Akıllı Güç Bağlamında Sadr Hareketi’nin Irak SiyasetindeZirveye Yükselişi

1990 yılında Joseph S. Nye’ın ortaya çıkardığı yumuşak güç konsepti günümüzde hem pratiği açıklamada hem de akademik alanda yoğun olarak kullanılmaktadır. Nye, karşı tarafın davranışlarını değiştirmede; tehdit, baskı, ekonomik yaptırım gibi sert güç unsurları yerine kültür, değerler ve politikalar üzerinden cazibe yaratıp yanına çekerek yumuşak güç unsurlarıyla da sonuç alınabileceğini belirtir. Daha kesin ve sürdürülebilir sonuçlar için ise sert ve yumuşak güç unsurlarının birlikte kullanımına yani akıllı güç konseptine başvurulması gerektiğini savunur. Sadr ailesi Irak üzerinde özellikle Iraklı Şiiler üzerinde nesillerdir önemli bir etkiye sahiptir. 1999 yılında ailenin liderliğinin en küçük oğul olan Mukteda es Sadr’a geçmesiyle Sadr Hareketi farklı bir boyut kazanmıştır. Mukteda, Sadr Hareketi’ni devlet dışı silahlı örgüt konumundan 2018 seçimlerinden birinci çıkan koalisyonun lideri konumuna getirmiştir. Bu süreçte Sadr da, Nye’ın bahsettiği akıllı güç unsurlarını göreceli de olsa başarılı bir şekilde kullanmıştır.

Rise of the Sadrist Movement to the Top in Iraqi Politics in the Context of Smart Power

The soft power concept created by Joseph S. Nye in 1990 is nowused extensively both in explaining practice and in the academic field. Nye,in changing the other party’s behavior; He states that instead of hard powerelements such as threats, pressure, economic sanctions, results can also beachieved with soft power elements by creating attraction through culture,values and policies. He argues that for more precise and sustainable results,the use of hard and soft power elements, that is, the smart power concept,must be applied. The Sadr family has had a significant influence on Iraq, es pecially on Iraqi Shiites for generations. In 1999, when the leadership of thefamily passed to Muqtada es Sadr, the youngest son, the Sadrist Movementgained a different dimension. Muqtada has transformed the Sadrist Move ment from the position of a non-state armed organization to the leader ofthe coalition that came first in the 2018 elections. In this process, Sadr usedthe smart power elements mentioned by Nye, albeit relatively, successfully.

___

  • Al Jazeera Türk. (2015). Suriye’deki İthal Şii Savaşçılar. http://www.aljazeera.com.tr/ haber/suriyedeki-ithal-sii-savascilar (E.T.19.04.2020).
  • Al-Marashi, İ. (2016). Iraq: The reinvention of Muqtada al-Sadr. Al Jazeera. https:// www.aljazeera.com/indepth/opinion/2016/03/iraq-reinvention-muqtada-alsadr-160309061939234.html (E.T. 16.04.2020).
  • Armitage, L. R.ve Nye, S. J. (2007). A Smarter, More Secure America: A Report of the CSIS Commission on Smart Power, Washington: Center for Strategic & International Studies
  • Baldwin, A. D. (2016). Power and International Relations: A conceptual Approach. Princeton: Princeton University Press.
  • BBC. (2006). Guide To Iraqi Political Parties. http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_ east/4511450.stm (E.T. 21.04.2020).
  • Benli, Y. (2013). Şii Sunni İlişkileri Çerçevesinde Irak’ta Sadr Ailesi. e-makalat Mezhep Araştımaları Dergisi. 6, (2), s.429-468.
  • Cabbar, A. F. (2004). Irak’ta Şiî Hareket ve Direniş. (Hikmet Halis, Çev.). İstanbul: Agora Kitaplığı
  • Çökenoğlu, T. (2018). Mukteda es-Sadr’ın İktidar Yürüyüşü. İran Araştırmaları Merkezi (İRAM). https://iramcenter.org/mukteda-es-sadrin-iktidar-yuruyusu/?send_cookie_ permissions=OK (E.T. 24.04.2020).
  • Dahl, A. R. (1957). ‘The Concept of Power’ Behavioral Science. 2, (3), s. 201‐215.
  • Gavel, D. (2008). Joseph Nye on Smart Power. Harvard Kennedy School. https://www. belfercenter.org/publication/joseph-nye-smart-power (E.T. 07.10.2020).
  • Gilpin, R. (1981). War and Change in World Politics. New York: Cambridge University Press.
  • Keçeci, A. İ. (2018). Irak Siyasetinde Bir Karakter: Mukteda Es Sadr. Uluslararası Politika Akademisi. http://politikaakademisi.org/2018/05/27/irak-siyasetinde-bir-karaktermukteda-es-sadr/ (E.T. 20.04.2020).
  • Kekilli, E. (2018a). Irak Seçimleri: Irak Siyasetinin Dönüşümü ve Irak Siyasetine Meydan Okumalar. Ortadoğu ve Afrika Araştırmacıları Derneği. http://ordaf.org/irak-secimleriirak-siyasetinin-donusumu-ve-irak-siyasetine-meydan-okumalar/ (E.T. 22.04.2020).
  • Kekilli, E. (2018b). Irak Genel Seçimler: Irak’ta Yeni Bir Kültür Arayışı. Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA). 239, s. 1-28.
  • Keohane O. R. ve Nye, S. J. (1977). Power and Interdependence World Politics in Transition, Boston: Little, Brown, and Co.
  • Keohane, O. R. ve Nye, S. J. (1998). Power and Interdependence in the Information Age. Foreign Affairs. 77, (5), s.81-94.
  • Lee, G. (2009). A Theory of Soft Power and Korea’s Soft Power Strategy. Korean Journal of Defence Analysis. 21, (2), s. 205-218. Lukes, S. (1974). Power: A Radical View. London and New York: Macmillan.
  • MacDonald, A. (2018). Iraqi Communists and Shia Sadrists Unite to Tackle Corruption and Sectarianism. Middle East Eye. https://www.middleeasteye.net/news/iraqicommunists-and-shia-sadrists-unite-tackle-corruption-and-sectarianism (E.T. 24.04.2020).
  • Mearsheimer, J. (2001). The Tragedy of Great Power Politics. New York: W. W. Norton Company.
  • Mepa News, (2018). Mukteda es-Sadr. https://www.mepanews.com/mukteda-es-sadr260h.htm (E.T. 20.04.2020). Morgenthau, H. (1964). Politics Among Nations: The Struggle for Power and Peace. New York: Alfred A. Knopf.
  • Nye, S. J. (1990a).The Changing Nature of World Power. Political Science Quarterly. 105, (2), s. 177–192.
  • Nye, S. J. (1990b). Bound to Lead: The Changing Nature of American Power. New York: Basic Books.
  • Nye, S. J. (1990c). Soft Power. Foreign Policy. 80, Twentieth Anniversary Autumn, s.153-171.
  • Nye, S. J. (2005). Yumuşak Güç, Dünya Siyasetinde Başarının Yolu. ( Reyhan İ. Aydın Çev.). Ankara: Elips Kitap.
  • Nye, S. J. (2008). Public Diplomacy and Soft Power. The Annals of the American Academy of Political and Social Science. 616, (1), s. 94-109.
  • Nye, S. J. (2008b). Security and Smart Power. American Behavioral Scientist. 51, (9), s. 1351–1356.
  • Özbey, G. H. (2018). Irak’ta Sadr kazanınca kim kazandı?. http://www.gercekhayat.com. tr/ortadogu/irakta-sadr-kazaninca-kim-kazandi/ (E.T. 19.04.2020).
  • Özcan, M. (2003). Irak’ta Direnişin İslâmî Vechesi. Ali Ahmetbeyoğlu, Hayrullah Cengiz, Yahya Başkan (Ed.), Irak Dosyası II içinde (s. 183- 207). İstanbul: Tarih ve Tabiat Vakfı Yayınları.
  • Öztürk, S. (2018). Ortadoğu’daki Gelişmeler Çerçevesinde Mukteda El Sadr ve Hareketinin Irak’ta Yükselişi, Güvenlik Çalışmaları Dergisi. 20, (1), s. 57-71.
  • Roggio, B. (2008). Mugniyah Behind Establishment of Mahdi Army. The Long War Journal, https://www.longwarjournal.org/archives/2008/02/mugniyah_behind_esta. php (E.T. 19.04.2020).
  • Sanders, L. (2018). Who is Muqtada al-Sadr, Iraq’s influential Shiite cleric?. Deutsche Welle. https://www.dw.com/en/who-is-muqtada-al-sadr-iraqs-influential-shiitecleric/a-43777944 (E.T. 16.05.2020).
  • Shanahan, R. (2004). Shi’a Political Development in Iraq: The Case of the Islamic Da’wa Party. Third World Quarterly. 25, (5), s. 943-954.
  • Sputniknews, (2016). Sadr Yanlıları Yeşil Bölge’yi Kuşattı. Sputnik Türkiye. https:// tr.sputniknews.com/ortadogu/201603181021576396-sadr-irak-yesil-bolge/ (E.T. 24.03.2020).
  • Sputniknews, (2018). Irak’ta Genel Seçimlerin Kesin Sonuçları. Sputnik Türkiye. https://tr.sputniknews.com/ortadogu/201805191033512604-irak-genel-sevim-sadrkoalisyon-sairun-birinci/ (E.T.27.05.2020).
  • Svensson, B. (2016). Irak’ta İktidar Faktörü: Mukteda El Sadr. Deutsch Welle. https:// www.dw.com/tr/irakta-iktidar-fakt%C3%B6r%C3%BC-mukteda-el-sadr/a-19239303 (E.T. 24.04.2020).
  • Tokdemir, E. (2020). Yumuşak Güç: Kalpler ve Akıllar Kazanılabilir mi?, Sarkaç. https:// sarkac.org/2020/02/yumusak-guc-nedir/ (E.T. 19.08.2020).
  • Vuving, L. A. (2009). How Soft Power Works. American Political Science Association annual meeting. Toronto.
  • Waltz, N. K. (1986). Reflections on Theory of International Politics: A Response to My Critics. R. O. Keohane (Ed.), Neorealism and Its Critics içinde (s. 45-322). New York: Columbia University Press.
  • Wiley, N. J. (2004). Irak Şiileri. (Metin Mutanoğlu ve Osman Baş Çev.). İstanbul: Ekin Yayınları.