Volkan OSKAY, Özlem KARAGÖZ, Soner KUŞLU

Gümüşhane ili içme su ihtiyacını karşılayan Bahçecik barajını besleyen Şenkale deresinin su kalitesinin araştırılması

Bu çalışmada Şenkale deresi içme suyu kalitesi araştırılmıştır. İlk olarak 2016, 2017 ve 2018 yıllarında Şenkale deresinden her ay su numuneleri alınmıştır. Uluslararası standartlar altında Sıcaklık, pH, renk, elektriksel iletkenlik (EC), çözünmüş oksijen (DO), kimyasal oksijen ihtiyacı (COD), toplam organik karbon (TOC), biyokimyasal oksijen ihtiyacı (BOD5), askıda katı madde (SSM), azot grubu, anyon grupları, fosfor grubu, yağ ve gres, katyon grupları, metilen mavisi aktif madde (MBAM), hidrokarbonlar, siyanür CN-, fenoller, polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH), ağır metaller ve toplam pestisit analizleri yapılmıştır. Veri analizinde Hazen istatistiksel yöntemi kullanılmıştır. Şenkale deresinin su kalitesi, İçme Suyu Temin Edilen Suların Kalitesi Ve Arıtılması Hakkında Yönetmelik (RQPDWS) ve Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (RARSWQ) ile sınıflandırılmıştır. RQPDWS'ye göre; PAH ve Fe, A2 kalite sınıfındadır. NO-3, F- , SO4-2, Cl- , o-PO4- , CN- , Pestisit, Al, Mn, Se, Cu, Zn, B, C, Ni, As, Cd, Cr, Pb, Hg ve Ba, A1 kalite sınıfındadır. RARSWQ' ya göre; TKN ve o-PO4-3, I-II kalite sınıfı standartları arasındadır. NO-3, F- , Mn ve Se I. kalite sınıfındadır. CN-, PAH, Pestisit, Zn, B, Co, Ni, As, Cd, Pb, Hg ve Ba, maksimum çevresel kalite sistem değerinin altında bulunmaktadır. Al, Fe ve Cu, maksimum çevresel kalite sistem değerinin üzerindedir.

Anahtar Kelimeler:

Bahçecik barajı, Gümüşhane, Hazen yöntemi, Su kaynakları, Şenkale deresi

Investigation of water quality of the Şenkale stream feeding the Bahçecik dam meeting the drinking water needs of Gümüşhane province

In this study, the drinking water quality of the Şenkale stream was researched. Firstly, water samples were taken from Şenkale stream every month in 2016, 2017, and 2018. The water quality parameters such as temperature, pH, color, electrical conductivity (EC), dissolved oxygen (DO), chemical oxygen demand (COD), total organic carbon (TOC), biochemical oxygen demand (BOD5), suspended solid matter (SSM), nitrogen group, anion groups, phosphorus group, oil and grease, cation groups, methylene blue active matter (MBAM), hydrocarbons, cyanide (CN-), phenols, polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH), heavy metals and total pesticides were analyzed under the international standards. Hazen's statistical method was used in the analysis of the data. The water quality of Şenkale stream was classified by the Regulation on the Quality and Purification of Drinking Water Supply (RQPDWS) and Regulation Amending the Regulation on Surface Water Quality (RARSWQ). According to RQPDWS; PAH and Fe are in the A2 quality class. NO-3, F-, SO4-2, Cl- , o-PO4-3, CN- , Pesticide, Al, Mn, Se, Cu, Zn, B, Co, Ni, As, Cd, Cr, Pb, Hg and Ba are in the A1 quality class. According to RARSWQ; TKN and o-PO4-3 are in between I.-II. quality class standards. NO-3, F- , Mn and Se are in I. quality class. CN-, PAH, Pesticide, Zn, B, Co, Ni, As, Cd, Pb, Hg and Ba are in the below the maximum environmental quality system value. Al, Fe and Cu are in the above the maximum environmental quality system value.

Keywords:

Bahçecik dam, Gümüşhane, Hazen method, Water resources, Şenkale creek,

PDF

___

AYDIN, H. (2014). Gümüşhane ili su kaynakları ve su ürünleri sektörünün mevcut durumu. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(2), 176-182.
Bakanlığı, O. (2012). İÇME SUYU ELDE EDİLEN VEYA ELDE EDİLMESİ PLANLANAN YÜZEYSEL SULARIN KALİTESİNE DAİR YÖNETMELİK. Retrieved from https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/06/20120629-9.htm
Bakanlığı, O. S. İ. (2016). YERÜSTÜ SU KALİTESİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK. Retrieved from https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/08/20160810-9.htm
Bakanlığı, T. C. K. (2012). Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018 Su Kaynakları Yönetimi ve Güvenliği Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Retrieved from https://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2018/10/Onuncu_Kalk%C4%B1nma_Plan%C4%B1_%C3%96zel_%C4%B0htisas_Komisyonlar%C4%B1_El_Kitab%C4%B1.pdf
Eaton, A. D., Clesceri, L. S., Rice, E. W., Greenberg, A. E., & Franson, M. A. H. (2005). Standard methods for the examination of water and wastewater. American public health association, 1015.
Falkenmark, M., Lundqvist, J., & Widstrand, C. (1989). Macro‐scale water scarcity requires micro‐scale approaches: Aspects of vulnerability in semi‐arid development. Paper presented at the Natural resources forum.
Metin GÜRÜ, H. Y. (2010). Su Teknolojisi. ANKARA: Palme Yayıncılık.
Oskay, V. (2019). GÜMÜŞHANE İLİ İÇME SUYUNU KARŞILAYACAK BAHÇECİK BARAJINI BESLEYEN ŞENKALE VE ŞÖBET DERELERİNİN SU KALİTESİNİN ARAŞTIRILMASI ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ.
Öktem, U., & Aksoy, A. (2014). Türkiye’nin su riskleri raporu. WWF-Türkiye, Ofset Yapımevi.
Rehber, A. (2012). TC Orman Ve Su İşleri Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü, Altyapı Ve Çevre Çözümleri, Mühendislik, Müşavirlik Araştırma Ve Geliştirme Tic. Ltd. Şti.
Rijsberman, F. R. (2006). Water scarcity: fact or fiction? Agricultural water management, 80(1-3), 5-22.
TSE. (1996). Su kalitesi – Elektriksel iletkenlik tayini. TS 9748 EN 27888.
TSE. (2007). Su kalitesi – Askıdaki katı maddelerin tayini – Cam elyaf süzgeçler kullanılarak süzme yöntemi 1-11.
TSE. (2008). Su kalitesi - Numune alma - Bölüm 1: Numune alma programlarının ve numune alma tekniklerinin tasarımına dair kılavuz ISO 5667-1.
TSE. (2012). Su kalitesi – pH tayini ISO 10523:2008.
TSE. (2013a). Su kalitesi - numune alma - Bölüm:3 Su numunelerinin muhafaza, taşıma ve depolanması için kılavuz ISO 5667-3:2012.
TSE. (2013b). Su kalitesi – Çözünmüş oksijen tayini – Elektrokimyasal sonda metodu ISO 5814:2012.