Alpaslan OKUR, Betül KERAY DİNÇEL, Zehra GÜDEN ALTMIŞ

“NEDEN BAĞLAÇLARI”NIN OKUDUĞUNU ANLAMA ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Bu çalışmanın amacı bilgilendirici metinler aracılığıyla neden bağlaçlarının okuduğunu anlama başarısındakietkisini belirlemektir. Nicel araştırma yöntemlerinden karşılaştırma araştırması modeli kullanılmıştır. Araştırma2016-2017 eğitim-öğretim yılında Sakarya’da bir Anadolu Lisesinde 9. sınıfta okuyan 89 öğrenci üzerindeyapılmıştır. Çalışmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen her bir bilgilendirici metinle ilgili 2 sorudanoluşan “Okuduğunu Anlama Becerisi Ölçme Aracı” ile elde edilmiştir. Neden bağlacı olan ve olmayanbilgilendirici metinleri okuyan öğrencilerin okuduğunu anlama başarı puanlarında neden bağlaçlı bilgilendiricimetinleri okuyan öğrencilerin lehine anlamlı farklar tespit edilmiştir. Dolayısıyla elde edilen bu sonuç ilemetinlerde yerinde ve uygun sayıda neden bağlacına yer verilmesinin metnin anlaşılabilirliğinin artmasına büyükkatkı sağlayacağı düşünülmektedir.

THE EFFECT OF CAUSE AND EFFECT CONJUNCTIONS ON READING COMPREHENSION

The purpose of the current study is to determine the effect of cause and effect conjunctions on the comprehension achievement in informative texts. The current study employed the comparative research model, one of the qualitative research methods. The study was conducted on 89 ninth grade students attending an Anatolian High School in the city of Sakarya in 2016-2017 school year. The data of the study were collected by means of “The Reading Comprehension Skill Evaluation Tool” developed by the researcher and including two questions for each informative text. Between the reading comprehension achievement scores of the students reading the forms of the informative texts with conjunctions and the ones without conjunctions, significant differences were found in favor of the students reading the texts with conjunctions. Therefore, it can be argued that the use of conjunctions in proper number and suitable places in texts will have a significant contribution to the comprehension of texts.

PDF

___

Asher, N., Lascarides, A. (1998), “Bridging”, Journal of Semantics, 15, p. 83-113.
Banguoğlu, T. (2000), Türkçenin Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
Ben-Anath, D. (2005), “The Role of Connectives in Text Comprehension”, Teachers College, Columbia University Working Papers in TESOL & Applied Linguistics, 5(2), p. 1-27.
Bilgegil, K. (2014), Türkçe Dilbilgisi, Salkımsöğüt, Konya.
Black, J. B., Bower, G. H. (1980), “Story Understanding as Problem-Solving”, Poetics, 9, p. 223-250.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2013), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem, Ankara.
Degand, L., Lefevre, N., Bestgen, Y. (1998), “The Impact of Connectives and Anaphoric Expressions on Expository Discourse Comprehension”, Version Finale Dans Document Design, 1, p. 39-51.
Degand, L., Sanders, T. (2002), “The Impact of Relational Markers on Expository Text Comprehension in L1 and L2”, Reading and Writing: An Interdisciplinary Journal, 15, p. 739–757.
Ediskun, H. (2003), Türk Dilbilgisi, Remzi, İstanbul.
Ergin, M. (2008), Türk Dil Bilgisi, Bayrak, İstanbul.
Haberlandt, K. (1982), “Reader Expectations in Text Comprehension”, J.-F. Le Ny, W. Kintsch (Eds.), Language and Comprehension, North-Holland, Amsterdam, p. 239-249.
Hacıeminoğlu, N. (1992), Türk Dilinde Edatlar, MEB, İstanbul.
Halliday, M.A.K., Hasan, R. (1976), Cohesion in English, Longman, London.
Hengirmen, M. (2007), Türkçe Dilbilgisi, Engin, Ankara.
Hobbs, J. (1979), “Coherence and Conference”, Cognitive Science, 3(1), p. 67-90.
Huber, E. (2008), Dilbilime Giriş, Multilingual Yabancı Dil, İstanbul.
Kaynak, O. (1969), “Türkçede Bağlaçlar”, Türk Dili Dergisi, 19(209), s. 697-705.
Kintsch, W., van Dijk, T. A. (1978), “Toward a Model of Text Comprehension and Production”, Pschological Rewiev, 85, p. 363-394.
Koç, N. (1996), Yeni Dilbilgisi, İnkılap, İstanbul.
Korkmaz, Z. (2003), Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), TDK, Ankara.
Loman, N. L., Mayer, R. E. (1983), “Signaling Techniques that Increase the Understandability of Expository Prose”, Journal of Educational Psychology, 75(3), p. 402-412.
Mandler, J. M., Johnson, N. S. (1977), “Remembrance of Things Parsed: Story Structure and Recall”, Cognitive Psychology, 9, p. 111-151.
Mann, W. C., Thompson, S. A. (1988), “Rhetorical Structure Theory: Toward a Functional Theory of Text Organization”, Text, 8(3), p. 243-281.
MEB. (2016), 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı, MEB, Ankara.
Millis, K. K., Just, M. A. (1994), “The Influence of Connectives on Sentence Comprehension”, Journal of Memory and Language, 33, p. 128-147.
Millis, K., Graesser, A. C., Haberlandt, K. (1993), “The Impact of Connectives on the Memory for Expository Texts”, Applied Cognitive Psychology, 7, p. 317-339.
Omanson, R. C. (1982), “The Relation Between Centrality and Story Category Variation”, Journal of Verbal Learning and Verbal Behavior, 21, p. 326-337.
Özmen, M. (2001), “Eksik Olan Dil Bilgisi Terimlerimiz Üzerine”, Doğu Akdeniz Üniversitesi Uluslararası Sözlük Bilimi Sempozyumu Bildirileri, 20-21 Mayıs 1999, s. 111-125.
Sanders, J., Sanders, T., Sweetser, E. (2011), “Responsible Subjects and Discourse Causality. How Mental Spaces and Perspective Help İdentifying Subjectivity in Dutch Backward Causal Connectives”, Journal of Pragmatics, 44, p. 191-213.
Sanders, T. J. M., Noordman, L. G. M. (2000), “The Role of Coherence Relations and Their Linguistic Markers in Text Processing”, Discourse Processes, 29(1), p. 37-60.
Sanders, T. J. M., Spooren, W, P, M., Noordman, L. G. M. (1992), “Toward a Taxonomy of Coherence Relations”, Discourse Processes, 15(1), p. 1-35.
SEK (2017), Ortaöğretim Felsefe Ders Kitabı, SEK, Ankara.
TDK (1998), Türkçe Sözlük I-II, TDK, Ankara.
Trabasso, T., Secco, T., van den Broek, P. (1984), “Causal Cohesion and Story Coherence”, H. Mandl, N. L. Stein, T. Trabasso (Eds.), Learning and Comprehension of Text, NJ: Lawrence Erlbaum, Hillsdale, p. 83-111.
Trabasso, T., Sperry, L. L. (1985), “Causal Relatedness and Importance of Story Events”, Journal of Memory and Language, 24, p. 595-611.
Trabasso, T., van den Broek, P. (1985), “Causal Thinking and the Representation of Narrative Events”, Journal of Memory and Language, 24, p. 612-630.