Ütopik Bir Mekan Olarak Instagram: Sanal Temsiller

Sosyal medya araçları günümüzde gündelik hayatın seyrine, konuşma diline, düşünce tarzına nüfuz etmiş durumdadır. Yeni sosyalleşme mekânları haline gelen bu araçlar gündelik hayata dahil oluşumuzda önemli bir role sahiptir. Sosyal medya, kullanıcısını, bu dünyaya adım attığı andan itibaren sadece bir içerik tüketicisi olmaktan çıkarıp aynı zamanda kaçınılmaz bir şekilde üretici formuna da sokmaktadır. Bu platformlardan biri olan Instagram görsel içerikleriyle, herkesin en iyi temsili ile dış dünyaya açıldığı popüler bir mecra haline gelmiştir. Kullanıcılarının görünür olma arzusunu sürekli tetikte tutan Instagram’ın en etkin rolünü beden üzerinden müşahede edebilmekteyiz. Instagram’ın beden üzerindeki etkin rolüne eşlik eden en önemli araçların başında güzellik filtreleri gelmektedir. Bu çalışma filtre kullanımının bireyler üzerindeki etkisini anlamaya yöneliktir. Çalışmada nitel araştırma yöntem ve tekniklerinden yararlanılarak 20-30 yaş aralığın yer alan 16 genç kızla yarı-yapılandırılmış görüşme formları aracılığıyla derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerde, katılımcıların Instagram’da filtreli fotoğraf paylaşma motivasyonları ve etkileri üzerinde durulmuştur. Araştırmanın sonucuna göre güzellik filtreleri aracılığıyla birey en iyi temsiliyle görünür olmaya çalışmaktadır. Filtrelerin kullanımı bireyleri ideal güzellik anlayışına uymaya teşvik etmekte ve gerçek hayatta kendilerini kusurlu görmelerine sebep olmaktadır. Olumlu geri bildirimlerin filtre kullanımını arttırdığı ve teşvik ettiği görülmektedir. Ayrıca araştırmada filtre kullanımının tüketim alışkanlıklarını ve kişinin bedeni üzerinde değişiklikler yapma düşüncesini tetiklediği de görülmektedir.

Instagram Filters: Consuming Naturalness in Social Media

Today, social media tools have permeated into nearly all aspects of daily life, affecting spoken language and people’s way of thinking. Being milieus for socialization, these tools play an important role in facilitating more meaningful inclusion in daily life activities. As soon as an individual steps into the world of social media, he becomes both a consumer and producer of content. One such platform, Instagram, has become a popular venue for people to use visual content to present their best face to the outside world. As Instagram takes advantage of users’ desire to be seen by others, it has a profound effect on users’ body image. Accordingly, beauty filters are among the most effective tools in manipulating how one presents him or herself. This study aims to understand how the use of Instagram filters affects young women. To this end, we conducted indepth, semi-structured qualitative interviews with sixteen young women aged between twenty and thirty. Participants’ motivations and the effects of sharing filtered photos on Instagram were emphasized during interviews. The results indicate that young women use beauty filters to put forward an idealized representation of themselves. The use of filters encourages young women to conform to the current beauty ideal and causes them to see themselves as flawed in real life. Positive feedback increases and encourages the use of filters. In addition, the research shows that the use of filters pushes young women to consume more and make aesthetic changes to their bodies.

___

  • Baudrillard, J. (2021). Tüketim Toplumu. (N. Tutal, F. Keskin Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Baudrillard, J. (2021). Simülaklar ve Simülasyon. (O. Adanır, Çev.). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
  • Baudrillard, J. (2009). Gösterge Ekonomi Politiği Hakkında Bir Eleştiri. (O. Adanır, A. Bilgin Çev.), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • Bauman, Z. (2020). Akışkan Hayat. ( A. E. Pilgir Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları
  • Can, İ. (2018). Teşhir Toplumu: Kavramlar, Kuramlar ve Pratikler. Sosyoloji Divanı Dergisi, (11), 9-26.
  • Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (M. Bütün, S. B. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Çağan, K. (2018). Postmodern Toplumda Mahremiyetin Dönüşümü. Sosyoloji Divanı Dergisi, (11), 27-54. Debord, G. (2018). Gösteri Toplumu. (A. Ekmekçi, O. Taşkent, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Goffman, E. (2018). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu. (B. Cezar, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Gürbilek, N. (1992). Vitrinde Yaşamak. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Han, B. C. (2016). Şiddetin Topolojisi. (D. Zaptçıoğlu, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Han, B. C. (2018). Şeffaflık Toplumu. (H. Barışcan, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Han, B. C. (2020a). Güzeli Kurtarmak. (K. Filiz, Çev.). İstanbul: İnsan Yayınları
  • İnceoğlu, Y. & Kar, A. (2010). “Yeni Güzellik İkonları: İnsan Bedeninin Özgürlüğü mü, Mahkumiyeti mi?”. Dişilik, Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni İçinde (65-90), İnceoğlu Y. ve Kar A. (Editör). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Kesim, S. & Kar. A. (2010). Plastik Cerrahi, ‘Tanrım Beni Baştan Yarat!..’ Metaforunu Mümkün Kılabilir mi?. Dişillik, Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni içinde (171-194), İnceoğlu Y. ve Kar A. (Editör). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Kümbetoğlu, B. (2008). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. İstanbul:Bağlam Yayıncılık.
  • Le Breton, D. (2019). Bedene Veda (A. U. Kılıç, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Şimşek, M. E. (2016). Modernite, Postmodernite ve Bauman. İstanbul: Belge Yayınları.
  • Uğurlu, Ö. (2015). Kadının Benlik Sunumunun Güncel Bir Aracı Olarak Sosyal Ağlar Bir Tasarım Unsuru: “Kusursuzlaştırma”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1): 231-248.
  • We Are Social. Global Digital Report (2022), Erişim: https://wearesocial.com/uk/blog/2022/01/digital-2022-another-year-of-bumper-growth-2/ SET:06.06.2022