BALKANLARDA KELAM İLMİNİN GELİŞİMİ -ÖNE ÇIKAN KELAMCILAR-

Kelam ilminin genel olarak hicri II./miladi VIII. yüzyılda teşekkül ettiği kabul edilmekle beraber bu ilmin temellerinin daha hicretin I. asrında atıldığını söylemek mümkün gözükmektedir. İlk üç asırda henüz daha Ehl-i sünnet kelamı oluşmadığından büyük oranda Mu’tezile tarafından temsil edilen bu ilim etki sahasını, üçüncü asrın başlamasıyla birlikte Ehl-i sünnet’in farklı coğrafyalarda olsalar da neredeyse aynı zaman diliminde oluşmaya başlayan iki büyük ekolü aracılığı ile daha da genişletme imkanı bulmuştur. Özellikle Maturidiliğin Anadolu üzerinden Balkanlara yayılmasıyla beraber Maturidi Kelam sistemi de Balkanlarda adından söz ettirmeye başlamış, bunun doğal bir tezahürü olarak ta diğer ilimlere mensup olanların yanında hatırı sayılır Kelam alimi Balkanlarda ortaya çıkmaya başlamıştır. İşte bu makalede Balkanlarda Kelam alanında öne çıkmış olan Kelamcılar hakkında bilgiler sunacağız.

Anahtar Kelimeler:

Balkanlar, Kelam İlmi

PDF

___

Algül, Hüseyin, “Osmanlılar Döneminde Makedonya‟da Yetişen ve Türk Bilim Dünyasına Katkıda Bulunan Alimler”, Diyanet İlmi Dergi, 1999, C. 35. Aydın, Ömer, Türk Kelam Bilginleri, İstanbul 2004 Badeen, Edward, Sunnitische Theologie in Osmanischer Zeit, Würzburg: Ergon Verlag 2008 Baki, Süleyman, “Manastırlı İsmail Hakkı Efendi, Eserleri ve Kelami Görüşleri” Osmanlı İlim, Düşünce Ve Sanat Dünyasında Balkanlar - Milletlerarası Tartışmalı İlmî Toplantı , 7-9 Mayıs 2014 Edirne, Tebliğ Özetleri Coşkun, İbrahim, “Filibeli Ahmet Hilmi‟nin Allah Tasavvuru”, Osmanlı İlim, Düşünce Ve Sanat Dünyasında Balkanlar - Milletlerarası Tartışmalı İlmî Toplantı , 7-9 Mayıs 2014 Edirne, Tebliğ Özetleri. en-Nesefi, Ebu‟l-Mu‟in, Tabsiratu’l-Edille, Hazırlayan, Hüseyin Atay, Ankara 1993, C. I Kalaycı, Mehmet, "Eşarilik ve Maturidiliği Uzlaştırma Girişimleri: Tacüddin es-Sübki ve Nuniyye Kasidesi", Dini Araştırmalar Dergisi (2012), c.14, sayı: 40. ------------------------, “Nev„ī Efendī‟nin İhtilaf Risalesi ve Kaynağı”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (2015), c. 56: 1. ------------------------, “Şeyhul-İslam Mehmed Esad Efendi ve Eşarilik-Maturidilik İhtilafına İlişkin Risalesi”, Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2012/1, c. 11, sayı: 21 Necip Yılmaz, M., “Filibeli Ahmet Hilmi ve Materyalizme Yönelttiği Eleştiriler”, ” Osmanlı İlim, Düşünce Ve Sanat Dünyasında Balkanlar - Milletlerarası Tartışmalı İlmî Toplantı , 7-9 Mayıs 2014 Edirne, Tebliğ Özetleri. Özervarlı, M.S., “The Contribution of Balkan Scholars to the Growth of Ottoman Kalam Thought” Proceedings of the Second International Symposium on Islamic Civilisation in the Balkans, Research Centre for Islamic History, Culture and Art. Salih, Eyüp, “Makedonya‟da Tasavvuf Alanında Etkili Olan Halvetilik ve El Hacc Mehmet Pir Hayati Efendi Rumi Halveti Asitanesi”, Osmanlı İlim, Düşünce Ve Sanat Dünyasında Balkanlar - Milletlerarası Tartışmalı İlmî Toplantı , 7-9 Mayıs 2014 Edirne, Tebliğ Özetleri.