Finansal Okuryazarlığın Finansal Sömürü Üzerine Etkisi

Bu çalışma, bireylerin finansal okuryazarlık düzeylerinin finansal sömürüye maruz kalıp kalmadıklarını ve finansal sömürünün alt boyutları ile finansal okuryazarlık arasında herhangi bir etki ve ilişki olup olmadığını tespit etmek için gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında 130 kişiye anket çalışması uygulanmıştır. Finansal sömürü anket soruları için anket cevapları ilk olarak faktör analizine tabi tutulmuştur. Faktör analizi sonucunda Soydaş (2023) çalışmasına uygun olarak faktörler 3 boyuta ayrılmış olup güvenilirlik düzeylerinin belirlenen sınırların üzerinde olduğu gözlemlenmektedir. Faktörler finansal endişe, finansal kırılganlık ve finansal bağımlılık olarak belirlenmiştir. Finansal okuryazarlık ve finansal sömürü arasındaki ilişki için korelasyon analizi, finansal okuryazarlığın finansal sömürü üzerindeki etkisini ölçmek için regresyon analizi yapılmıştır. Finansal sömürünün alt boyutları ile finansal okuryazarlık arasında ki ilişki ve etki düzeyleri için ayrı ayrı korelasyon ve regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına bakıldığında bireylerin finansal okuryazarlık düzeylerinin finansal sömürü düzeylerini negatif yönlü etkilediği görülmüştür. Finansal okuryazarlık düzeyi arttıkça bireylerin finansal sömürüye maruz kalmaları azalmaktadır. Ayrıca bireylerin finansal okuryazarlık düzeyleri finansal endişe ve finansal kırılganlık düzeylerini negatif yönlü anlamlı, finansal bağımlılık düzeyini ise pozitif yönlü anlamsız etkilediği görülmüştür. Yani bireylerin finansal okuryazarlık düzeyleri arttıkça finansal endişe ve finansal kırılganlık düzeyleri azalmakta, finansal bağımlılık düzeyinde ise herhangi bir etki olmadığı gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Finans, Finansal Sömürü, Finansal Okuryazarlık

The Effect of Financial Literacy on Financial Exploitation

This study was carried out to determine whether individuals' financial literacy levels are exposed to financial exploitation and whether there is any effect and relationship between the sub-dimensions of financial exploitation and financial literacy. Within the scope of the study, a questionnaire was applied to 130 people. For the financial exploitation survey questions, the survey responses were first subjected to factor analysis. As a result of the factor analysis, the factors were divided into 3 dimensions in accordance with the study of Soydaş (2023), and it was observed that the reliability levels were above the determined limits. Factors were determined as financial anxiety, financial fragility and financial dependency. Correlation analysis was performed for the relationship between financial literacy and financial exploitation, and regression analysis was performed to measure the effect of financial literacy on financial exploitation. Correlation and regression analyzes were performed separately for the relationship and effect levels between the sub-dimensions of financial exploitation and financial literacy. Looking at the results of the research, it was seen that individuals' financial literacy levels negatively affect their financial exploitation levels. As the level of financial literacy increases, the exposure of individuals to financial exploitation decreases. In addition, it has been observed that individuals' financial literacy levels negatively affect their financial anxiety and financial fragility levels, and their financial dependency levels are positively insignificant. In other words, as individuals' financial literacy levels increase, financial anxiety and financial fragility levels decrease, and it has been observed that there is no effect on the level of financial dependency. level, no effect was observed.

Keywords:

Finance, Financial Exploitation, Financial Literacy,

PDF

___

Bačová, M., Čonková, M. and Bričova, Z. (2013), “Financial Literacy Of Students In Slovak Republic”, 19-21 September The 7th International Days of Statistics and Economics. 51-60.
Bagshaw, D., Wendt, S., Zannettino, L., ve Adam, V. (2013). Financial Abuse of Older People by Family Members: Views and Experiences of Older Australians and their Family Members. Australian Social Work, 66(1), 86-103.
Biçer, E. B. ve Altan, F. (2016). “Üniversite Öğrencilerinin Finansal Okuryazarlık ile İlgili Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(4), 1501-1517.
Bowling, A. (2014). Research methods in health: Investigating health and health services. New York: McGraw-Hill Education.
Chakrapani, C. (2004). Statistics in market research. London: Arnold Publisher.
Cronbach, L. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16(3), 297-334.
Chan, A., C., Y., ve Stum, M., S., (2020). The state of theory in elder family financial exploitation: A systematic review, Journal of Family Theory & Review 12 (December 2020):492–509 DOI:10.1111/jftr.12396.
Çam, A. V. ve Barut, A. (2015), “Finansal Okuryazarlık Düzeyi ve Davranışları: Gümüşhane Üniversitesi Ön lisans Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma”, Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 4(7), 63-72.
Consumer Financial Protection Bureau (CFPB). (2017). Reporting of suspected elder financial exploitation by financial institutions, pp. 1-25.