Türkiye’de Mevsimlik Göçmen İşçilerin Yasal Statüleri ve Ekonomik Üyelikleri

Uluslararası işçi göçü, uluslararası ve devlet düzeyinde en fazla tartışılan konulardan birisidir. Devlet politikaları genellikle devletlerin yasal yetki alanlarının bünyesindeki düzenli göçmen işçiler üzerinde yoğunlaşırlar; geçici ve karmaşık statülerinden dolayı tartışmaszı en çok ihmal edilmiş gruplardan biri olan mevsimlik göçmen işçiler çoğunlukla bu politikalar tarafından gözden kaçırılır. Bu yazı çalışmasında Kozmopolitan ahlaki yaklaşımını esas alır ve mevsimsel göçmen ilişkilerin evsahibi ülkelerin işgücünün bir parçası olarak ekonomilerine büyük ölçüde katkı sağladığını savunmaktadır. Bundan dolayı devletler bu göçmenleri belirgin bir yasal statü vererek tanımalıdır; bu aynı zamanda onlara ekonomik üyelik ve bazı haklar da verecektir. Nitekim, bu yazı, Türkiye’deki mevsimlik göçmen işçilerin üyelik statülerini, Türk mevzuatında onların yasal statülerini  sorunsallaştırarak, analiz etmektedir. Bu analiz aynı zamanda Avrupa Birliğinin üçüncü ülke vatandaşı mevsimlik işçiler üzerine politikalrından içeriklere de yer vermektedir. Bu yazı, analizi için mülakatlar ve etnografik gözlem kaynaklı birincil veri ve yasalar, resmi raporlar ve literatür kaynaklı ikincil veri kullanmaktadır.

Legal Status and Economic Membership of Seasonal Migrant Workers in Turkey

International labour migration is one of the most debated topics at international and state levels. State policies usually focus regular migrant workers under states’ jurisdiction, which often overlooks seasonal migrant workers who are arguably one of the most neglected groups because of their temporary and complex status. This paper takes a cosmopolitan moral approach in this study and argues that seasonal migrant workers constitute a part of the host country labour force contributing massively to states’ economy. Therefore, states ought recognise these migrants by giving them a clear legal status, which bestows them economic membership with some rights. Thus, this paper analyses the membership status of seasonal migrant workers in Turkey at policy level through problematising the legal status of migrant workers within Turkish legislation. It also provides insights from the European Union (EU) policies on third country national seasonal migrant workers. For the analysis, the paper uses primary data from interviews and ethnographic observation collected in Turkey; and secondary data derived from legislations, official reports and literature. 

___

  • Alpagut, G. (1998) Belirli Süreli Hizmet Sözleşmesi, in Yucel-Bodur, M. (2014), Mevsimlik Is Sozlesmesi Ile Calisanlarin Yillik Ucretli Izin Haklari, Is ve Hayat, http://www.sekeris.org.tr/dergi/multimedia/dergi/18_mevsimlik_is_sozlesmesi_ile_calisanlarin_yillik_ucretli_izin_haklari.pdf (1/6/2017).
  • Balkir, Z.G., (1997), Her Yönüyle Mevsimlik İşler, in Yucel-Bodur, M. (2014), Mevsimlik Is Sozlesmesi Ile Calisanlarin Yillik Ucretli Izin Haklari, Is ve Hayat, http://www.sekeris.org.tr/dergi/multimedia/dergi/18_mevsimlik_is_sozlesmesi_ile_calisanlarin_yillik_ucretli_izin_haklari.pdf (1/6/2017).
  • Benhabib, S. (2004), the Rights of Others: Aliens, Residents and Citizens, United Kingdom: Cambridge University Press.
  • Bozkurt, E. (2015), “Turkiye’ye Yonelik Duzensiz Gocler ve Gocmenlerin Insaat Sectorunde Enformel Istihdami”, http://eminbozkurtt.blogspot.co.uk/2015/09/turkiyede-gocmenlerin-insaat-sektorunde.html (31/5/2017).
  • Brettel and Hollifield, (2007), Migration Theory: Talking Across Disciplines, in Castles, S. and Miller, M.J. (2009) The Age of Migration, 4th edition. London: Palgrave Macmillan.
  • Dedeoglu, S. (2016), Turkiye’de Mevsimlik Tarimsal Uretimde Yabanci Gocmen Isciler: Yoksulluk Nobetinden Yoksulluk Rekabetine, Ankara, Turkiye, Kalkinma Atolyesi: Bilim, Kultur, Egitim, Arastirma, Uygulma, Uretim ve Isletme Kooperatifi.
  • Demiryontar, B. (2016), European Union and Turkish migration policy reform: from accession to policy conditionality, in: Sirkeci I. and Pusch B. (2016) Turkish Immigration Policy, London: Transnational Press London.
  • Department (UK) for Business Innovation and Skills Research Paper No.217 (2015), “The Impact of Migrant Workers on UK Businesses”, http://www.gov.uk/bis (1/1/2017).
  • European Convention on the Legal Status of Migrant Workers (1977), European Treaty Series-No.93, https://rm.coe.int/1680077323 (1/3/2017).
  • Flikschuh, K. (2010), Kant’s Sovereignty Dilemma: A Contemporary Analysis, The Journal of Political Philosophy, 18(4) pp.469-493.
  • Fudge, J. and Olsson, P.H. (2014), The EU Seasonal Workers Directive: When Immigration Controls Meet Labour Rights, European Journal of Migration and Law, 16(4) pp.439-466
  • Semerci, P.U., Erdogan, E., and Kavak, S. (2014), “Hayata Destek Dernegi Raporu:Mevsimlik Gezici Tarim Isciligi 2014 Arastirma Raporu” http://www.hayatadestek.org/media/files/reports/Mevsimlik%20Gezici%20Tar%C4%B1m%20%C4%B0%C5%9F%C3%A7ili%C4%9Fi%202014%20Ara%C5%9Ft%C4%B1rma%20Raporu.pdf (3/6/2017).
  • Kale, B. (2005), The Impact of Europeanization on Domestic Policy Structure: Asylum and Refugee Policies in Turkey’s Accession Process to the European Union, International Relations. Ph. D. Thesis, Ankara: Middle East Technical University.
  • Kaplan, A., Dedeoglu, S., Bayraktar, S. and Karabiyik, E. (2016), Turkiye’de Mevsimlik Tarimsal Uretimde Calisan Gocmen Iscilerin Mevcut Durumu. Turkiye, Ankara, Kalkinma Atolyesi: Bilim, Kultur, Arastirma, Uygulama, Uretim ve Isletme Kooperatifi.
  • Kaya, A. and Kaiser, B. (2016), Transformation and Europeanisation of migration policy in Turkey: multiculturalism, republicanism and alignment, in: Sirkeci I. and Pusch B. (2016), Turkish Immigration Policy, London: Transnational Press London.
  • Kirişci K. (2005a), “To Lift or Not to Lift the Geographical Limitation to the 1951 Geneva Convention Relating to the Status of Refugees: Turkey’s Pre-accession to the EU and Asylum”, Draft Paper prepared for the 4th METU International Relations, http://www.edam.org.tr/document/Kirisci2.pdf (15/11/2013). Kirişçi, K. (2005b), A Friendlier Schengen Visa System as a Tool of Soft Power: The Experience of Turkey, European Journal of Migration and Law, 7(4) pp. 343–367.
  • Kirişçi, K. (2007), Border Management and EU-Turkish Relations: Convergence or Deadlock, Research Reports 2007/03 Florence: European University Institute, RSCAS.
  • Icduygu, A. (2006), Turkey and International Migration, OECD Sopemi Report for Turkey 2005-2006, Istanbul; Koc University
  • ICRMW (International Convention on the Protection of the Rights of All Migrant Workers and Members of Their Families) (1990), https://treaties.un.org/pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&mtdsg_no=IV-13&chapter=4&lang=en%20on%202%20November%202013 (20/10/2013).
  • International Labour Organisation (ILO) (2017) “Labour Migration”, http://www.ilo.org/global/topics/labour-migration/lang--en/index.htm (13/2/2017).
  • International Organisation for Migration (IOM) (2011) “Key Migration Terms: Migration”, https://www.iom.int/key-migration-terms#Migration (15/6/2016).
  • Lordoglu, K. (2009), Turkiye’de Turizmde Calisan Gocmenler ve Isgucu Piyasasinda Olusan Yeni Sorunlar. II. Uluslarasi Egitim ve Uyum Baglaminda Avrupali Turkler Kongresi, Belgium.
  • MLSS (Ministry of Labour and Social Security) (2014), “4817 Sayili Yabancilarin Calisma Izinleri Hakkinda Kanunun Uygulama Yonetmeligi 13 uncu Maddesi Uyarinca Belirlenen Yabancilarin Calisma Izin Taleplerine Iliskin Olarak Basvuru Sahibi Isyerlerinin ve Yabancilarin Karsilamasi Zorunlu Olan Degerlendirme Kriterleri”, https://www.calismaizni.gov.tr/yabancilar/yabancilara-yasak-meslekler/ (3/12/2015).
  • MLSS (Ministry of Labour and Social Security) (2015), “Work Permits of Foreigners”, https://www.csgb.gov.tr/media/3209/yabanciizin2015.pdf (31/5/2017).
  • Mollamahmutoglu, H., Astarli, M., and Baysal, U., (2014), İş Mevsimlik İş Sözleşmesi İle Çalışanların Yıllık Ücretli İzin Hakları, in Yucel-Bodur, M. (2014), Mevsimlik Is Sozlesmesi Ile Calisanlarin Yillik Ucretli Izin Haklari, Is ve Hayat, http://www.sekeris.org.tr/dergi/multimedia/dergi/18_mevsimlik_is_sozlesmesi_ile_calisanlarin_yillik_ucretli_izin_haklari.pdf (1/6/2017).
  • Narmanoglu, U., (2012), İş hukuku in Yucel-Bodur, M. (2014), Mevsimlik Is Sozlesmesi Ile Calisanlarin Yillik Ucretli Izin Haklari, Is ve Hayat, http://www.sekeris.org.tr/dergi/multimedia/dergi/18_mevsimlik_is_sozlesmesi_ile_calisanlarin_yillik_ucretli_izin_haklari.pdf (1/6/2017).
  • Rawls, J. (1980), Kantian Constructivism in Moral Theory, The Journal of Philosophy, 77, pp. 515-72.
  • Rawls, J. (1989), Themes in Kant's Moral Philosophy, in: E. Förster (ed.) Kant's Transcendental Deductions, Stanford: Stanford University Press.
  • Sagiroglu, Z. (2016), Turkey’s migration law and policy: is it a new era?, in: Sirkeci I. and Pusch B. (2016) Turkish Immigration Policy, London: Transnational Press London.
  • Selek Oz, C. and Bulut, E. (2013), Mevsimlik Tarim Iscilerinin Turk Hukuk Sistemi Icerisindeki Yeri, CSGB Calisma Dunyasi Dergisi, Volume 1:1, pp.94-111.
  • Sonmez Efe, S. (2017), Legal Rights of Migrant Workers in Contemporary Turkey, Unpublished Doctoral Thesis, United Kingdom, Leeds Beckett University.
  • Suzek, S. (2011), Is Hukuku, in Selek Oz, C. and Bulut, E. (2013), Mevsimlik Tarim Iscilerinin Turk Hukuk Sistemi Icerisindeki Yeri, CSGB Calisma Dunyasi Dergisi, Volume 1:1, pp.94-111.
  • Study for EMPL Committee (2016) “Turkey: Labour Market Integration and Social Inclusion of Refugees”, Directorate-General for Internal Policies, Policy Department: Economic and Scientific Policy A. European Parliament, http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2016/595328/IPOL_STU(2016)595328_EN.pdf (2/6/2017).
  • Taskent, S., (1976), Mevsim ve Kampanya İşleri, in Yucel-Bodur, M. (2014), Mevsimlik Is Sozlesmesi Ile Calisanlarin Yillik Ucretli Izin Haklari, Is ve Hayat, http://www.sekeris.org.tr/dergi/multimedia/dergi/18_mevsimlik_is_sozlesmesi_ile_calisanlarin_yillik_ucretli_izin_haklari.pdf (1/6/2017). The First National Workshop (the Observational Data) (2014), on Migration Studies organised by Ministry of Interior 19-20 December 2014 in Ankara.
  • The EU Directive 2014/36/ of the European Parliament and of the Council on the conditions of entry and stay of third-country nationals for the purpose of employment as seasonal workers, (2014), Official Journal of the European Union, L 94/375-390.
  • The Law No.4817 Yabancilarin Calisma Izinleri Hakkinda Kanun (on Work Permits of Foreigners) (2003), Official Gazette No: 25040, “Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Muvzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlügü Mevzuat Bilgi Sistemi, e.mevzuat”, www.mevzuat.gov.tr/kanunlar (10/10/2015).
  • The Law No.4857 (2003) Is Kanunu (Labour Law) Official Gazette No: 25134. Available from Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Muvzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlügü Mevzuat Bilgi Sistemi, e.mevzuat, ‹www.mevzuat.gov.tr/kanunlar› [Accessed 20 November 2015].
  • The Law No.5901 Türk Vatandasligi Kanunu (Turkish Citizenship Law) (2009), Official Gazette No: 27256, “Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Muvzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü Mevzuat Bilgi Sistemi”, e.mevzuat http://www.mevzuat.gov.tr/kanunlar (10/11/2015).
  • The Law No.6458 on Foreigners and International Protection (2013) “Official Gazette No: 28615, Available from Ministry of Interior Directorate General of Migration Management (DGMM)”, http://www.goc.gov.tr/icerik6/11-dilde-yukk_327_328_1174_icerik (10/5/2013).
  • The Law No.6735 on International Labour Force (2016), https://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k6735.html (1/9/2016).
  • The Regulation No.6883 Gecici Koruma Yonetmeligi (2014) Official Gazette No.29153, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/10/20141022-15-1.pdf› (1/12/2015).
  • The Regulation No.8375 (2016) Gecici Koruma Saglanan Yabancilarin Calisma Izinlerine Dair Yonetmelik. Available from ‹http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/01/20160115-23.pdf› [Accessed 1 September 2016].
  • Ministry of Interior Directorate General of Migration Management (DGMM) Report (T.C. Icisleri Bakanligi Goc Idaresi Genel Mudurlugu 2016 Goc Raporu) (2017), Ankara, Icisleri Bakanligi.
  • Tolay, J. (2012) Turkey’s Critical Europeanisation: Evidence from Turkey’s Immigration Policies, in: Elitok, S.P. and Straubhaar, T. (eds) (2012), Turkey, Migration and the EU: Potentials, Challenges and Opportunities, Series Edition HWWI. 5, pp. 39-61: Hamburg University Press
  • Yucel-Bodur, M. (2014), Mevsimlik Is Sozlesmesi Ile Calisanlarin Yillik Ucretli Izin Haklari, Is ve Hayat, http://www.sekeris.org.tr/dergi/multimedia/dergi/18_mevsimlik_is_sozlesmesi_ile_calisanlarin_yillik_ucretli_izin_haklari.pdf (1/6/2017).
  • Yrg. 9. HD.’nin, 12.10.2010 tarih ve E. 2008/35528, K. 2010/28674 sayılı kararı in Selek Oz, C. and Bulut, E. (2013), Mevsimlik Tarim Iscilerinin Turk Hukuk Sistemi Icerisindeki Yeri, CSGB Calisma Dunyasi Dergisi, Volume 1:1, pp.94-111.