Amasra Müzesi’nden Antropomorfik Bir Candelabrum

Çalışmanın konusunu Amasra Müzesi’ne satın alma yoluyla kazandırılmış antropomorfik bronz bir candelabrum oluşturmaktadır. Roma Dönemi’nde kandil taşımaya yarayan çok kollu büyük bir şamdan olan candelabrum, kandilin içine yerleştirildiği bir tabak ve onu zeminden yükselten bir ayaktan oluşmaktadır. Amasra Müzesi’nde korunan antropomorfik candelabrumun üzerinde küçük bir çocuk figürü yer almaktadır. Dört yönden de özenle işlenmiş ve vurgulanmış bu çocuk figürü Roma plastik sanatının güzel örneklerinden birini içermesi açısından önemli bir yere sahiptir. Çalışma kapsamında öncelikli olarak figürlü candelabrumun kullanım amacı, mevcut durumu ve genel özellikleri üzerine durulmuş ardından Roma plastik stili ve tipolojisi ile üretim tekniği bakımından ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda, candelabrumun benzer örneklerle karşılaştırılması yapılmış, figürün özelliği ve üretim tekniği de göz önüne alınarak İS 2. yüzyılın sonları ve İS 3. yüzyılın başlarında üretilmiş olduğuna ve candelabrumun üzerine neden küçük bir çocuk figürünün yapılmasının tercih edilmiş olabileceği konusuna değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Amasra Müzesi, Candelabrum, Antropomorfik, Bronz Eser, Kandil Taşıyıcısı

An Anthropomorphic Candelabrum from Amasra Museum

The subject of the study is an anthropomorphic bronze candelabrum that was acquired by the Amasra Museum through purchasing. The candelabrum, a large multi-armed candelabra used to carry oil lamps during the Roman period, is made up of a plate in which the lamp is placed and a leg that raises it off the ground. There is a figure of a small child on the anthropomorphic candelabrum preserved in the Amasra Museum. This elaborated and highlighted in four directions child figure holds an important place in that it contains one of the most beautiful examples of Roman plastic art. The purpose of use, current situation, and general features of the candelabrum were emphasized within the scope of the study, and it was then evaluated in detail in terms of Roman plastic style and typology, as well as production technique. As a result of the study, the comparison of the candelabrum with similar examples was made, considering the figure feature and production technique, it was stated that it was produced at the end of the 2nd century AD and the beginning of the 3rd century AD, and why a figure of a small child might be preferred on the candelabrum.

Keywords:

Amasra Museum, Candelabrum, Anthropomorphic, Bronze Artifact, Oil Lamp Holder.,

PDF

___

D. Bailey, A Catalogue of the Lamps in the British Museum: IV Lamps of Metal and Stone, and Lampstands, London 1996.
R. Bielfeldt, Candelabrus and Trimalchio: Embodied Histories of Roman Lampstands and their Slaves, Art History 41/3, 2018, 420-443.
H. U. Cain, Römische Marmorkandelaber [Beitrage zur Erschließung hellenistischer und kaiserzeitlicher Skulptur und Architectur 7], Mainz 1985.
A. V. Coonin, Portrait Busts of Children in Quettrocento Florence, Metropolitan Museum Journal 30, 1995, 61-71.
S. Çokay, Antikçağda Aydınlatma Araçları, İstanbul 2000.
Ü. Demirer, 2013 Yılı Perge Kazılarından Bir Metal Buluntu Grubu, Cedrus IV, 2016, 243-259.
K. Fittschen – P. Zanker, Katalog der römischen Porträts in den Capitolinischen Museen und den anderen kommunalen Sammlungen der Stadt Rom, Band IV, Berlin 2014.
S. Haynes, Etruscan Bronzes from the Spencer-Churchill Collection, The British Museum Quarterly vol. 32, no. 3/4, 1968, 112-122.
D. Hekler, Greek & Roman Portraits, New York 1912.
E. Laflı, Roman and Byzantine Metal Finds in the Museum of Amasra (Ancient Amastris) in Paphlagonia (Northwestern Turkey), in: E. Laflı (ed), Greek, Roman and Byzantine Bronzes from Anatolia and Neighbouring Regions, Oxford 2021.
H. Metin – A. Polat-Becks, Burdur Müzesi Metal Kandilleri, OLBA XXII, 2015, 273-320.
A. Oliver, Portrait of a Young Boy, The Metropolitan Museum of Art Bulletin vol. 25, no. 7, 1967, 264-272.
R. Özgan, Roma Portre Sanatı II, İstanbul 2013.
R. Özgan, Roma Portre Sanatı III, İstanbul 2015.
B. Pettinau, L’Illuminazione Della Domus, in: L. P. B. Stefanelli – M. Cima (eds.), Il Bronzo Dei Romani: Arredo E Suppellettile, Roma 1990, 81-102.
V. Spinazzola, Le Arti Decorative in Pompei e Nel Mvseo Nazionale Di Napoli, Milano 1827.
L. P. B. Stefanelli, Il Bronzo, in: L. P. B. Stefanelli – M. Cima (eds.), Il Bronzo Dei Romani: Arredo E Suppellettile, Roma 1990, 5-38.
H. Tekin, Eski Anadolu Madenciliği: Arkeolojik Verilerin Işığı Altında Başlangıcından Demir Çağı’na Kadar, Ankara 2015.
H. B. Walters, Catalogue of the Bronzes Greek, Roman and Etruscan in the British Museum, London 1899.
M. Wegner, Die Herrscherbildnisse in antoninischer Zeit, Berlin 1939.
S. Wood, Imperial Woman: A Study in Public Images 40 B.C.-A.D. 68, Leiden 1999.