“TOPLUM 5.0”DA BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ İLE YAŞLI BAKIMI

“Sanayi 4.0” kategorisinde olan ileri derecede gelişmiş birçok ülke, yüksek oranda yaşlı nüfusa sahip olmanın bir sonucu olarak ciddi anlamda bakıma muhtaçlık sorununun etkisi altındadır. Buna bağlı olarak gelecek yıllarda Japonya başta olmak üzere hemen hemen bütün gelişmiş ülkeler, daha çok bakım elemanına ihtiyaç duyacaktır. “Toplum 5.0” oluşum sürecinde bu ülkelerin hastanelerindeki ve yaşlı bakım merkezlerindeki sayıca artacak olan bakıma muhtaç yaşlılara yönelik yatılı bakım sistemi, bilgi ve iletişim teknolojilerine bağlı olarak değişecektir. Diğer taraftan sağlık ve bakım sektöründe istihdam edilen bakım personeli arasında yaygınlaşmakta olan bilgi ve iletişim teknolojileri, sağlık sektöründeki istihdam yapısını, çalışma organizasyonunu ve şartlarını değiştirecektir. Yaşlı bakımının gittikçe daha çok bir parçası haline gelecek bilgi ve iletişim teknolojileri, yardımcı teknolojiler ve robotların bakım kalitesini iyileştireceği düşünülmektedir. Bu makalede ilk olarak “dijitalleşme” ve “Toplum 5.0” kavramlarına kısaca yer verildikten sonra bilgi ve iletişim teknolojileri ile bu teknolojilerin yaşlı bakım elemanları ve bakıma muhtaç yaşlılar üzerindeki sosyo kültürel ve etik etkileri incelenmiştir. Özellikle yapay zekâlı robotların, beden bakım ve temizliğin ötesinde manevi sosyal hizmetler ve bakım alanlarında da görev alabileceği konusu, kaygı ile ele alınmaktadır. En son olarak dijitalleşmenin sağlık/bakım sektörü üzerindeki olası etkileri üzerinde bir değerlendirme yapılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

toplum 5.0, yaşlı bakımı, dijitalleşme süreci, sağlık/bakım sektörü, bakım teknolojileri.

CARE OF THE ELDERLY WITH INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGIES IN "SOCIETY 5.0"

Highly developed countries belonging to the category of “Industry 4.0” are seriously affected by the problem of nursing care dependency as a result of having elderly population in a high rate. Consequently in the next years nearly all developed countries which Japan has the top priority will need more carer for the elderly. During the development process of “Society 5.0” the inpatient care system for an increasing number of older people needing care in hospitals and care facilities will be changed in according to the information and communication technologies. Moreover information and communication technologies which are becoming widespread between the nursing staff employed in the sector of health and care will change the workforce structure and working organizations and conditions. Information and communication technologies, assisting technologies and robots which will be more and more a part of care technologies are expected to improve the care quality. In this respect at first the following paper interprets the terms of “digitisation” and “Society 5.0” briefly and then information and communication technologies and it’s sociocultural and ethical interferences on carer for the elderly and elderly in need of care are investigated. Exceptionally the paper doesn’t hide the mixed feelings about applications of robots with artificial intelligences in the area of spiritual social services and health care. At last the probably effects of digitalization on health/care sectors are evaluated.

Keywords:

Society 5.0, process of digitalization, health/care sector, care of the elderly, care technologies.,

PDF

___

Andreae, K. (2018). Gesellschaft 5.0 statt Industrie 4.0. 07.11. 2019 tarihinde https://www.fr.de/-meinung/gesellschaft-stattindustrie-1108930-2.html adresinden erişilmiştir.
Berthold, K. (2019). Digitalisierung: Japan vernetzt sich zur Society 5.0. 09.10.2019 tarihinde https://logistikaktuell.com/2019/08/02/digitalisierung-society-5-0/ adresinden erişilmiştir.
Capgemini/Prognos (2018). Gesellschaft 5.0. 05.10.2019 tarihinde https://www.prognos.com/uploads/tx_atwpubdb/ Prognos_Capgemini__Gesellschaft_5.0_Studie_1803.pdf adresinden erişilmiştir.
Dahl, T.S. ve Boulos, M.N.K. (2013). Robots in health and social care: A complementary technology to home care and telehealthcare? Robotics. 3(1), 2–20.
Daum, M. (2017). Digitalisierung und technisierung der pflege in Deutschland. Aktuelle trends und ihre folgewirkungen auf arbeitsorganisation, beschäftigung und qualifizierung. Hamburg: DAAStiftung Bildung und Beruf.
Demirci, K. (2000). “Bir din olarak şintoizm'in gelişim süreci.” Dinler tarihi araştırmaları-II. Sempozyum: 20-21 Kasım 1998. Nr. 2. Konya: Dinler Tarihi Derneği Yayınları.
Deutsche Stiftung Patientenschutz. (2018). Stellungnahme zur Anhörung „Pflegepersonalmangel in den Krankenhäusern und in der Altenpflege“ des Ausschusses für Gesundheit des Deutschen Bundestages am 18. April 2018 zu den Bundestagsdrucksachen 19/30, 19/79, 19/446 und 19/447. Dortmund: Patientenschutz Info-Dienst.
Fuchs-Frohnhofen, P. vd. (2018). Memorandum: Arbeit und technik 4.0 in der professionellen pflege. Würselen: MA&T Sell & Partner.
Hämel, K ve Schaeffer, D. (2013). Who cares? Fachkräftemangel in der Pflege. Zeitschrift für Sozialrefom, 59(4), 413–431.
Hassemer, W. (2000). “Noch mal von vorn: Was bedeutet der kategorische Imperativ?” Die Zeit, 05.01.2000. 02/2000. 13.12.2019 tarihinde https://www.zeit.de/2000/02/NOCH_MAL_VON_VORN_WAS_ BEDEUTET_DER_KATEGORISCHE, adresinden erişilmiştir.
Henzen, D. ve Sager, M. (2018). “Fördert Digitalisierung die Pflegeberufe?" Nr 5/2018. 10.10.2019 tarihinde https://alzheimer.ch/de/alltag/technische-hilfen/magazin-detail/373/foerdert-die-digitalisierungdie- pflegeberufe adresinden erişilmiştir.
Hielscher, V. ve Kirchen-Peters, S. (2017). EDV-gestützte Dokumentation – wie wandelt sich die Pflegearbeit? QM-Praxis in der Pflege, 4, 28–30.
Hielscher, V. (2014). Technikeinsatz und Arbeit in der Altenpflege. Ergebnisse einer internationalen Literaturrecherche. (Vol. 1). Institut für Sozialforschung und Sozialwirtschaft (iso) e. V., Saarbrücken: İSO- Report.
Hößl, I. (2013). Sektorenübergreifende Kommunikation. Wie viel IT braucht die Pflege? Heilberufe/Das Pflegemagazin, 65(5), 24–26.
Hübner, U. vd. (2015). IT-Report Gesundheitswesen. Schwerpunkt Pflege im Informationszeitalter. Hochschule Osnabrück: Forschungsgruppe Informatik im Gesundheitswesen (IGW).
Klein, B. (2011). Technisierte Versorgung oder mehr Zeit für Kernaufgaben? Auswirkungen neuer Technologien auf die Pflegekräfte. Archiv für Wissenschaft und Praxis der sozialen Arbeit, 42(3), 87–97.
Kroker, M. (2017). Industrie 4.0 – und Gesellschaft 5.0. 05.10.2019 tarihinde https://www.wiwo.de/technologie/digitalewelt/cebit-welcome-night-industrie-4-0-und-gesellschaft-5- 0/19541952.html adresinden erişilmiştir.
Lobe, A. (2017). Japans smarte Utopie. 02.11.2019 tarihinde https://www.zeit.de/kultur/2017-04/japan- gesellschaft-zukunftautomatisierung-cebit adresinden erişilmiştir.
Mildner, R. vd. (2017). Krankenhaus 4.0. Lübeck: UniTransferKlinik.
Ploch, U. ve Werkmeister, T. (2017). Digitalisierung und Technisierung der Pflege in Deutschland. Aktuelle Trends und ihre Folgewirkungen auf Arbeitsorganisation, Beschäftigung und Qualifizierung. Hamburg: DAA- Stiftung Bildung und Beruf.
Reker, J. ve Böhm, K. (2013). Digitalisierung im Mittelstand. 12.12.2019 tarihinde http://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/de/Documents/Mittelstand/Digitalisierung-im- Mittelstand.pdf adresinden erişilmiştir.
Rösler, U. vd., (2018). Digitalisierung in der Pflege. Wie intelligente Technologien die Arbeit professioneller Pflegender verändern. Berlin: Initiative Neue Qualität der Arbeit INQA.
Seyyar, A. (2010). Tıbbî sosyal hizmetlerde manevî bakım. II. Genişletilmiş Baskı. İstanbul. Rağbet Yayınları.
Seyyar, A. (2015). Hasta, engelli ve yaşlı hizmetlerinde bakım terimleri (Ansiklopedik Sözlük). İstanbul. Rağbet Yayınları.
Simon, M. (2015). Unterbesetzung und Personalmehrbedarf im Pflegedienst der allgemeinen Krankenhäuser. Eine Schätzung auf Grundlage verfügbarer Daten. Hannover: Hochschule Hannover Fakultät V – Diakonie, Gesundheit und Soziales.
Vincent, JL ve Creteur, J. (2017). The hospital of tomorrow in 10 points. Crit Care, 21(1), 93.
Vogt, R. (01.03.2017). Japan: Auf dem Weg zur supersmarten Gesellschaft. 01.12.2019 tarihinde https://www.maschinenmarkt.vogel.de/japan-auf-dem-weg-zur-supersmarten-gesellschaft-a586100 adresinden erişilmiştir.
Waldenberger, F. (2018). The Digital Future, Society 5.0: Japanese Ambitions and Initiatives. International Reports. 08.11.2019 tarihinde https://www.kas.de/documents/252038/253252/7_dokument_dok_pdf_52119_2.pdf/3b6a-8cd9-b41a- 3f5d-e6a6-220aa3572843?version=1.0&t=153964762-6138 adresinden erişilmiştir.