Özgür UĞURLUOĞLU, Fatih ŞANTAŞ, Bünyamin DEMİRGİL

5711

Lider-Üye Etkileşimi ve Tükenmişlik İlişkisi: Hastanelerde Bir Uygulama

Bu çalışmanın temel amacı, lider üye etkileşimi düzeyinin tükenmişlik üzerinde önemli bir etkisinin olup olmadığını ortaya koymaktır. Bu çalışma Sivas ilinde bulunan bir devlet ve bir üniversite hastanesinde çalışan hemşireler üzerinde yürütülmüştür. Bu kapsamda, çalışmada kullanılan anket hastanelerde çalışan 164 hemşireye uygulanmıştır. Bu çalışmanın sonuçları lider üye etkileşimi düzeyinin hemşirelerin tükenmişlik düzeylerini negatif yönde etkilediğini göstermektedir. Hemşirelerin tükenmişlik düzeylerinin yüksek olmasının hem kişisel sağlıkları hem de örgütsel performansları açısından olumsuz pek çok etkisi bulunmaktadır. Bu sebeple, lider üye etkileşimi düzeyinin artırılarak hemşirelerin tükenmişliklerinin azaltılması hem hastaneler hem de hemşireler açısından çeşitli yararlar sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler:

Lider-Üye Etkileşimi, Tükenmişlik, Hastane, Hemşire

-

The main purpose of this study is to find out whether there is a significant effect of the level of the leader-member exchange on burnout. This study was conducted on the nurses at a public and a university hospital in Sivas. In this frame the questionnaire of this study were conducted on 164 nurses who work at those hospitals. The results of the study showed that the level of leader-member exchange effects level of nurses’ burnout negatively. A high level of burnout has lots of negative effects on both nurses’ individual health status and organizational performance. Therefore, improving the level of leader-member exchange and the reduction of nurses’ burnout is benefit for both hospitals and nurses.
Keywords:

Leader-Member Exchange, Burnout, Hospital, Nurse,

PDF

___

  • Aiken L.H., Clarke S.P., Sloane D.M., Sochalski J.A., Busse R., Clarke H., Giovannetti P., Hunt J., Rafferty A.M. and Shamian J. (2001) Nurses Reports on Hospital Care in Five Countries. Health Affairs, 20 (3): 43-53.
  • Bolat O. İ. (2011) Lider Üye Etkileşimi ve Tükenmişlik İlişkisi. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 13 (2): 63-80.
  • Cevrioğlu E. (2007) Lider Üye Etkileşimi ile Bireysel ve Örgütsel Sonuçlar Arasındaki İlişki: Ampirik Bir İnceleme. Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Afyonkarahisar.
  • Çimen, M. (2000) Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Personelinin Tükenmişlik, İş doyumu, Kuruma Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetlerine İlişkin Bir Alan Araştırması. T.C. Genelkurmay Başkanlığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Hizmetleri Yönetimi Bilim Dalı. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
  • Dienesch R.M. and Liden R.C. (1986) Leader-Member Exchange Model of Leadership: A Critique and Further Development. Academy of Management Review, 11 (3): 6186
  • Duarte N.V., Goodson J.R. and Klich N.R. (1994) Effects of Dyadic Quality and Duration on Performance Appraisal. Academy of Management Journal, 37 (3): 4995
  • Ergin C. (1996) Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Türkiye Sağlık Personeli Normları. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Derneği, 4 (1): 28-33.
  • Freudenberger, H. J. (1977) Burn-Out: Occupational Hazard of the Child Care Worker. Child Care Quarterly, 6 (2): 90-99.
  • Graham N.L. and Witteloostuijn (2010) Leader-Member Exchange, Communication Frequency and Burnout. Tjalling C. Koopmans Research Institute Utrecht School of Economics Utrecht University, Discussion Paper No: 10-08: 1-40.
  • Graham, L.N. (2009) Is Employee Personality More Important Than Perceived Leadership for the Development of Burnout and Efficacy?, Doctoral Thesis, Utrecht University, Utrecht.
  • Gundersen L. (2001) Physician Burnout. Annals of Intenal Medicine, 135 (2): 145-148. Kaşlı M. (2009) Otel İşletmelerinde İşgörenlerin Kişilik Özellikleri, Lider-Üye Etkileşimi ve Tükenmişlik İlişkisinin İncelenmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Balıkesir.
  • Katrinli A., Atabay G., Günay G. and Güneri B. (2008) Leader-Member Exchange, Organizational Identification and the Mediating Role of Job Involvement for Nurses. Journal of Advanced Nursing, 64 (4) : 354-362.
  • Koçel T. (2010) İşletme Yöneticiliği. Beta Basım A.Ş., 12. Baskı, İstanbul.
  • Krishnan V.R. (2005) Leader-Member Exchange, Transformational Leadership, and Value System. Electronic Journal of Business Ethics and Organization Studies, 10 (1): 14-21.
  • Larson J. E. (2006) The Relationship Between Leader Member Exchange and Burnout in Psychiatric Rehabilitation Workers. Doktora Tezi, Roosevelt University, Chicago.
  • Leiter M.P. and Maslach C. (1988) The Impact of Interpersonal Environment on Burnout and Organizational Commitment. Journal of Organizational Behavior, 9: 297-308.
  • Liden R.C. and Graen G. (1980) Generalizability of the Vertical Dyad Linkage Model of Leadership. Academy of Management Journal, 23 (3): 451-465.
  • Liden R.C. and Maslyn J.M. (1998) Multidimensionality of Leader-Member Exchange: An Empirical Assessment through Scale Development. Journal of Management, 24 (1): 43-72.
  • Lunenburg F.C. (2010) Leader-Member Exchange Theory: Another Perspective on the Leadership Process. International Journal of Management, Business, and Administration, 13 (1): 1-5.
  • Maslach C. and Jackson S.E. (1981) The Measurement of Experienced Burnout. Journal of Ocuupational Behaviour, 2 (2): 99-113.
  • Maslach C. and Jackson S.E. (1986) Maslach Burnout Inventory (Second Edition). Palo Alto, Consulting Psychologists Press.
  • Maslach C. Schaufeli W.B. and Leiter M. P. (2001) Job Burnout. Annual Reviews of Psychology, 52: 397-422.
  • Maslyn J. and Uhl-Bien M. (2001) Leader-Member Exchange and Its Dimensions: Effects of Self-Effort and Other’s Effort on Relationship Quality. Journal of Applied Psychology, 86 (4): 697-708.
  • Patrick K. and Lavery, J.F. (2007) Burnout in Nursing. Australian Journal of Advanced Nursing, 24 (3): 43-48.
  • Peterson U. (2008) Stress and Burnout in Healthcare Workers. Karolinska Institutet, Stockholm.
  • Potier G. (2007) Burnout in the Medical Profession. Occupational Health at Work, 3: 191-1
  • Schaufeli W.B. and Enzmann D. (1998) The Burnout Companion to Study and Practice: A Critical Analysis. Taylor&Francis, London.
  • Schaufeli W.B. (2007) “Burnout in Health Care” In: P. Carayon (Ed.), Handbook of Human Factors and Ergonomics in Health Care and Patient Safety, pp.217-232. Mahway, NJ: Lawrence Erlbaum.
  • Schermerhorn J.R., Osborn R.N., Uhl-Bien M. and Hunt J.G. (2012) Organizational Behavior. Quad Graphics/Versailles, USA.
  • Shimizutani M., Odagiri Y., Ohya Y., Shimomitsu T., Kristensen T., Maruta T. and Iimori M. (2008) Relationship of Nurse Burnout with Personality Characteristics and Coping Behaviors. Industrial Health, 46: 326-335.
  • Soldner J.L. (2009) Relationships Among Leader-Member Exchange, Organizational Citizenship Behavior, Organizational Commitment, Gender, and Dyadic Duration In a Rehabiliton Organization. Dissertations, 7: 1-141.
  • Spooner-Lane R. and Patton W. (2007) Determinants of Burnout Among Public Hospital Nurses. Australian Journal of Advanced Nursing, 25 (1): 8-16.
  • Stimpfel A.W., Sloane D.M. and Aiken L.H. (2012) The Longer The Shifts for Hospital Nurses, The Higher The Levels of Burnout and Patient Dissatisfaction. Health Affairs, 31 (11): 2501-2509.
  • Thomas C.H. and Lankau M.J. (2009) Preventing Burnout: The Effects of LMX and Mentoring on Socialization, Role Stress and Burnout, Human Resource Management, 48 (3): 417-432.
  • Torun A. (1997) “Stres ve Tükenmişlik”. Endüstri ve Örgüt Psikolojisi. İçinde: Tevrüz, S. (Ed) ss43-53. Türk Psikologlar Derneği ve Kalite Derneği Ortak Yayını, 2. Baskı, İstanbul.
  • Vahey D.C., Aiken L.H., Sloane D.M., Clarke S.P and Vargas D. (2004) Nurse Burnout and Patient Satisfaction. Med Care, 42 (2): 1-18.
  • Wayne S.J., Shore L.M. and Liden R.C. (1997) Perceived Organizational Support and Leader-Member Exchange: A Social Exchange Perspective. Academy of Management Journal, 40 (1): 82-111.
Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2015
  • Yayıncı: Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Lider-Üye Etkileşimi ve Tükenmişlik İlişkisi: Hastanelerde Bir Uygulama

Özgür UĞURLUOĞLU, Fatih ŞANTAŞ, Bünyamin DEMİRGİL

İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi: Bir Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneği

Gülsün ERİGÜÇ, Tolga ŞENER, Hüseyin ERİŞ

Benlik Saygısının Çatışma Yönetim Stilleri Üzerindeki Etkisi: Bir Üniversite Hastanesi

Tülin TUNÇ, Rana KUTANİS