Bu çalışma, ondokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından yirminci yüzyılın başına kadarki dönem içerisinde Osmanlı İmparatorluğu’nun ham pamuk üretimi ve ihracatını incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, İmparatorluğun çevreleşme süreci değerlendirilirken, Osmanlı tarımının ticarileşmesine vurgu yapılmıştır. Bu bağlamda, dünya kapitalist sisteminin Osmanlı İmparatorluğu’nun ham pamuk üretimine ve ihracatına yönelik etkisi irdelenmiştir. Ham pamuk üretiminin sorunları, genelde İmparatorluğun idari yapısıyla, özelde de Osmanlı merkezi otoritesinin yüzyıllar boyunca korumuş olduğu “geleneksel toplumsal düzeni” ile açıklanabilir.

The present study attempts to analyze raw cotton production and export in the Ottoman Empire during the second half of the nineteenth and the beginning of the twentieth centuries. The emphasis is given to the commercialization of the Ottoman agriculture while the peripheralization process of the Empire is evaluated. In this context, the effect of the world capitalist system on the Ottoman cotton production and export is considered. The problems of the raw cotton production can be explained with the administrative structure of the Empire in general, and the “traditional social order” that the Ottoman central authority had preserved throughout the centuries in particular.