EKRANLI ARAÇLARLA YAPILAN ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

İşyerlerinde bilgisayar kullanımının her geçen gün artması nedeniyle, ekranlı araçlarla iş yapılan işyerlerinin sayısı oldukça artmıştır. Bilgisayardan başka, endüstriyel sistemlerde kullanılan programlanabilir iş tezgahları, video kameralar, firma ve bürolarda kullanılan bilgi işlem ve hesap makineleri, televizyon ve radyo vericileri, telefon ve telgraf cihazları, veri veya ölçüm sonuçlarını gösteren araçlar da ekranlı araçlardandır. Ekranlı araçların kullanımında bazı teknik ve ergonomik kurallara uyulmaması, ciddi sağlık problemlerine ve meslek hastalıklarına yol açabilmektedir. Bu kaygılarla Avrupa Birliği 90/270/EEC sayılı Ekranlı Araçlarla Çalışmada Asgari Sağlık ve Güvenlik Gerekleri Direktifi’ni çıkarmıştır. Türkiye’de ise, Avrupa Birliği mevzuatına uyum süreci çerçevesinde söz konusu Direktif esas alınarak “Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik” çıkarılmıştır. Çalışmamızda ilk olarak ekranlı araçlarla çalışmalardan kaynaklanan sağlık sorunları anlatılmıştır. Sonrasında ise bu sağlık sorunlarının azaltılması ve ortadan kaldırılması için çıkarılmış olan yasal düzenlemelere değinilmiş; Yönetmelik olumlu ve olumsuz yönleriyle eleştiriye tabi tutulmuştur. Anahtar kelimeler: Ekranlı araç, işverenin yükümlülükleri, iş sağlığı ve güvenliği, Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği, 90/270/EEC sayılı Direktif

Anahtar Kelimeler:

Ekranlı araç, işverenin yükümlülükleri, iş sağlığı ve güvenliği, Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği, 90/270/EEC sayılı Direktif

-

The number of workplaces where worked with display screen has increased considerably because of computer use has been rising in workplaces day by day. Besides computer, those below can also be included in display screen equipment: Programmable work benches which are used in industrial system, video cams, computing machines and calculators which are used in firms and offices, television and radio transmitters, telephone and telegraph, equipments which show results of data and measurement. Ignoring some technical and ergonomic rules while using the display screen equipment can cause serious health problems and occupational diseases. Because of these concerns, European Union has enacted the directives about Minimum Safety and Health Requirements in the 90/270/EEC numbered study related to the Work with Display Screen Equipment. As for Turkey, the regulation about Health and Safety Measures in Work with Display Screen Equipment was enacted in respect to the adaption process to the European Union. In our study, firstly health problems stemming from working with display screen have been told. Then legal regulations which were enacted to eradicate and reduce these problems have been mentioned and these regulations have been criticized in terms of positive and negative aspects

Keywords:

Display screen equipment, employer’s obligations, occupational health and safety, occupational health and safety in Turkey, 90/270/EEC Directive,

PDF

___

AĞCA, Barçın. (2005). İç Hava Kalitesi ve Hasta Bina Sendromu. Uluslararası Ekono- mik sendromu.tr.mfa, (Giriş: 27.11.2013). Dergisi.
http://www.mfa.gov.tr/ic-hava-kalitesi-ve-hasta-bina
AKIN, Galip. (1999). Ekran Önü Çalışmalarında Ergonomi ve Antropometri. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt: 39, Sayı: 1.2, s.87-101.
AKIN, Levent. (2010, Mart). Risk Değerlendirme Yönetmeliğinin İş Sağlığı ve Güven- liğine Katkısı, Sicil.s. 33 vd.
AKSOY, Şevket; ve diğ, İşyeri Hekimleri Derneği Ekranlı Araçlarla Çalışma Raporu, http://iyh.istabip.org.tr/sirer/eac/2.pdf, (Giriş: 28.10.2013).
AR-Blattei SD (Lorenz), 63.Lfg April 1999.
BABALIK, C. Fatih. (2011). Mühendisler İçin Ergonomi İşbilim. Bursa: Dora Yayın.
BARTHAKUR, Rimli. (2013, July). Computer Vision Syndrome. İnternet Journal of Medical Update. 8, 2. s.1-2.
Bayram, Fuat. (2005). Yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatımıza Hakim Olan İlkeler. İHSGHD, 7. s.1117 vd.
Bundesministerium. (2012). Arbeitsrecht. 6. Baskı, Nürnberg.
BÜYÜKBAŞ, Zeynep; ve diğ. (2012). Bilgisayar Kullanıcılarında Görülen Oküler Yü- zey Değişikliklerinin Değerlendirilmesi. TJO. 42; 3, 2012, s.190-196.
DAEUBLER, Wolfgang. (2001). Internet und Arbeitsrecht. Frankfurt am Main.
ERDUT, Tijen. (1998). Yeni Teknolojilerin İş İlişkileri Üzerindeki Etkisi. İzmir: Türk Ağır Sanayi ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası Yayını. Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda İSG,
http://isghocasi.com/wp
content/uploads/2013/06/ekranli-araclarla-calismalarda-is-sagligi-ve-guvenligi.pdf,
(Giriş: 24.11.2013).
Health and Safety Executive. (2003). Work with Display Screen Equipment Guidance on Regulations, HSE Books, 2. Baskı.
İNANDI, Tacettin; İlknur Akyol. Bilgisayar Kullanımı İle İlgili Sağlık Sorunları. http://www.ttb.org.tr/STED/sted0301/3.html, (Giriş: 28.10.2013).
KOCACIK, Faruk. (2003, Mayıs). Bilgi Toplumu ve Türkiye. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergi- si. Cilt: 27. Sayı: 1. s.1-10.
KÜRKÇÜ, A. Esin; İlknur Çakar; Serap Zeyrek. İşyerlerinde Aydınlatma, İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi Müdürlüğü (İSGÜM), http://www.isgum.gov.tr/, (Giriş: 26.11.2013).
OVACILI, Sakine; H. Tülay Alpman; N. Gül İncekara. (2008). Çek Cumhuriyeti’nde İş Sağlığı ve Güvenliği Sistemi. İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi. Yıl:8. Sayı:40. s.40-50.
ÖZCAN, Emel. (2011). İş Yerinde Ergonomik Risklerin Değerlendirilmesi ve Hızlı Maruziyet Değerlendirme (HMD) Yöntemi. Mühendis ve Makine. Cilt: 52. Sayı: 616. s.86- 89.
ÖZCAN, Emel; Sina Esmaeilzadeh; Nalan Bölükbaş. (2007). Bilgisayar Kullananlarda Mesleki Kas İskelet Hastalıklarından Korunma ve Ergonomi. Nobel Medicus. Cilt: 3. Sayı: 1. s.12-17.
ÖZCAN, Emel. Bilgisayar Kullananlarda Boyun ve Kol Hastalıkları ve Bel Ağrısı. http://www.ergonomistanbul.com/, (Giriş: 26.11.2013).
PİYAL, Bülent. (2009). İş Sağlığı ve Güvenliğinde Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne Uyum Sorunu. Belediye-İş Sendikası. RUNDNAGEL, Regina.
Geltungsbereich der
Bildschirmarbeitsverordnung,
www.ergo-online.de, (Giriş: 16.03.2013).
SABANCI, Alaettin; Sarp K. Sümer; Sait M. Say. (2012). Endüstriyel Ergonomi. Ankara: Nobel Yayın. 1. Basım.
SEÇKİNER, Serap Ulusam; Mustafa Kurt. (2004). Ofis Güvenliğinin Değerlendirilmesi İçin Geliştirilmiş Ergonomi Teknolojisi: Kairos Örnek Uygulama. Gazi Üniversitesi Mü- hendislik Fakültesi Dergisi. Cilt:19. No:1. s.37-41. (Ergonomi Teknolojisi).
SÜZEK, Sarper. (2013). İş Hukuku. 9.Bası. İstanbul: Beta Yayın.
TANÖR, Bülent; Necmi, Yüzbaşıoğlu. (2013). Türk Anayasa Hukuku. 11.Baskı. İstan- bul: Beta Yayın.
TAŞBAŞI, Abdurrahman; Orhan Altınbaşak. (2006). Bilgi ve İletişim Teknolojisi. 1.Basım, İstanbul: Altaş Yayıncılık.
The Boston Consulting Group. (2013). Türkiye İnternet Ekonomisi Raporu. 46s. (The Boston Consulting Group, Rapor).
TUİK, www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=10880, (Giriş: 23.11.2013).
TÜRKÜM, A. Sibel. (1998). Çağdaş Toplumda Çevre Sorunları ve Çevre Bilinci, Çağdaş Yaşam Çağdaş İnsan, Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi İlköğretim Öğretmenliği Lisans Tamamlama Programı, Eskişehir, s.165-181.
ULUCAN, Hatice Figen; Serap Zeyrek. (2012). Ofislerde İş Sağlığı ve Güvenliği, İş Sağ- lığı ve Güvenliği Enstitüsü Müdürlüğü, Ankara.
WIMALASUNDERA, Saman. (2006, September). Computer Vision Syndrome, Galle Medical Journal. Vol: 11. No. 1. s.25-29.
YILDIZ, Nalan Ç., İş yerinde Radyasyon Tehlikesi, www.bsm.gov.tr/aktuel/aktuel. asp?no=1479, (Giriş: 08.11.2013).
YİĞİT, Yusuf. (2010). İş Hukukunda İşverenin Çalışanlara Bilgi Verme ve Danışma Yü- kümlülüğü, İstanbul: Beta Yayım.
ZEYDAN, Zeynep Erdoğan; ve diğ. (2009). Hasta Bina Sendromu. IX. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi. s.587-594.