Filiz ADANA, Nihal TAŞKIRAN, Funda EROL, Gülengün TÜRK, Rahşan ÇEVİK AKYIL

Hemşirelik Öğrencilerinin Meslek Seçme Nedenleri ile Bakım Davranışları Algısı

Bu çalışma öğrencilerin hemşirelik mesleğini seçme nedenleri ile bakım davranışları algısı arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak gerçekleştirildi. Çalışmanın örneklemini 2016-2017 eğitim öğretim yılında çalışmaya katılmayı kabul eden birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıfta öğrenim gören 673 hemşirelik öğrencisi oluşturdu. Verilerin toplanmasında, Öğrenci Tanıtım Formu, Hemşirelikte Meslek Seçimi Ölçeği (HMSÖ) ve Bakım Davranışları Ölçeği-24 (BDÖ-24) kullanıldı. Çalışmaya katılan öğrenci hemşirelerin yaş ortalaması 20,83±1,74 olup %70,9’u kadındır. Öğrencilerin %37,1’i klinik uygulamada ortalama iki hastaya bakım verdiğini, %40,1’i hasta bakımına ortalama 15-30 dakika zaman ayırdığını, %41,8’i klinik uygulamada en çok yaşam bulgularını ölçtüğünü ifade etmiştir. Öğrenci hemşirelerin BDÖ-24’ten aldıkları toplam puan ortalaması 5,03±0,75’tir. Ölçeğin alt boyutlarından aldıkları puan ortalaması sırayla saygılı olma boyutunda 5,09±0,78, güvence boyutunda 5,05±0,80, bilgi ve beceri boyutunda 4,98±0,82, bağlılık boyutunda 4,98±0,80 olarak bulundu. Öğrencilerin Hemşirelikte Meslek Seçimi Ölçeği toplam puan ortalamaları ise 6,53±1,53 tür. Hemşirelikte Meslek Seçimi Ölçeği toplam puanı ile Bakım Davranışları Ölçeği toplam puanı arasında pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu belirlendi. Bakım Davranışları Ölçeği toplam puanının kız öğrencilerde anlamlı derecede yüksek olduğu bulundu (p=0,015). Öğrencilerin en çok “insanlara yardım etme isteğiyle” hemşirelik mesleğini seçtiği belirlendi. Öğrencilerin bakım davranışları algısının yüksek olduğu, kız öğrencilerin hemşirelik mesleğini erkeklere göre daha çok tercih ettiği ve öğrencilerin en çok yardım etme duygusuyla mesleği seçtiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Hemşirelik bakımı, Hemşirelik öğrencisi, meslek seçimi, bakım davranışları

The Reasons for Choosing the Career of the Nursing Students and their Perceptions Of Care Behaviours

This study was conducted as a descriptive study to determine the reasons of carreer choise and perception of caring behaviors of nursing students.The sample of the study consisted of 673 first, second, third and fourth grade nursing students who agreed to participate in the study year 2016-2017. In the collection of data, Student Identification Form, Vocational Choice Scale in Nursing and Caring Behaviors Inventory-24 (CBI-24) were used. The mean age of the student nurses included in the study was 20.83±1,74 and 70.9% were female. 37.1% of the students stated that they give care to the average of two patients in clinical practice, 40.1% of them spent 15-30 minutes on average, 41.8% of that they measurement of vital signs and 35.4% of them had the most oral care. It was determined that Caring Behaviors Inventory-24 total mean score of the student nurses is 5.03±0.75. It was found that mean score of the sub-dimensions of the inventory is 5.09±0.78 for being respectful dimension, 5.05±0.80 for assurance dimension, 4.98±0.82, for knowledge and skill dimension and 4.98±0.80 for connetedness dimension, respectively. Vocational Choice Scale in Nursing total mean score is 6.53±1.53. A positive moderate level correlation was found between the total score of the Vocational Choice Scale in Nursing and total score of caring behaviors inventory-24. Care behaviors inventory total scores were found to be significantly higher in female students (p:0.015). It was determined that the students chose the nursing profession most "desire to help". The concluded that student nurses' perception of caring behaviors was higher, that female students preferred nursing profession more than male students and that students chose the profession with most “desire to help”.

Keywords:

Nursing Care, Nursing student, career choise, caring behaviour,

PDF

___

Dalpezzo, N.K. (2009). Nursingcare: A concept analysis. Nursing Forum, 44(4): 256-264.
Birol, L. (2007). Hemşirelik Süreci. 5.Baskı. Etki Matbaacılık Yayıncılık Ltd. Şti. İzmir, 21-82.
Dinç, L. (2010). Bakım kavramı ve ahlaki boyutu. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 74-82.
Özpancar, N., Aydın, N., Akansel, N. (2008). Hemşirelik 1. sınıf öğrencilerinin hemşirelik mesleği ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(3): 9-17.
Ünsar, S., Kostak, M.A., Kurt, S., Erol, Ö. (2011). Hemşirelerin kendini gerçekleştirme düzeyleri ve etkileyen etmenler. DEUHYO ED, 4(1): 2-6.
Karamanoğlu, A.Y., Özer, F.G., Tuğcu, A. (2009). Denizli ilindeki hastanelerin cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin mesleki profesyonelliklerinin değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi, 14(1): 12-17.
Beydağ, K.D., Arslan, H. (2008). Kadın doğum kliniklerinde çalışan ebe ve hemşirelerin mesleki profesyonelliklerini etkileyen faktörler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 3(7):76-87.
Özdelikara, A., Ağaçdiken, S., Aydın E. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimi ve etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (2): 83-88.
İnce, S., Khorshid, L. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 18(3): 163-171.
Jirwe, M., Rudman, A. (2012). Why choose a career in nursing? Journal of Advanced Nursing, 68(7): 1615–1623.
Ünsan A. (2017). Hemşireliğin dört temel kavramı: insan, çevre, sağlık&hastalık, hemşirelik. Ahi Evran Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1): 11-25.
Bassett, C. (2001). Educating for care: a review of the literature. Nurse Educ Pract, 1(2): 64-72.
Çelikkalp, Ü., Aydın, A., Temel, M. (2010). Bir sağlık yüksekokulu hemşirelik bölümü öğrencilerinin aldıkları eğitime ilişkin görüşleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, , 3(2): 2-14.
Begum, S., Slavin, H. (2012). Perceptions of “caring” in nursing education by Pakistani nursing students: An exploratory study. Nurse Education Today, 32: 332-336.
Wu, Y., Larrabee, J.H., Putman, H.P. (2006). Caring behaviors inventory: A reduction of the 42-item instrument. Nursing Research, 55(1): 18-25.
Kurşun, Ş., Kanan, N. (2012). Bakım Davranışları Ölçeği-24’ün türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(4): 229-235.
Zysberg, L., Devon, M.B. (2005). Gender and students’ vocational choices in entering the field of nursing. Nursing Outlook, 53: 193- 198.
Önler, E., Saraçoğlu, G.V. (2010). Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 3(2):78-85.
Kalkım, A., Sağkal, Midilli., T, Uğurlu E., Gülcan, E. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimi ve etkileyen değişkenlerin incelenmesi. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 4: 41-60.
Koç, Z., Sağlam, Z. (2009). Lise son sınıf öğrencilerinin hemşirelik mesleğine ilişkin görüşleri ve mesleği seçme durumlarının belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(3): 1-11.
Kavuran, E., Ağaçdiken, S., Ersöz, H., Arı, F., Kelle, Ş. (2012). Hemşirelik öğrencilerinin özetkililik- yeterlilik düzeylerine göre hemşirelik mesleğini seçme durumları. XI. Ulusal Hemşirelik Kongresi, 26-28 Nisan, Bursa, 134.
Bozkır, G., Taşcı, N., Arsak, A., Balgı, Ö., Kaya, E., Güngör, N. ve ark. (2008). Genel Lise son sınıf ve Sağlık Yüksekokulu’ndaki erkek öğrencilerin hemşireliğe bakışı. Üniversite ve Toplum, 8(1): 54-71.
Özveren, H., Gülnar, E., Özden, D. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Turk J Clin Lab. 8(2):57-64.
Larsen, P.D., McGill, S.J., Palmer, S.J. (2003). Factors ınfluencing career decisions: perspectives of nursing students in three types of programs. Journal of Nursing Education, 42: 168-173.
Seago, J.A., Spetz, J., Alvarado, A., Keane, D. (2006). The nursing shortage: Is it really about image? Journal of Healthcare Management, 51: 96-110.
Tunç, G. Ç., Akansel, N., Özdemir, A. (2010). Hemşirelik ve sağlık memurluğu öğrencilerinin meslek seçimlerini etkileyen faktörler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(1): 24-31.
Ergün, G., Güzel, A. (2016). Sağlık yüksekokulu hemşirelik bölümü ilk ve son sınıf öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 13(1): 1271-1284.
Labrague, L.J., McEnroe-Petitte, D.M., Papathanasiou, I.V., Edet, O.B., Arulappan, J., Tsaras, K. (2015). Nursing students’ perceptions of their own caring behaviors: A multicountry study. International Journal of Nursing Knowledge, 1-8.
Birimoğlu, C., Ayaz, S. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin bakım davranışlarını algılamaları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2(3): 40-48.
Loke, J.C.F., Lee, K.W., Lee, B.K., Noor, A.M. (2015). Caring behaviours of student nurses: Effects of pre-registration nursing education. Nurse Education in Practice, 15: 421-429.
Burtson, P.L., Stichler, J.F. (2010). Nursing work environment and nurse caring: relationship among motivational factors. Journal of Advanced Nursing, 66(8): 1819-1831.
Çam, Z., Çavdar, D., Seydooğulları, S., Çok, F. (2012). Ahlak gelişimine klasik ve yeni kuramsal yaklaşımlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2): 1211-1225.
Eskimez, Z. Hemşirelik Öğrencilerinin Bakım Davranışlarını Algılamaları. T.C. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı Başkanlığı, Doktora Tezi, İstanbul, 2012.
Boughn, S. (2001). Why women and men choose nursing. nursing and health care perspectives, 22(1): 14.
Codier, E., MacNaughton, N.S. (2012). Are male nurses emotionally intelligent?. Nursing Management, 43(4): 1-4.
Eklund-Myrskog E.D. (2000). Student nurses’ understanding of caring science. Nurse Education Today, 20(2): 164–170.