Yasemin TATLI, Emre ÖZTÜRK, Burcu SAYIN OKATAN

EFQM Mükemmellik Modeli: Doğu Akdeniz Bölgesinde Faaliyet Gösteren İmalat İşletmelerinde Bir Araştırma

Toplam kalite yönetimi (TKY) çalışmalarının bir türü de kalite alanında verilen ödüllerdir. Kalite ödüllerinin ilki Deming’in anısına Japonya’da 1951 yılından bu yana verilen Deming Kalite ödülüdür. Japonya’nın ardından 1987 yılından beri Amerika’da (MBNQA – Malcolm Baldridge Ulusal Kalite Ödülleri), 1988 yılından beri Avusturalya’da (AQA – Avustralya Kalite Ödülü) ve en nihayetinde 1992 yılından beri de Avrupa’da kalite ödülleri verilmektedir. Avrupa Kalite Yönetim Vakfı Mükemmellik Modeli ya da kısa adıyla EFQM Mükemmellik Modeli işletmelerde kalite felsefesinin uygulanması bakımından TKY’de önemli bir modeldir. Model; yöneticinin görevlerinin tanımlanmasını, işletmenin sahip olduğu tüm kaynakların etkili ve verimli kullanılmasını, işletmeyi daha ileriye taşıyacak strateji ve politikalar oluşturmayı ve sürekli iyileştirmeyi hedeflemektedir. Bu çalışmada EFQM Mükemmellik Modeli felsefesinin Doğu Akdeniz bölgesinde faaliyet gösteren işletmelerde ne ölçüde kabul gördüğü araştırılmıştır. Araştırma Doğu Akdeniz bölgesinde faaliyet gösteren 80 imalat işletmesi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmadan elde edilen veriler SPSS programı kullanılarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

EFQM, Toplam Kalite Yönetimi, Kalite Ödülleri

EFQM Perfection Model: A Research in Manufacturing Businesses in The East Mediterranean Region

given in memory of Deming since 1951. After Japan, quality awards have been given in the United States (MBNQA - Malcolm Baldridge National Quality Awards) since 1987, in Australia since 1988 (AQA - Australian Quality Award) and in Europe since 1992. The European Quality Management Foundation Perfection Model, or EFQM Perfection Model, is an important model in Total Quality Management for the application of quality philosophy in enterprises. The model aims to define the manager's duties, to use all the resources of the enterprise effectively and efficiently, to create strategies and policies that will carry the business further and to improve continuously. In this study, the extent to which the model was accepted in the enterprises operating in the Eastern Mediterranean was investigated. The research was carried out on 80 manufacturing enterprises operating in the Eastern Mediterranean. The data obtained from the study were evaluated by using SPSS program

Keywords:

EFQM, Total Quality Management, Quality Awards,

PDF

___

Referans1 Akdağ, M. (2005). Toplam kalite yönetimi ve örgüt içindeki yeri. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademi Dergisi, 4 (1), 159- 170.Referans2 Alhadad, A. ve Çavdar, E. (2019). Yükseköğretimde EFQM mükemmellik modeli. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 44, 193- 222.Referans3 Altınok, V. (2001). Toplam kalite yönetimi yaklaşımı. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 1 (1- 2), 205- 214.Referans4 Anastasiadou, S. D. & Zirinoglou, P. A. (2014). Reliability testing of EFQM scale: the case of greek secondary teachers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 143, 990-994.Referans5 Anastasiadou, S. D. & Zirinoglou, P. A.(2015). EFQM dimensions in greek primary education system. Procedia Economics and Finance, 33, 411 – 431Referans6 Basım, H. N. & Şeşen, H. (2007). EFQM mükemmellik modeli uygulamalarının çalışanların tükenmişlikleri üzerine etkisi: sağlık sektöründe bir araştırma. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21 (1), 201-213.Referans7 Duran, C. & Ece, O. (2010), Kalite ödüllerinin firma değeri üzerindeki etkisinin analizi( İMKB’de bir uygulama). Bursa: Ekin Basın Yayın Dağıtım.Referans8 Escrigan, A.B. & de Menezes, L.M. (2015). What characterizes leading companies within business excellence models? Ananalysis of “EFQM recognized for excellence” recipients in Spain. International Journal of Production Economics, 169, 362-375.Referans9 Eymen, U. E. (2007). SPSS 15.0 veri analiz yöntemi. İstatistik Merkezi Yayın No: 1Referans10 González, C.G.R., González, C.S., García, M.E.D., Mur-Mur, A., Fresneda, M.N.S., Taberna, M.M.P., et al. (2019). Use of the EFQM excellence model to improve hospital pharmacy performance. Research in Social and Administrative Pharmacy, In Press, Corrected Proof, (1-7)Referans11 Işık, İ. (2015). Denizde can kurtarma teçhizatları üreticilerinde EFQM mükemmellik modelinin uygulanması. Yayınlanmış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.Referans12 Kutlu, S. ve Duran, C. (2010). Sanayi işletmelerinde toplam kalite yönetimi ve ISO 9000 uygulamalarının performans üzerine etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28, 1-9.Referans13 Jankala, R. & Jankalova, M. ( 2016 ). The application of The EFQM excellence model by the evaluation of corporate social responsibility activities of companies. Procedia Economics and Finance, 39, 660 – 667Referans14 Kara, İ. (2011). Kalite ödülleri ve değerlendirme sistemleri: kamu ve özel şirketlerde kalite ödülünün çalışanlar açısından algılanan etkisi. Yayınlanmış yüksek lisans tezi, Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yalova.Referans15 Rodríguez, M. Z. ve Álvarez, M. J. (2014). Does the EFQM model identify and reinforce information capability?. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 109, 716-721.Referans16 Samanlı, M. (2009). Kalite ödüllerinin şirket performansına etkisi; Türkiye üzerinde TUSİAD-KALDER ulusal kalite ödülü derneği. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.Referans17 Turhan, E. (2002). Toplam kalite ödüllerinin işletmeler açısından önemi ve kalite ödülleri üzerine bir uygulama. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.