Erman GEDİKLİ, Yeter DEMİR USLU, Emre YILMAZ, Ayşegül ÇİÇEK, Mervenur KARATAŞ, Seda AYDIN

Türkiye’nin Sağlık Turizmi Pazar Payını Arttırıcı Stratejilerin Bulanık AHP Yöntemi Kullanılarak Geliştirilmesi

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin uluslararası sağlık turizmi pazarından daha fazla pay alabilmesi için strateji önerilerinde bulunmaktır. Bu kapsamda öncelikle Türkiye’nin sağlık turizmine yönelik zayıf yönleri literatür taraması yapılarak incelenmiştir. Akabinde çalışmada öncelikli alanların belirlenebilmesi amacıyla Bulanık AHS (Analitik Hiyerarşi Süreci) yöntemi kullanılmıştır. Yöntemde, en az on iki yıllık deneyime sahip, sağlık turizmi ve yönetim strateji alanındaki üç farklı uzmanın görüşleri alınmıştır. Analiz bulgularına göre uzmanlar, hatalı uygulamalar sonucunda yeterli yasal yaptırımların olmamasını, yurt dışındaki acente ve sigorta şirketleri ile yaşanan koordinasyon eksikliğini ve yetersiz sayıdaki yabancı dil bilen, kalifiye hekim ve sağlık personelini öncelikli alanlar olarak seçmiştir. Türkiye'nin sağlık turizminde pazar payını artırmak için öncelikli stratejiler şu şekilde olabilir; geleceğe yönelik, kamu ve özel sektörün önemli organları dahil tüm paydaşları güvence altına alan yasal düzenlemeler yapılmalıdır. Buna ek olarak, Ulusal ve uluslararası paydaşlar arasındaki koordinasyon ve bilgi paylaşımını artırmak amacıyla konferans, fuar vb. etkinlikler artırılmalıdır. Son olarak hekim ve sağlık personelinin mesleki yetkinlerinin ve yabancı dil becerilerinin artırılması için Sağlık Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve Üniversiteler ile iş birliği yapılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sağlık Turizmi, Strateji Geliştirme, Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri, Analitik Hiyerarşi Süreci

Developing Strategies for Increasing Market Share of Turkey on Health Tourism by Using Fuzzy AHP Method

The purpose of this study is to develop health tourism strategies in order to get more share of the international market. In this scope, firstly the negatives for health tourism of Turkey are examined by researching literature. Then a fuzzy AHP (Analytic Hierarchy Process) method was employed in the study. The decision-making group consists of the health tourism and management and strategy experts of hospital and university who have at least twelve years of experience. According to analysis findings, decision makers primarily chose the subjects of Insufficient legal sanctions for faulty applications, lack of coordination with agencies and insurance companies abroad and insufficient number of physicians and health personnel who can speak a foreign language and qualified. For increasing market share of Turkey on health tourism priority strategies can be as follows; legal regulations should be made that are comprehensive, future-oriented and protect all stakeholders, including important organs of the public and private sector and complication insurance may be required, in order to ensure the coordination of national and international stakeholders, the conference, fairs and events should be increased and each stakeholder should be taken into account, and finally in order to increase the foreign language skills of physicians and healthcare personnel, it is necessary to cooperate with Ministry of Health, Ministry of National Education and Universities.

Keywords:

Health Tourism, Developing Strategies, Multi-Criteria Decision-Making Methods, Analytic Hierarchy Process,

PDF

___

1. Bookman, M.Z. and Bookman, K.R. (2007). Medical Tourism in Developing Countries. New York: Palgrave Macmillan.
2. İçöz, O. (2009) "Sağlık Turizmi Kapsamında Medikal (Tıbbi) Turizm ve Türkiye’nin Olanakları". J Yasar Univ, 4 (14), 2257-2279.
3. Barca, M, Akdeve, E. ve Gedik Balay, İ. (2013). "Türkiye Sağlık Turizm Sektörünün Analizi ve Strateji Önerileri". İşletme Araştırmaları Dergisi, 5 (3), 64-92.
4. Büyüközkan, G, Mukul, E. and Kongar, E. (2020). "Health Tourism Strategy Selection Via SWOT Analysis and Integrated Hesitant Fuzzy Linguistic AHP-MABAC Approach". Socio-Economic Planning Sciences Published, (74), 100929.
5. Kılıçarslan, M. (2019). "Swot Analysis of Health Tourism in Turkey". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, (71), 1135-1145.
6. Kördeve, M.K. (2018). "Hastanelerde Stratejik Yönetim SWOT Analizi: Özel Bir Hastane Uygulaması". Sağlık Yönetimi Dergisi, 2 (1), 67-78.
7. Kostak, D. (2007). Turizm hareketleri (Türkiye örneği üzerinden sağlık turizmi). Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
8. Omay, E.G.G. and Cengiz, E. (2013). "Health tourism in Turkey: Opportunities and threats". Mediterr J Soc Science, 4 (10), 424-431. doi:10.5901/mjss.2013.v4n10p424
9. SATURK. (2020). "Türkiye Sağlığın Merkezi". http://www.saturk.gov.tr/images/pdf/hst/turkiyesagliginmerkezi.pdf (Erişim tarihi: 6 Ocak 2021).
10. Tontuş, H.Ö. (2019). "Dünyada Sağlık Turizmi". SATURK, 14.
11. Dökme, S. (2019). "Medikal Turizmde Hasta Tercihini Etkileyen Faktörler". International Social Science Studies Journal, 5 (30), 825-831.
12. Mert, G. (2013). "Sağlık Turizmi ve Uygulanbilirliği" IAAOJ Social Science, 1 (1), 103-126.
13. Özsarı, S.H. ve Karatana, Ö. (2013). "Sağlık Turizmi Açısından Türkiye’nin Durumu" Journal Kartal Train Research Hospital, 24 (2), 136-144.
14. Demirci, Ç. (2018). Sağlık Turizminde Algılanan Değerin Müşteri Tatmini ve Sadakatine Etkisi: Sağlık Turistlerine Yönelik Bir Araştırma. Doktora Tezi, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
15. Altsoy, S. ve Taştan Boz, İ. (2019). "Medikal Turizm Alanında Faaliyet Gösteren Hastanelerdeki Mevcut Sorunlar ve Çözüm Önerileri" Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22 (1), 113-134.
16. Aksoy, C. ve Yılmaz, S. (2019). "Sağlık Turistlerinin Hastaneleri Tercih Etme Kriterleri: Yönetici Görüşleri". Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 27-39.
17. Erdoğan, E. ve Alkanoğlu, F. (2008). "Termal Turizm ve Afyon-Gazlıgöl Örneği". e-Journal New World Science Acad Nat Appl Science, 3 (1), 83-92.
18. TÜRSAB. (2003). "SPA Turizminde Büyük Olanaklar" http://www.tursab.org.tr/dosya/1019/03eyspa_1019_1740531.pdf (Erişim tarihi: 8 Ocak 2021).
19. Ergüven, M.H. (2010). "Wellness, Medical Wellness and Tourism". Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (2), 86-93. doi:10.18603/std.04626
20. Akdu, U. ve Akdu, S. (2018). "Engelli Turizmi: Yasal Düzenlemeler ve Uygulamalar". Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergi, 9 (23), 99-123.
21. Bektas, G. and Simsek, F. (2016). "Importance of Mobile Health Services on Old Age Tourism". Heal Care Acad Journal, 3 (4), 185.
22. İştar, E. (2016). "Health Tourism in Turkey: A Study on Newspaper". Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 1 (3), 26-35.
23. Aydın, D. (2014). "Türkiye Sağlık Turizmi Cep Kitabı. http://www.ipsa.org.tr/upload/kitap/visitturkeyforhealthcare-pocket-book-tr.pdf (Erişim tarihi: 12 Ocak 2021).
24. Soysal, A. (2017). "Sağlik Turi̇zmi̇: Tehdi̇t ve Fırsatlar Bağlamında Türki̇ye Açısından Bi̇r Durum Değerlendi̇rmesi̇". Uluslararası Tur ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, (2), 169-188.
25. Uysal Şahin, Ö. ve Şahin, M. (2018). "Türkiye’de Sağlık Turizminin Potansiyeli ve Geleceği: SWOT Analizi". Journal Aware, 3 (5), 287-300.
26. Özer, Ö. ve Sonğur, C. (2012). "Türkiye’nin Dünya Sağlık Turizmindeki Yeri ve Ekonomik Boyutu" Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilim Enstitüsü Dergisi, 4 (7), 69-81.
27. Uyanık Çavuşoğlu, A. (2018). "Sağlık Turizmi Aracı Kuruluşu Hizmet Standartları Hakkında Düşünce ve Öneriler" Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Dergisi, 1 (2), 1-5.
28. Saaty, T.L. (1980). "Multicriteria Decision Making: The Analytic Hierarchy Process", McGraw-Hill.
29. Yang, C.C. and Chen, B.S. (2004). "Key Quality Performance Evaluation Using Fuzzy AHP". J Chinese Inst Ind Engineering, 21 (6), 543-550. doi:10.1080/10170660409509433
30. Van Laarhoven, P.J.M. and Pedrycz, W. (1983). "A Fuzzy Extension of Saaty’s Priority Theory". Fuzzy Sets System, 11 (1-3), 229-241.
31. Chang, D.Y. (1996). "Applications of the Extent Analysis Method on Fuzzy AHP". Eur Journal Operation Research, 95 (3), 649-655.
32. Vahidnia, M.H. and Alesheikh, A.A. (2009). "Alimohammadi A. Hospital Site Selection Using Fuzzy AHP and Its Derivatives". Journal Environ Manage, 90 (10), 3048-3056.
33. Buckley, J.J. (1985). "Fuzzy Hierarchical Analysis" Fuzzy Sets System, 17 (3), 233-247. doi:10.1016/0165-0114(85)90090-9
34. Singh, A. and Prasher, A. (2019). "Measuring Healthcare Service Quality From Patients’ Perspective: Using Fuzzy AHP Application" Total Quality Management Bussines Excell, 30 (3-4), 284-300.
35. Özkan, M.E. (2019). "Sağlık Turizmi Kapsamında Türkiye’nin Medikal Turizm Potansiyeline Yönelik Bir Değerlendirme" Turk Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 50-64.
36. Ağaoğlu, F.O, Karagöz, N. ve Zabun, S. (2019). "Sağlık Turizmi Uygulamaları ve Türkiye’ye Getirilerini İlişkin Bir Değerlendirme" 20 (2), 428-450.
37. Dinçer, M.Z, Aydoğan Çifçi, M. ve Karayılan, E. (2016) "Gelişmekte Olan Ülkelerde Medikal Turizm: Türkiye’nin Tayland, Malezya ve Hindistan’a Göre Potansiyelinin Değerlendirilmesi". İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. (1), 34-60.
38. Akbolat, M. ve Deniz, N.G. (2017). "Türkiye’de Medikal Turizmin Gelişimi ve Bazı Ülkelerle Karşılaştırılması". International Journal Global Tourism Research, 1 (2), 123-139.
39. Sulku, S.N. (2017). "Sağlık Turizminde Türkiye’nin Dünyadaki Yeri ve Potansiyeli". Uluslararası İktisadi ve İdari Bilim Dergisi, 3 (1), 99-133.
40. Aydın, O. (2012) "Türkiye’de Alternatif Bir Turizm; Sağlık Turizmi". Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, (2), 91-96.