6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu Çerçevesinde Senetle İspat Kuralları ve Bunların İstisnaları

1086 Sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununda bulunan senetle ispat kuralları, 6100 sayılı Kanunda da bulunmaktadır. Ancak bu kuralların istisnalarında bazı değişiklikler gerçekleştirilmiştir. Bunlardan en önemlisi delil başlangıcıdır. Artık bir belgenin delil başlangıcı olabilmesi için yazılı olması şartı bulunmamaktadır. Kanunda belge tanımına giren ispata elverişli her türlü araç, diğer iki şartı taşıması halinde delil başlangıcı olabilecektir. Bu çerçevede elektronik belgeler de delil başlangıcı olabilirler. Yeni Kanun çerçevesinde, karşı tarafın delil gösterme hakkını ortadan kaldıran veya aşırı derecede kısıtlayan delil sözleşmeleri geçersiz olacaktır. Yargıtay'ın geçtiğimiz yıllarda senetle ispat kurallarına yeni istisnalar getirebilecek yöndeki içtihatları kanuna dâhil edilmemiştir. Senetle ispat zorunluluğunun sınırı, mevcut sınıra oranla yaklaşık dört kat arttırıldığı için, senetle ispatı gereken davalarda gözle görülür bir azalmanın gerçekleşmesi olasıdır.

Anahtar Kelimeler:

İspat Hukuku, Senetle İspat Kuralları, Delil Başlangıcı, Belge, Fiili Karine.

Rules of Documentary Proof and Their Exceptions under the Code of Civil Procedure No. 6100

R ules of documentary proof brought under the Code of Civil Procedure No. 1086 are also existent in the new Code No. 6100. However some amendments are made regarding the exceptions of said rules. The most important one of these amendments is concerning commencement of proof. In order to be applied as commencement of proof, the documents need not be written anymore. All instruments suitable for evidential purposes and considered under the document definition set forth in the Code, may be used as commencement of proof provided that they carry the other two conditions. In this context, electronic documents may also be applied as commencement of proof. According to the Code, evidentiary agreements that eliminate or greatly curtail a party’s right to produce evidence are deemed invalid. Recent interpretations by the Court of Appeals that may create new exceptions to the rules documentary proof are not included in the making of the new Code. Number of cases requiring documentary proof may be decreased significantly since the monetary limit of the documentary rule is increased over fourfold the current limit

Keywords:

Law of Evidence, Rules of Documentary Proof, Commencement of Proof, Document, Presumption of Fact.,

PDF

___

Akcan, R., “Medeni Usul Hukuku Açısından Faks Metinlerinin Önemi ve Delil Niteliği”, SÜHFD, 2001, C. 9, S. 1-2, s. 159-187.
Alangoya, Y., “Senede Karşı Senetle İspat Kuralı ve Hayatın Olağan Akışı Kavramı”, Prof. Dr. Necip Kocayusufpaşaoğlu İçin Armağan, s. 521 – 531.
Alangoya, Y., Yıldırım, K., Deren-Yıldırım, N., Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı Değerlendirme ve Öneriler, İstanbul, 2006.
Alangoya, Y., Yıldırım, M.K., Deren-Yıldırım, N., Medeni Usul Esasları, 7. Baskı, İstanbul, 2009.
Anıl, Y., “Yazılı Delil Başlangıcı”, AD, S. 1983/2, s. 414- 419.
Ansay, S.Ş., Hukuk Yargılama Usulleri, 7. Baskı, Ankara, 1960.
Başözen, A., Medeni Usul Hukukunda İlk Görünüş İspatı, Ankara, 2010.
Belgesay, M.R., “Yazılı Deliller”, AD, S. 1943/5, s. 332- 340.
Belgesay, M.R., Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu Şerhi, İsbat Teorisi, 3. Bası, İstanbul, 1950.
Berkin, N.M., “İspat Hukukunda Senet Delili ve Yazılı Şekil”, İHFM, S. 1946/6, s. 1175-1192.
Berkin, N.M., “Senetle İspat Mecburiyeti ve Kaidenin İstisnaları”, İHFM, 1950, C. XVI, S. 3-4, s. 799-821.
Bilge, N., Önen, E, Medeni Yargılama Hukuku Dersleri, 3. Baskı, Ankara,
Erturgut, M., Medeni Usul Hukukunda Elektronik İmzalı Belgelerin Delil Olarak Değerlendirilmesi, Ankara, 2004.
Friedenthal, J.H., Singer, M., The Law of Evidence, Mineola, 1985.
Kiraz, T., Ö., Medeni Yargılama Hukukunda İkrar, Ankara, 2005.
Konuralp, H., Medeni Usul Hukukunda İspat Kurallarının Zorlanan Sınırları, Ankara, 1999. (Kısaltma: Konuralp-İspat Kuralları).
Konuralp, H., Medeni Usul Hukukunda Yazılı Delil Başlangıcı, Ankara, 1988. (Kısaltma: Konuralp-Delil Başlangıcı).
Kuru, B., Arslan, R., Yılmaz, E., Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, 21. Baskı, Ankara, 2010.
Kuru, B., Hukuk Muhakemeleri Usulü, Cilt II, 6. Baskı, İstanbul, 2001. (Kısaltma: Kuru-Cilt II).
Kuru, B., Hukuk Muhakemeleri Usulü, Cilt III, 6. Baskı, İstanbul, 2001. (Kısaltma: Kuru-Cilt III).
Muşul, T., Medeni Usul Hukuku (Temel Bilgiler), 2. Baskı, Ankara, 2009.
Pekcanıtez, H., Atalay, O., Özekes, M., Medeni Usul Hukuku, 10. Bası, Ankara, 2011.
Postacıoğlu, İ., Şahadetle İspat Memnuiyeti ve Hudutları, 2. Baskı, İstanbul, 1964. (Kısaltma: Postacıoğlu- Şahadetle İspat Memnuiyeti).
Rice, P.R. (Editor), Electronic Evidence Law and Practice, Chicago, 2005.
Taşpınar, S., “Fiili Karinelerin İspat Yükünün Dağılımındaki Rolü”, AÜHFD, Cilt 45, S. 1 – 4, s. 533 – 572. (Kısaltma: Taşpınar –Makale)
Taşpınar, S., Medeni Yargılama Hukukunda İspat Sözleşmeleri, Ankara, 2001. (Kısaltma: Taşpınar – Kitap)
Tiftik, M., “Yazılı Delil Başlangıcı”, AD, 1984, s. 241-263.
Umar, B., “Delil Anlaşmaları”, İHFM, 1962, S. 3-4, s. 857-862.
Umar, B., Yılmaz, E., İsbat Yükü, Ankara, 1980.
Üstündağ, S., Medeni Yargılama Hukuku, Cilt I-II, 6. Bası, İstanbul, 1997.
White, J.J., Summers, R.S., Uniform Commercial Code, 4th Edition, 1995.
Yıldırım, M.K., “Senetle İspat Kuralının Türk Medeni Yargılama Hukukundaki Önemi”, İlkeler Işığı Altında Medeni Yargılama Hukuku (Derleyen: M. Kamil Yıldırım), İstanbul, 2002, s. 118-142.
Yıldırım, M.K., Medeni Usul Hukukunda Delillerin Değerlendirilmesi, Yıldırım –Delillerin Değerlendirilmesi) 1990. (Kısaltma:
Yılmaz, E., “Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı Üzerine Notlar”, Medeni Usul ve İcra – İflas Hukukçuları Toplantısı V (Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı Değerlendirmesi), Ankara, 2007, s. 178 – 209.