Zaman Çarteri Esnasında Meydana Gelen Karina Kirlenmesi: Geminin Düşük Performansından Doğan Sorumluluk

Zaman çarteri sözleşmesinde, teslimle birlikte donatılmış bir geminin ticari yönetimi belli bir ücretkarşılığında çarterere tahsis edilmektedir. Çarterer anlaşılan çarter süresi boyunca gemiyi çartersözleşmesinde belirtilen coğrafi sınırlar içerisindeki her yere gönderebilir. Bu yüzden, çartersözleşmesinde bu konuda bir sınır olmadıkça, prensipte çartererin gemiyi tropikal sulardakullanmaya yönelik talimat vermesini engelleyen hiçbir şey yoktur. Çartererin bu tarz bir talimatımeşru bir talimat olarak kabul edilmektedir ve gemi sahibinin bu talimata uyması gerekmektedir.Eğer ki gemi sahibi çartererin bu talimatını haklı bir sebebi olmadan reddedecek olursa, kendisininbu davranışı fesih hakkı veren (repudiatory) sözleşme ihlali oluşturabilecek ve böylece çartereresözleşmeyi sonlandırma hakkı verebilecektir. Bu noktada problem şu ki gemi tropikal sularda, uzunsüre kaldığı zaman, gemi karinasında kirlenme (hull fouling) çoğunlukla gündeme gelmektedir. Budoğa olayı deniz organizmalarının geminin karinasında toplanması kümelenmesi olaraktanımlanabilir. Bu durum, geminin performansını etkileyebilecek ve de geminin çartersözleşmesinde belirtilen hızdan daha düşük bir hızla ve de belirtilen yakıt tüketiminden daha fazlabir tüketimle ilerlemesine sebep olabilecektir. Böyle bir durum söz konusu olduğunda, eğer ki çartersözleşmesi geminin belli bir hızla ve yakıt tüketimiyle anlaşılan çarter süresi boyunca ilerleyeceğinedair gemi sahibi tarafından verilmiş bir taahhüt içeriyorsa, gemi sahibi, çartererin gemininperformasının düşük olduğuna ilişkin olan iddiası ile karşılaşması muhtemeldir.Bu açıklamalar akabinde, şurası net ki çartererin geminin tropikal sularda uzun süre kullanımınailişkin talimatı gemi sahibinin çekinmeden uyabileceği türde bir talimat değildir. Çartererin butalimatı üzerine, gemi sahibi genellikle bir çelişkinin içerisine düşmektedir. Bir tarafta, hukukunkendisine uymayı hükmettiği çartererin talimatı söz konusu iken diğer tarafta kendisinin gemininsözleşmede belirtilen hıza ve yakıt tüketimine sözleşme boyunca uyacağına dair vermiş olduğu birtaahhüt söz konusudur. Bu makalenin amacı; gemi sahibinin, çartererin geminin kullanımına ilişkinolan talimatına uyması sonucunda ortaya çıkan karina kirlenmesinden kaynaklanan geminin düşükperformansından dolayı doğacak sorumluluğunun sınırlarını araştırmaktır. Makale ayrıca ‘’BIMCOHull Fouling for Time Charterparties’’ klozunun sözleşmeye dahil edilmesi durumunda karinakirlenmesinden kaynaklanan geminin düşük performansıyla ilgili anlaşmazlıkların ne ölçüdeazalacağını analiz etmeyi amaçlamaktadır.

___

  • Bennett, H. (ed.) (2017). Carver on Charterparties, Sweet & Maxwell, London. Coghlin, T. and others (2014). Time Charters, Informa, Abingdon. Dere, Ç., Kandemir, Ç., Zincir B. and Deniz C. (2016). Hull Fouling Effect on Propulsion System Components, Proceedings of the 2nd Global Conference on Innovation in Marine Technology and the Future of Maritime Transportation, Muğla, Turkey, pp. 142-148. Grainger, S. (Jun. 2003). Getting to the bottom of it, Maritime Risk International. List of Cases Abu Dhabi National Tanker Co v Product Star Shipping Ltd (The Product Star) (No 2) [1993] 1 Lloyd’s Rep. 397. Bettini v Gye (1876) QBD 183. Bulfracht (Cyprus) Ltd v Boneset Shipping Co Ltd (The Pamphilos) [2002] 2 Lloyd’s Rep. 681. Bunge SA v C Transport Panamax Ltd (The Coral Seas) [2016] 2 Lloyd’s Rep. 293. Cosmos Bulk Transport Inc. v China National Foreign Trade Transportation Corporation (The Apollonius) [1978] 1 Lloyd’s Rep. 53. Dolphin Hellas Shipping SA v Itemslot Ltd (The Aegean Dolphin) [1992] 2 Lloyd’s Rep. 178. Hongkong Fir Shipping Company Ltd v Kawasaki Kisen Kaisha Ltd (The Hongkong Fir) [1962] 2 Lloyd’s Rep. 478. Lorentzen v White Shipping Co Ltd (1942) 74 Ll.L. Rep. 161. Poussard v Spiers and Pond (1876) 1 QBD 410. Routh v MacMillan (1863) 9 LT 541.