Gökhan DOKUZOĞLU, Ali ÇEVİK, Murat ÖZMADEN, Yasin YILDIZ, Efecan TEZCAN

Gençlere Yönelik Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği (GYEB): Bir Ölçek Uyarlama Çalışması

Bu araştırmada, Lichtenstein ve ark. (2018) tarafından geliştirilen Gençlere Yönelik Egzersiz Bağımlılığı Ölçeğinin İngilizceden Türkçe ‘ye uyarlaması yapılmıştır. Ölçek geliştirme sürecinde araştırma grubunu 253 aktif sporcu oluşturmuştur. Ölçeğin dil geçerliliğinin sağlanmasında, ölçek öncelikle ölçeğin orijinal diline ve Türkçe ’ye hâkim en az iki dil ve çeviri uzmanı tarafından Türkçeye çevrilmiştir. İkinci aşamada ölçekler arası karşılaştırma yapılmış olup en uygun çeviri ve ortak noktalar göz önüne alınmıştır. Üçüncü aşamada ise oluşan form ile ölçme aracının orijinal formu karşılaştırılmıştır. Yabancı dil alanında deneyim sahibi olan iki uzman görüşü alınmıştır. Son olarak dördüncü aşamada ise ölçeğin özgün Türkçe formu bir spor psikolojisi, psikolojik rehberlik alanında uzman öğretim elemanları tarafından değerlendirilmiş ve ölçeğin dil geçerliliğinin sağlandığına karar verilmiştir. Kapsam geçerliğinin sağlanmasında uzman görüşleri, yapı geçerliğinde ise hem açıklayıcı hem de doğrulayıcı faktör analizi aracılığıyla sağlanmıştır. Yapılan geçerlik çalışmaları neticesinde ölçeğin tek faktörlü toplam 5 maddeden oluştuğu ve açıklanan varyansın %61,048’ini açıkladığı tespit edilmiştir. Ölçeğin güvenirlik çalışmaları ölçeğin tamamı ve alt faktörleri için hesaplanan iç tutarlık katsayıları ile belirlenmiştir. Ölçeğe ait Cronbach alfa (α) değeri 0,71 olarak bulunmuştur. Bu sonuç ölçme aracının güvenilir olduğunu göstermektedir. Daha sonra ölçeğin zaman geçerliliğinin sağlanması amacıyla tekrar test yöntemi uygulanmış ve zaman geçerliliğinin sağlandığı görülmüştür (r= ,702 p

Anahtar Kelimeler:

Bağımlılık, Egzersiz bağımlılığı, Gençlerde Egzersiz Bağımlılığı.

The Youth Scale of Exercise Addiction (EMI): A Scale Adaptation Study

In this study, Lichtenstein et al. (2018) The Exercise Addiction Scale for Youth was adapted from English to Turkish. During the scale development process, the research group consisted of 253 active athletes. In order to ensure the language validity of the scale, the scale was first translated into Turkish by at least two language and translation experts who were fluent in the original language of the scale and Turkish. In the second stage, a comparison between the scales was made and the most appropriate translation and common points were taken into consideration. In the third stage, the formed form and the original form of the measurement tool were compared. Opinions of two experts who have experience in the field of foreign language were taken. Finally, in the fourth stage, the original and Turkish form of the scale was evaluated by instructors specialized in sports psychology and psychological guidance, and it was decided that the language validity of the scale was ensured. Expert opinions were provided for content validity, and construct validity was provided by both exploratory and confirmatory factor analysis. As a result of the validity studies, it was determined that the scale consisted of a total of 5 items with a single factor and explained 61,048% of the explained variance. The reliability of the scale was determined by the internal consistency coefficients calculated for the whole scale and its sub-factors. The Cronbach alpha (α) value of the scale was found to be 0.71. This result shows that the measurement tool is reliable. Then, the retest method was applied to ensure the time validity of the scale and it was observed that the time validity was ensured (r= ,702 p

Keywords:

Addiction, Exercise Addiction, Exercise Addiction in Teens.,

PDF

___

1. Brislin, R.W, Lonner, W.J. and Thorndike, R.M. (1973). “Cross-cultural research methods: Comparative studies in behavioral science”. A Wiley-Intersection Publication.
2. Bruno, A, Quattrone, D, Scimeca, G, Cicciarelli, C, Romeo, V.M, Pandolfo, G. and Muscatello, M.R.A. (2014). ‘’Unraveling exercise addiction: the role of narcissism and self-esteem’’. Journal of Addiction, 2014, 987841.
3. Bryman, A. and Cramer, D. (2002). “Quantitative data analysis with SPSS release 10 for Windows: A guide for social scientists”. Routledge, 1, 281.
4. Büyüköztürk, Ş. (2004). “Veri analizi el kitabı”. (4. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
5. Büyüköztürk, Ş. (2009). ‘’Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı’’. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
6. Büyüköztürk, Ş, Çakmak, E.K, Akgün, Ö.E, Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). ‘’Scientific research methods’’. 206-207. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
7. Campbell, J.P. and Turner, J.E. (2018). ‘’Debunking the myth of exercise-induced immune suppression: redefining the impact of exercise on immunological health across the lifespan’’. Frontiers in Immunology, 9, 648.
8. Chamorro-Viña, C, Fernandez-del-Valle, M. and Tacón, A. M. (2014). ‘’Excessive exercise and immunity: The J-shaped curve’’. In The Active Female (pp. 357-372). Springer, New York, NY.
9. Costa, S, Hausenblas, H. A, Oliva, P, Cuzzocrea, F. and Larcan, R. (2015). ‘’Perceived parental psychological control and exercise dependence symptoms in competitive athletes’’. International Journal of Mental Health and Addiction, 13(1), 59-72.
10. Çetin, E, Bulğay, C, Demir, G.T, Cicioğlu, H.İ, Bayraktar, I. and Orhan, Ö. (2020). ‘’The examination of the relationship between exercise addiction and performance enhancement in elite athletes’’. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-12.
11. Çokluk, Ö, Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). ‘’Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları’’. Ankara: Pegem Akademi.
12. Di Lodovico, L, Poulnais, S. and Gorwood, P. (2019). ‘’Which sports are more at risk of physical exercise addiction: A systematic review’’. Addictive Behaviors, 93, 257-262.
13. Freimuth, M, Moniz, S. and Kim, S.R. (2011). ‘’Clarifying exercise addiction: differential diagnosis, co-occurring disorders, and phases of addiction’’. International Journal of Environmental Research and Public Health, 8(10), 4069-4081.
14. Furr, R. M. and Bacharach, V. R. (2008). ‘’Psychometrics and the importance of psychological measurement’’. Psychometrics. Thousand Oaks, CA: Sage Publications Inc.
15. Griffiths, M. D. (1996). ‘’Behavioural addiction: An issue for everybody?’’. Journal of Workplace Learning, 8(3), 19-25.
16. Griffiths, M. (1997). ‘’Exercise addiction: A case study’’. Addiction Research, 5(2), 161-168.
17. Griffiths, M.D. (2002). “Gambling and gaming addictions in adolescence”. British Psychological Society, 1, 60.
18. Hair, J.F, Black, W.C, Tatham, R. L. and Anderson, R. E. (2010). ‘’Multivariate data analysis’’. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
19. İslamoğlu, A.H. ve Alnıaçık, Ü. (2014).‘’Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri’’. İstanbul: Beta Yayınevi.
20. Jöreskog, K.G, Sörbom, D. and Du Toit, S.H.C. (2001). ‘’LISREL 8: New statistical features’’. Scientific Software International.
21. Karasar, N. (2018). ‘’Bilimsel Araştırma Yöntemi’’ (Otuz Üçüncü Basım). Ankara: Nobel Yayıncılık.
22. Kline, P. (2000). “Handbook of psychological testing” (2nd Ed.). London: Routledge.
23. Lichtenstein, M.B, Griffiths, M.D, Hemmingsen, S.D. And Støving, R.K. (2018). ‘’Exercise addiction in adolescents and emerging adults–Validation of a youth version of the Exercise Addiction Inventory’’. Journal of Behavioral Addictions, 7(1), 117-125.
24. Lichtenstein, M.B, Melin, A.K, Szabo, A. and Holm, L. (2021). ‘’The Prevalence of Exercise Addiction Symptoms in a Sample of National Level Elite Athletes’’. Frontiers in Sports and Active Living, 3, 160.
25. Maceri, R.M, Cherup, N.P, Buckworth, J. and Hanson, N.J. (2019). ‘’Exercise addiction in long distance runners’’. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-10.
26. Marques, A, Peralta, M, Sarmento, H, Loureiro, V, Gouveia, É.R. and de Matos, M.G. (2019). ‘’Prevalence of risk for exercise dependence: A systematic review’’. Sports Medicine, 49(2), 319-330.
27. Nielsen, H.G. (2013). ‘’Exercise and immunity’’. Current Issues in Sports and Exercise Medicine, 121-140.
28. Nunnally, J.C. and Bernstein, I.H. (1994). ‘’Psychometric theory’’. (3rd Ed.). New York: McGraw-Hill
29. Pett, M.A, Lackey, N.R. and Sullivan, J.J. (2003). ‘’Making sense of factor analysis: The use of factor analysis for instrument development in health care research’’. Sage, 6, 9.
30. Schneiderman, I, Zagoory-Sharon, O, Leckman, J. F. and Feldman, R. (2012). ‘’Oxytocin during the initial stages of romantic attachment: relations to couples’ interactive reciprocity’’. Psycho Neuro Endocrinology, 37(8), 1277-1285.
31. Sever, M.O. (2020). ‘’Temel Fiziksel Uygunluk. ed. Özen, G., Dindar, M.D. Spor Bilimlerinde Multidisipliner Araştırmalar-II’’. İstanbul: Efe Akademi Yayınevi.
32. Sever, M.O. (2019). “Gün İçerisinde Yapılan Aerobik Egzersiz Programlarında Fiziksel ve Fizyolojik Parametreler’’. Ankara: Akademisyen Kitapevi.
33. Szabo, A, Griffiths, M.D, Marcos, R.D.L.V, Mervó, B. And Demetrovics, Z. (2015). ‘’Focus: addiction: methodological and conceptual limitations in exercise addiction research’’. The Yale Journal of Biology and Medicine, 88(3), 303.
34. Szabo, A. (2018). “Addiction, passion, or confusion? New theoretical insights on exercise addiction research from the case study of a female body builder’’. Europe's Journal of Psychology, 14(2), 296.
35. Şencan, H. (2005).’’ Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik’’. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
36. Tabachnick, B.G, Fidell, L.S. and Ullman, J.B. (2007). ‘’Using multivariate statistics’’. Boston, MA: Pearson, 481-498.
37. Tavşancıl, E. (2014). ‘’Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi’’. (5.Baskı). Ankara: Nobel Akademik.
38. Thompson, J.K, Van Den Berg, P, Roehrig, M, Guarda, A. S. and Heinberg, L. J. (2004). ‘’The sociocultural attitudes towards appearance scale‐3 (SATAQ‐3): Development and validation’’. International Journal of Eating Disorders, 35(3), 293-304.
39. Weinstein, A. and Weinstein, Y. (2014). ‘’Exercise addiction-diagnosis, bio-psychological mechanisms and treatment issues’’. Current Pharmaceutical Design, 20(25), 4062-4069.
40. Cattell, R. (1978). ‘’Faktör analizinin bilimsel kullanımı’’. New York: Plenum.