FARKLI KÜLTÜRLERLE BİRLİKTE YAŞAMA ANLAYIŞININ GELİŞİMİNE KELAMCILARIN KATKILARI

Özellikle son çeyrek asırdır küreselleşen bir dünyada yaşadığımız inkar edilemeyecek bir faktör olarak karşımızda durmaktadır. Küreselleşme farklı din ve milletlerin bir arada yaşama zorunluluğunu beraberinde getirmiştir. Elbette ki farklı kültür ve dinlerin barış ve huzur ortamında bir arada yaşamak için bir takım ilke ve prensiplere sahip olması gerektiği de bilinen bir gerçektir. Bilhassa Batı toplumlarında zikredilen ilke ve prensipler geçmişte çok fazla mevcut olmayıp günümüzde Batı bunları bulma arayışı içerisindedir. Buna karşın İslam toplumlarında eskiden beri küreselleşen/çoğulcu bir toplumda yaşamanın ilke ve prensiplerinin temelleri köklü bir şekilde atılmıştı. Bunda ilk dönem kelamcılarının da oldukça fazla emeğinin olduğu gözlemlenmektedir. İşte bu makalemizde bu konuyu açıklamaya çalışacağız.

Anahtar Kelimeler:

Çoğulcu toplum, İslam, Kur’an, Batı, Kelamcılar

PDF

___

Halm, Heinz, Der Islam: Geschichte und Gegenwart, C.H. Beck Yay., Münih 2000 Herder, Johann Gottfried, Ideen zur Philosophie der Geschichte der Menschheit –Yay.: Heinrich Luden-Leipzig 1841, Kant, Immanuel, Beantwortung der Frage, Was ist Aufklärung, Beginn des Traktas (EA 1784), Immanuel Kants Vermischte Schriften, hrsg. Johann Heinrich Tieftrunk, Bd. II, Halle 1799. Lessing, Gotthold Ephraim, Rettung des Cardanus, Theologiekritische Schriften I, 1754; Yay.: Herbert G. Göpfert, Münih 1976. Reland Adrian, Zwei Bücher von der Türckischen oder Mohammedanischen Religion, Hannover 1717. Ulrich Rudolph, Maturidi ve Semerkant’ta Ehl-i Sünnet Kelamı, çeviren, Özcan Taşcı, Litera Yayıncılık, İstanbul 2016 Sarıçam, İbrahim, T.D.V. İslam Ansiklopedisi, “Hicâbe”, c. 17. Steiner, Heinrich, Die Mu’taziliten oder die Freidenker im Islam, Leipzig, 1865; Taşcı, Özcan, Aydınlanma, Oryantalizm ve İslam:Kelami Konular Bağlamında Bir Karşılaştırma, Sentez Yay., Ankara 2013. ---------------, “Aydınlanma Felsefesinin Temel Değerlerine İlk Dönem Mu`tezile Kelamcılarının Katkıları”, II. Ilgaz Felsefe Günleri (Aydınlanma-Din-Demokrasi) 19 Kremer, Geschichte…, s. 38, s. 236. Farklı Kültürlerle Birlikte Yaşama Anlayışının Gelişimine Kelamcıların Katkıları Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2016/5, c. 5, sayı: 10 9 Ulusal Sempozyumu, Çankırı Karatekin Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Çankırı 13-14-15 Ekim 2011. ---------------, “Batının Hz.Muhammed Hakkındaki Düşünceleri -Lessing Örneği-“; İslami Araştırmalar, 2016, 27. cilt - 1. Sayı, s. 20. Schrameir, W.L., Ueber den Fatalismus der vorislamischen Araber, Leipzig, 1881. von Kremer, Alfred, Geschichte der herrschenden Ideen des Islams, Leipzig 1868.