasındaki ilişki bir özdeşleşme ve örtüşme noktasına ulaştı. Devlet kimliğini İslami referanstan aldı ve devlet kurumlarının oluşumu din ve siyaset arasındaki bu etkileşimli ilişkiye dayandırıldı. Yasama sistemine gelince, yasa ve mevzuatın çoğu İslami içtihat sistemi tarafından çıkarılmıştır. Bu, Fatih Sultan Muhammed'in Konstantinopolis'i fethinden sonra çıkardığı kanun namede gösterilmiştir. Bu yasa, İslam hukukuna uygun olarak kurulmuş yeni bir anayasal deneydir. Ayrıca Bu deneyim, özellikle gayrimüslim dini azınlıklarla ilgili konularda önceki İslam ülkelerinin deneyimlerinden de yararlandı. Bu bağlamda, bu araştırmaya dört eksen üzerinden yaklaşmaya çalıştım: - Birinci eksen: İslam'ın Türk halklarının siyasi bilinci üzerindeki etkisi - İkinci eksen: İslam'ın Osmanlı siyasi zihni üzerindeki etkisi - Üçüncü eksen: Osmanlı siyasi projesinde din ve devlet diyalektiği - Dördüncü eksen: Osmanlı anayasal deneyiminde İslam'ın etkisi

The relationship between religion and politics was an important element in the structure of the Ottoman state throughout its political history and until the end. Islam was the real driving force of the Ottoman political mind in ruling the state and society and its constitutional and legal experience. The Ottomans have managed to create a distinct and different Islamic political project over the centuries. However, in the Ottoman political project, this strong relationship between religion and state did not arise from a weak air, but rather the Ottomans also benefited from previous Islamic experiences, such as the Seljuk experience based on linking religion with the state. Religion was the main driving force of the state administration and constitutional system. During the Ottoman period, the relationship between religion and state reached a point of identification and overlap. It borrowed its state identity from the Islamic reference and the formation of state institutions was based on this interactive relationship between religion and politics. As for the legislative system, most of the law and legislation has been passed by the Islamic jurisprudence system. This is shown in the name of the law that Fatih Sultan Mohammed enacted after the conquest of Constantinople. This law is a new constitutional experiment established in accordance with Islamic law. In addition, this experience has also benefited from previous Islamic countries' experience, especially in matters relating to non-Muslim religious minorities. In this context, I tried to approach this research on four axes: First axis: the influence of Islam on the political consciousness of the Turkish peoples Second axis: the influence of Islam on the Ottoman political mind Third axis: dialectics of religion and state in the Ottoman political project Fourth axis: the influence of Islam on the Ottoman constitutional experience