Beowulf ve Dede Korkut’taki Alp ve Canavar

Destanlarda genel olarak karşımıza iki tür karakter çıkmaktadır: destanışekillendiren kahraman karakter ve kahramana karşı savaşan canavar.İslamiyet’in ve Hıristiyanlığın kabulü öncesindeki destanlarda kahraman,davranışları ile halkına iyi örnek olur ve halkının takdirini toplamak için elindengelenin en iyisini yapardı. İslamiyet öncesinde Gök-Tanrı ve Şamanizm inancınıiçinde barındıran destanlarda kahramanın kahraman olabilmesi transa geçmesi,rüya görmesi yada doğa üstü güçlere karşı başarı sağlaması gerekirdi. Bunabenzer bir şekilde Hıristiyanlığın kabulü öncesindeki ve sürecindeki paganizmiiçinde barındıran destanlarda da doğaüstü güçleri olduğuna inanılan kahramandoğuştan getirdiği meziyetleri ile canavarla savaşır halkını korur, ülkesinikurtarırdı. Böylece destanın adı kahramanın ya da alpin adını alırdı.Destanın şekillenmesine katkısı olan canavar ise dev, kocakarı, yılan,lanetlenmiş bir melek ya da yeraltında yaşayan ifrit olarak karşımızaçıkmaktadır. Bu makalede kahraman karakter ile canavar karakterinin destanınasıl şekillendirdiği, hangisinin neye göre kahraman olduğu Dede KorkutHikâyeleri ve Beowulf incelenerek anlatılacaktır.

___

  • Beydili, C. (2004). Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Ankara: Yurt Kitap Yayınları.
  • Boratav, P. N. (1988). Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği, İstanbul: Adam Yayınları.
  • Çobanoğlu, Ö.(2003). Türk Dünyasında Epik Destan Geleneği, Ankara: Akçağ.
  • Donoghue, D. (2002). Ed. Beowulf (S. Heaney, Trans.). London: Norton &Company.
  • Sümer, F., Uysal, A. & Walker, W. (1991). The Book of Dede Korkut, Austin: University of Texas.