Mahlep ve Mahlep Ürünleri

Mahlep (Prunus mahaleb L.) ülkemizde Tokat dahil birçok bölgede doğal olarak yetişmektedir. Gıda endüstrisi açısından mahlep meyvesinin etli kısmı ve çekirdeği (tohum) önemlidir. Mahlepten üretilen ürünler mahlep püresi, mahlep şarabı, mahlep unu ve mahlep yağıdır. Mahlep çekirdeği önemli bir protein ve yağ kaynağıdır. Ayrıca fenolik bileşikler, tokoferoller, mineral madde içeriği ve aroma bileşenleri ile de dikkat çekmektedir. Mahlep sağlığa yararlı bileşenleri nedeniyle geleneksel tedavi yöntemlerinde sıklıkla kullanılmaktadır. Bu derlemede mahlep tohumunun bileşimi ve fizikokimyasal özellikleri, mahlepten üretilen ürünler ve sağlık üzerine etkisi hakkında bilgi verilmiştir.

Mahlab and Mahlab Products

Mahlab (Prunus mahaleb L.) grows as a wild plant in some region of Turkey including Tokat. In respect to the food industry flesh and seed of mahlab fruit are important. Mahlab puree, mahlab vine, mahlab flour and mahlab oil are produced from mahlab fruit. The mahlab seeds form an important source of protein and oil. It also draws attention for its phenolic compounds, tocopherols, minerals content and aroma compound. It is usually used in folk medicine because of its health promoting effects. This review summarizes the composition and physicochemical properties of mahlab seeds; mahlab products and its health effects.

___

  • Ağaoğlu, Y.S. ve Ergül, A., 2001. İdris (Prunus mahalep L). Çöğürlerinde Genomik Farklılık Düzeylerinin RAPD Tekniği ile Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 7, 70-73.
  • Al-Said, M. and Hifnawy, M. S., 1986. Dihydrocoumarin and Certain other Coumarins from Prunus mahaleb seeds. J. Nat. Prod. (Lloydia), 49, 721.
  • Anonim, 1989. Food and Nutrition Board, Recommended Dietary Allowances, 10th edn. National Academy of Sciences/National Research Council, Washington DC, http://www.nap.edu/openbook.php
  • Anonim, 2001. Bitki Adı ile Anılan Yemeklik Yağlar Tebliği, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği, 2001/29
  • Anonim, 2011. http://en.wikipedia.org
  • Aydın, C., Öğüt, H. ve Konak, M., 2002. Some Physical Properties Engineering, 82, 231–234. Mahaleb. Biosystems
  • Ayoub, S.M.H. and Barbiker, A.J., 1981. Component Fatty Acids from Theoils of Monechma ciliatum. Fitoterapia, 52, 251–253.
  • Çakılcıoğlu, U., Türkoğlu, İ. ve Kürşat M., 2007. Harput (Elazığ) ve Çevresinin Etnobotanik Özellikleri. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
  • Dhar, P., Ghosh, S. and Bhattacharyya, D.K., 1999. Dietary Effects of Conjugated Octadecatrienoic Fatty Acid (9cis, 11trans, 13trans) Levels on Blood Lipids Peroxidation in Rats, Lipids, 34, 109–114. in vitro Lipid
  • Ercişli, S. ve Orhan, E., 2008. Fatty Acid Composition of Seeds of Yellow, Red, and Black Colored Prunus mahaleb Fruits in Turkey, Chemistry of Natural Compounds, 44, 87-89.
  • Güzel, M., 2011. Mahlep Çekirdeği İçinden Üretilen Protein Fonksiyonel Özellikleri. (Yüksek lisans tezi), Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Gıda Mühendisliği Anabilimdalı, Tokat. Bazı Kimyasal ve
  • Hedberg, I. and Stangard F., 1989. Traditional Medicine Plants—Traditional Medicine in Botswana. Ipeleng, Gaborone.
  • Hopkins, C.Y. and Chrisholm, M.J., 1968. A Survey of the Conjugated Fatty Acids of Seed Oils, J. Am. Oil Chem. Soc., 45, 176–182.
  • Hertog, M. L., Feskens, E. M., Hollman, P. H., Katan, M. B. and Kromhout, D., 1993. Dietary Antioxidant Flavonoids and Risk of Coronary Heart-Diseases the Zutphen Elderly Study. Lancet, 342, 1007–1011.
  • Jerković, I., Marijanović , Z. and Staver, M. M., 2011. Screening of Natural Organic Volatiles From Prunus mahaleb L. Honey: Coumarin and Vomifoliol as Nonspecific Biomarkers. Molecules, 16, 2507-2518.
  • Johansson, A., Laakso, P. and Kallio, H., 1997. Characterization of Seed Oils of Wild, Edible Finnish Berries. Z Lebensm Unters Forsch A, 204, 300-307.
  • Kalyoncu, İ.H., Ersoy, N. ve Aydın, M., 2008. Mahlep (Prunus mahaleb L.) Yeşil Uç Çeliklerinin Köklenmesi Üzerine Farklı Hormon ve Nispi Nem Uygulamalarının Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 3, 32-41.
  • Kohno, H., Yasui, Y., Suzuki, R., Hosokawa, M., Miyashita, K. and Tanaka, T., 2004. Dietary Seed Oil Rich in Conjugated Linolenic Acid from Bitter Melon Inhibits Azoxymethane-Induced Rat Colon Carcinogenesis Through Elevation of Colonic Pparg Expression and Alteration of Lipid Composition. Int. J. Cancer, 110, 896–901.
  • Majid, S.N., Ali, J.J. and Hussain, F.H.S., 2011. Fatty Acids Composition of Seed Oils of Some Prunus Genus Fruits in Kurdistan Region. University of Sulaimani, Kurdistan Region. www.univsul.org
  • Mariod, A.A., Aseel, K.M., Mustafa, A.A. and Abdel- Wahab, S.I., 2009. Characterization of the Seed Oil and Meal from Monechma ciliatum and Prunus Mahaleb Seeds. J Am Oil Chem Soc., 86, 749–755.
  • Mariod, A.A., Ibrahim, R.M., Ismail, M. and Ismail, N., 2010. Antioxidant Activities of Phenolic Rich Fractions (PRFs) Obtained From Black Mahlab (Monechma ciliatum) and White Mahlab (Prunus mahaleb) Seedcakes. Food Chemistry, 118, 120– 127.
  • Mataracı, T., 1997. Ağaçlar: Doğa Sevenler İçin Rehber Kitap: Marmara Bölgesi Doğal Egzotik Ağaç ve Çalıları , Metalform Yayınları, İstanbul.
  • Meraler, S.A., 2010. Mahlep (Prunus mahaleb L.)’in Bitki Kısımlarında Mineral Bileşiminin Belirlenmesi. (Yüksek lisans tezi), Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Biyoloji Anabilim Dalı, Kilis.
  • Miraldi, E., Ferri, S. and Mostaghimi, V., 2001. Botanical Drugs and Preparations in the Traditional Medicine of Ethnopharmacology, 75, 77–87. (Iran). Journal of
  • Noguchi, R., Yasui,Y., Suzuki,R., Hosokawa , M., Fukunaga, K.. and Miyashita,K., 2001. Dietary Effects of Bitter Gourd Oil on Blood and Liver Lipids of Rats, Arch. Biochem. Biophys,. 396, 207– 212.
  • Öner, N. ve Uysal, M., 2006. Mindos Tepe- Yeğren (Konya) Yöresinde Tesis Edilen Toros Sediri (Cedrus libani A. Rich.) ve Mahlep (Cerasus mahalep (L.) Miller.) Ağaçlandırmalarında Dip Çap- Boy İlişkileri. Gazi Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi, 6, 11-25.
  • Sekeroglu, N., Ozkutlu, F., Kara, S.M., and Ozguven, M., 2008. Determination of Cadmium and Selected Micronutrients in Commonly Used and Traded Medicinal Plants in Turkey. Journal of the Science of Food and Agriculture, 8, 86–90.
  • Sezik, E. and Basaran, A., 1985. Phytochemical Investigations on the Plants Used as Folk Medicine and Herbal Tea in Turkey: II. Essential oil of Stachys Lavandulifolia Vahl. Journal of Faculty of Pharmacy of Ankara University, 21, 98–107.
  • Shams, K.A. and Schmidt, R., 2007. Lipid Fraction Constituents and Evaluation of Anti-anaphylactic Activity of Prunus mahaleb L. Kernels. Afr. J. Trad. CAM, 4, 289 – 293.
  • Sita Devi, P., 2003. TLC as a Tool for Quantitative Isolation of Conjugated Trienoic FA. J. Am. Oil Chem. Soc,. 80, 315–318
  • Surh, Y. J., Hurh, Y. J., Kang, J. Y., Lee, E., Kong, G. and Lee, S.J. 1999. Resveratrol, an Antioxidant Present in Red Wine, İnduces Apoptosis in Human Promyelocytic Leukemia (HL-60) Cells. Cancer Letters, 140, 1–10.
  • Surh, Y.J., 2002. Anti-tumor Promoting Potential of Selected Spice Ingredients With Antioxidative and Anti-inflammatory Activities: A short review. Food and Chemical Toxicology, 40, 1091–1097.
  • Suzuki, R., Nogushi, R., Ota, T., Masayuki, A., Miyashita, K. and Kawada, T., 2001. Cytotoxic Effect of Conjugated Trienoic Fatty Acids on Mouse Tumor and Monocytic Leukemia Cells. Lipids, 36, 477–482.
  • Tsuzuki, T., Tokuyama, Y., Igarashi, M. and Miyazawa, T., 2004. Tumor Growth Suppression by A- eleostearic Acid, A linolenic Acid İsomer with a Conjugated Triene System, Via Lipid Peroxidation. Carcinogenesis, 25, 1417–1425.
  • Uguru, M.O., Okwuasaba, F.K., Ekwenchi, M.M. and Uguru, V.E., 1995. Oxytocic and Oestrogenic Effects of Monechma ciliatum Methanol Extract in Vivo and in Vitro in Rodents. Phytotherap Res., 9, 26–29.
  • Yücel, S., 2005. Determination of Conjugated Linolenic Acid Content of Selected Oil Seeds Grown in Turkey. JAOCS, 82, 893-897.
  • Wetherilt, H. and Pala, M., 1994. Herbs and Spices Indigenous to Turkey. in: Spices, Herbs and Edible Fungi. Edited by G. Charalambous, Elsevier Press, New York, 285–307.
  • Zhang, Z., Liao, L., Moore, J., Wua, T., Wang, Z., 2009. Antioxidant phenolic compounds from walnut kernels (Juglans regia L.). Food Chemistry, 113, 160–165.
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-2910
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1985
  • Yayıncı: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Yayın Ofisi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Türkiye’de ve Batı Karadeniz Bölgesi’nde Çayır-Mera Alanları, Hayvan Varlığı ve Yem Bitkileri Tarımının Bugünkü Durumu

ALPASLAN KUŞVURAN, R. İrfan NAZLI, VEYİS TANSI

Depolama Süresinin Ayçiçeğinin (Helianthus annuus L.) Fiziko-Mekaniksel ve Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Olan Etkileri

Turgut ÖZTÜRK, Murat MENGÜLOĞLU

Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesi doğal popuslasyonundan örneklenen böğürtlen genotiplerinin UPOV kriterleri ile morfolojik olarak

ÇETİN ÇEKİÇ, Selim SARI, SİNEM ÖZTÜRK ERDEM

Tokat İli Merkez İlçede Toptancı Halindeki Komisyoncuların Yeni Hal Yasası Hakkındaki Görüşleri

BİLGE GÖZENER, Murat SAYILI

Türkiye Hayvancılığı

AZİZ ŞAHİN, ZAFER ULUTAŞ, ARDA YILDIRIM, EMRE ŞİRİN, YÜKSEL AKSOY

Topraksız Kültürle Çilek Yetiştiriciliğinde Fide Tipleri ile Yetiştirme Ortamlarının Bazı Fiziksel Özellikler Üzerine Etkileri

NAFİYE ADAK, Mustafa PEKMEZCİ

Bafra Ovasındaki Drenaj Kanallarının Su Kalitelerinin Çok Değişkenli İstatistiksel Analizler ile Değerlendirilmesi

HAKAN ARSLAN, Demet YILDIRIM

Organik ve Konvansiyonel Örtü Altı Sebze Yetiştiriciliğinde Üreticilerin Teknik ve Ekonomik Sorunları (Sivas İli Ulaş İlçesi Örneği)

HALİL KIZILASLAN, Levent TANER

Heterorhabdit Nematodların (Rhabditida: Heterorhabditidae) Biyolojik Etkinliklerinin Galleria mellonella L. (Lepidoptera: Pyralidae) Üzerinde Karşılaştırılması

RAMAZAN CANHİLAL

Tokat Kazova koşullarında farklı arazi kullanım türlerinin bazı toprak özellikleri üzerine etkisinin araştırılması

İRFAN OĞUZ, MERT ACAR