Bir Söylem Olarak Kahve Falına Yönelik Bir İnceleme: Kahve Falı ve İdeoloji

Kahve falı Türk toplumunda özellikle kadınlar arasında yaygın olan bir sosyal ve kültürel olgudur. Fal söyleminde kullanılan dil, yansıtılan içerik ve ideolojik işlevler açısından çözümlenmesi gereken bir görüntü sergiler. Zira, her ne kadar kahve falının amacı gelecekten haber vermeye yönelik ise de farklı ideolojik işlevler de göstermektedir. Bu çalışmada kahve falı söylemi tür çözümlemesi ve yansıttığı ideoloji açısından incelenmiştir.

An Analysis of Coffee Cup Reading as a Discourse Genre: Fortune Telling with Coffee and Ideology

Fortune-telling with coffee is a social and cultural phenomenon widespread especially among women in Turkish society. Discourse in the act of fortun telling with coffee displays a certain need to be analysed in terms of its content and its discursive functions. Although such a fortune- telling aims to predict future, it exhibits additional ideological functions. In this study, discourse in the fortune-telling with coffee is examined with regard to its genre and the ideology it reflects.

___

  • Abrams, M..H. (1993). A Glossary of Literary Terms London: Hartcourt Brace College.
  • Açıkalın, I. (1996). Toplumdilbilim Açısından Doktor Ve Doktor-Hasta İletişimi. X. Dilbilim Kurultayı 22-24 Mayıs 1996 [Bildiriîzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
  • Akbayır, S. (2003) Cümle ve Metin Bilgisi Samsun: Deniz Kültür Yayınlan.
  • Al-Ali, M.N. (2005). Communicating Messages of Solidarity, Promotion and Pride in Death Announcements Genre in Jordanian Newspapers. Discourse and Society. Vol. 16(1) s. 5-31.
  • Al-Ali, M.N. (2006). Genre-Pragmatic Strategies in English Letter of Application Writing of Jordanian Arabic-English Bilinguals. The International Journal Of Bilingual Education and Bilingualism. Vol 9 No.l.
  • Bazerman, C. (1988). Shaping Written Knowledge. Madison: The University of Winconsin Press.
  • Berg, B.L. (1.998). Qualitative Research Methods for the Social Sciences. Boston: Allyn and Bacon.
  • Bhatia, V.K. (1993). Analysing Genre: Language Use In Professional Settings. London:Longman.
  • Bhatia, A. (2006). Critical Discourse Analysis of Press Conferences. Discourse and Society Sage Publications.
  • Büyükkantarcıoğlu, N. (2001) Eleştirel Söylem Çözümlemesi ve Toplumruhbilim Bağlamında Bir Metin İncelemesi: İnci Aral'ın " Gölgede Kırk Derece adlı öyküsü. Metafor Yazı. no: 20112001 Erişim: 20.05.2006, http://visionl.eee.metu.edu.tr/metafor/yazi/yazilist/htm.
  • Çubukçu, H.(2005). Düğün Davetiyelerinin Dili. Uluslararası V.Dil, Yazın Ve Deyişbilim Sempozyumu. Marmara Üniversitesi. İstanbul 24-25 Haziran 2(K)5.
  • Çubukçu, H. (2006).Bir Metin Türü Olarak Düğün Davetiyeleri. Dilbilim Araştırmaları. İstanbul:Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • Dos Santos, P.V.B.M. (2002). Genre Analysis Of Business Letters Of Negotiation. English For Specific Purposes Vol.21 No.2 s.167-199 Elsevier.
  • Dudley-Evans, T. (1994). Genre Analysis: An Approach To Text Analysis. In Malcolm Coulthard (ed.) Advances in Written Text Analysis. London: Routledge.
  • Erden, A ve Büyükkantarcıoğlu, N. ( 2000). Mezartaşı Yazıları İncelemeleri: Yazıların Şiirsellik,Söylemsel Ve Toplumbilimsel Boyutları Üzerine. Bilkent, Mevsim- Sanat-Edebiyat Kültür Dergisi. Sayı 11. s.66-73.
  • Fairclough, N. (1995a). Critical Discourse Analysis : The Critical Study of Language NY:Longman.
  • Fairclough,N. (1995b) Media Discourse. Arnold London.
  • Fairclough, N. (2001). Language and Power. Pearson Education. London.
  • Flowerdew, L. (1999) Corpus Linguistics in ESP : A Genre-Based Perspective English For Specific Purposes, s.21-40.
  • Flowerdew, J ve Wan, A. (2006). Genre Analysis Of Tax Computation Letters : How and Why Tax Accountants Write the Way they do. English For Specific Purposes. Vol.25 No 2 s.133-153. London: Elsevier.
  • Freedman, A ve Medway, P. (1994) Genre as Social Action. New York.
  • Greenblatt, S.L. (1979). Chinese Fortune-Telling in Action. Humanist.. ERIC EJ 200459. Erişim:05.04.2006, http://www.eric.ed.gov/ERICWebPortal.
  • Günay, D. (2000) Metin Bilgisi.İstanbul: Multilingual Yayınları.
  • Halliday, M. A. K. (1978). Language as Social Semiotic: The Social Interpretation of Language and Meaning. London: Arnold.
  • Halliday, M.A.K. (1985). An introduction to Functional Grammar. London ; Baltimore, Md.,USA : Edward Arnold.
  • Karahan, F., Duman, D., ve T. Sanbaş, (2001) Dilden İdeolojiye: Popüler Bilimsel Makalelerin Eleştirel Söyle Çözümlemesi. Metafor Yazı. 01122001 Erişim: 20.05.2006, http://vision 1 .eee.metu.edu.tr/metafor/yazi/yazilist/htm.
  • Karahan, F. (2005). Tür Çözümlemesi Yönünden Düğün Davetiyelerine Yönelik Bir inceleme Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi Cilt 22 Sayı 2 ss 105-133.
  • Kress, G. (1985). Ideological Structures in Discourse, A.van Dijk (Haz./Ed.) Handbook Of Discourse Analysis, vol. 4, T. s. 27-42.
  • Mainguenau, D. (2002). Analysis of An Academic Genre. Discourse Studies. Sage Publications. Vol 4 (3) 319-342.
  • Martin, J.R. (1989). Factual Writing: Exploring and Challenges Social Reality. Oxford University Press.
  • Miller, C.R. (1984). Genre as Social Action. Quarterly Journal Of Speech. 70, s.151-167.
  • Milroy, L. (1980). Language and Social Networks. Oxford: Blackwell.
  • Özünlü, Ü (1997) Edebiyatta Dil Kullanımları İstanbul. Doruk Yayınları.
  • Özyıldınm, 1. (2000). "Mahkeme Kararlan ve Büyükölçekli Yapılar Üzerine bir Araştırma.Dilbilim Ve Uygulamaları. Cilt. 1 Sayı 1 s. 113-124.
  • Swales, J. (1990). Genre Analysis:English In Academic and Research Settings. Cambridge:Cambridge University Press.
  • Thompson, S. (1994). Frameworks and Contexts: A genre-based approach to analysing lecture introductions. English For Specific Purposes. Vol.13 No 2 Elsevier.
  • Van Dijk, T.A. (1985). Handbook of Discourse Analysis, Vol 1 and vol 4. London: Academic Press
  • Van Dijk, T.A. (1998) Ideology: A Multidisciplinary Approach London : Sage.
  • Van Leuwen, Theo. 1993. Genre And Fields in Critical Discourse Analysis: A Synopsis.discourse and Society 4, no. 2 s. 193-223.
  • Ventola, E.(1984). The Structure Of Social Interactions: A Systemic Approach To Semiotics Of Service Encounters. London. Pinter Publishers.
  • Vergaro, C. (2004) Discourse Strategies Of Italian And English Sales Promotion Letters. English For Specific Purposes. Vol.23 s. 181-207 Elsevier
  • Wodak, R. 1995. Critical Linguistics and Critical Discourse Analysis. Verschueren, J. Östman, J. Ve Bloomaert, J., (Haz./Ed) Handbook Of Pragmatics s. 204-210.
  • Wodak, R., Cillia R., Reisl, M. ve K.Liebhart, (1999). The Discursive Construction of National Identity. Edinborough: University Press.
  • Yedes, J. Clamons, R. ve A. Osman, (2004). Buna Oromo Women Gathering for Coffee. Journal Of Contemporary Ethnography. Sage Publications.
  • Yarar, E. (2000). Bilimsel Araştırma Makalelerindeki Giriş Bölümleri'nin Söylem Yapıları". XIV Dilbilim Kurultayı. [Bildiri] s. 110-122.
  • Yeşilyurt, A. (2000). Bütün Fallar. İstanbul: Gün yayıncılık.