Maniheist Eğilimli Bir Hadis: Âkiletü’l-hadir (J. H. KRAMERS)

Holandalı İslâm araştırmacısı Johannes Heindrik Kramers (1891–1951), The Encyclopaedia ofIslam’ın yazar ve editörlerinden olup, hukuk ve şarkiyat okudu. İngilizce, Almanca, Fransızca gibiBatı dilleri yanında Türkçe, Arapça, Farça, Ermenice gibi Doğu dillerini de bilen ve altı yılTürkiye’de yaşamış bulunan Kramers EI1’de yüz elliye yakın madde yazmıştır (Kemal Kahraman,“Kramers, Johannes Heindrik”, TDV İslâm Ansiklopedisi, Ankara 2002, XXVI, 287–288).Harald Motzki Hadith: Origins and Developments (Wiltshire-Burlington: Ashgate 2004) adıylaneşrettiği edisyonun girişinde, Kramers’in tercümesini sunduğumuz bu makalesinde isnadınkendisinden yayıldığı râvi olarak Ebû Saîd el-Hudrî’ye yaptığı vurgudan hareketle, Schacht’tanönce de bazı Batılı araştırmacıların ‘common link’ olgusunun farkına vardığını ifade etmiştir (s.xxxvii). Bununla birlikte Motzki Schacht’ın söz konusu fenomeni yeni bir tarzda yorumladığına daişaret etmektedir (s. xxxviii). Onun makaleyle ilgili dikkat çektiği bir diğer husus ise, kullanılanmetot ile alâkalıdır: Kramers hadisi incelerken isnad ile metin analizi arasında bir denge kurmuşturve metinlerle isnadlar arasıdaki ilişkilere dikkat çekerek, incelediği hadisin menşei ve tekâmülühakkında detaylı sonuçlara ulaşmıştır (s. xlvii).

___

  • Hadis Tetkikleri Dergisi, (HTD), II/2, 2004.