Kireç - azot bitkilerini açıklayabilmek için, değişik reaksiyonlu 3örnek (Rize-asit, Siverek nötr - hafif alkali, Aligör - alkali) alınarak bunların : % 0-0.5-1-1.5-2-3-4-5-10 oranlarında CaCO3 ve 0-1-5-20:50- 100-200 500 veya 1000 ppm düzeylerinde N katmak sureti ile hazırlanan topraklarda büyütme odasında, mini-biyolojik yöntemle domates yetiştirmek ve 65 gün (alkali topraktakileri 87. gün sonra) sonra hasat etmek suretiyle yapılan araştırma sonuçları şu şekilde özetlenebilir. 1.Asit toprakta azotun etkisi ile km.’deki gelişmeler tanığa (No) oranla, doz kararıyla : 100-118-130r135-174-137-94-97 almıştır. 2.Asit toprakta kirecin etkisi ile tanığa (CaC03-OJ oranla sağlanan gelişmeler doz sırasıyla : 100*210-454-379^270-208“ 196^220 olarak gerçekleşmiştir• “ 3.Nötr - hafif alkali örnekte azotun etkisi ile kim’deki gelişmeler tanığa (No) oranla,- doz sırasıyla : 100-149r177-197-200-183-116-79 ol¬muştur. 4.Nötr-hafif alkali, toprakta kirecin etkisi ile tanığa (CaCOs-Oî oranla sağlanan gelişmeler doz sırasıyla : 100-123-130-111-46-50-79127-107 olarak gerçekleşmiştir! , 5.Alkali örnekte azotun etkisi ile km'deki gelişmeler tanığa (No* oranla, doz sırasıyla : 100110-120-126-149-İ13-113 olmuştur. 6.Alkali örnekte kirecin etkisi ile tanığa (CaCO3) oranla sağlanan gelişmeler doz sırasıyla : 1G0-110-1 i5-123-91 -77 olarak gerçekleşmiştir. 7.Değişik reaksiyonlu topraklarda azot 50 ppm'de optimum geliş¬meyi sağlamış; optimum gelişme tanığa oranla asitle %74, nötr’de%100, alkalide % 49 artış sağlamıştır. 8.Azot düzeylerinde ortalamaları olarak kuru-madde miktarı, asit¬te 25.2 mg/saksı (100> iken, nötrde 52.1 (206), alkalide 924.0 mg/saksı (366.7) almış ve asitten alkaliye şiddetle aşılmıştır. 9.Değişik reaksiyonlu topraklarda kireç optimum gelişmeyi, asit ve nötr’de % 1 düzeyinde (1Ö0’e 454 ve 130) alkalide % 2'de (10CTe 123) saklanmıştır. Görüldüğü gibi etki asitten alkaliye gerilemektedir. 10.Kireç düzeylerinin ortalamaları olarak kuru-madde mktarı asitte 25.3 mg/saksı (100) iken, nötrde 52.1 (232), alkalide 906.0 (2684) olmuş ve asitten alkaliye şiddetle artmıştır.

In studing the relationship of CaCOj, and nitrogen, different rates of nitrogen as ammoninm chloride (0; 1; 5; 20; 50; 100; 200 and 1000 ppm) was applied to acid Rize soil; neutral or very slighty-Siverek soil and calcareous Aiigor soil; which were limmed with different rates of CaC03 (0; 0.5; 1.0; 1.5; 2; 3; 4; 5 and 10 percent). Tomatoe plant was grown in growth chamber for 65 days in case of acid and neutral soil and 87 days for calcareous soil ' On acd soil; effect of nitrogen rates (0; 1; 5; 20; 50; 100; 200 and 500 ppm N) on dry matter yield was 100; 1 IS; 130; 185; 174; 137; 94 on-d 97 % respectively. On acid soil effect of CaCO* rates (0; 0.5*1.0; 1,5; 2; 3; 4; and 5%> on dry matter yield was 100; 210; 454; 379; 270; 208; 196 and 220 % respectielvy. On neutral or very sligthy alkali soil, effect of nitrogen rates (0; 1; 5; 20; 50; 10; 200 and 500) on dry matter yield was 100; 149; 177; 197, 200; 183; 116 and 79 %, where as the effect of limming rates (0; 0 5; 1.0; 1.5; 2.0; 3.0; 4,0; 5:0 and 10 w) on dry matter yield was 100; 123: 130; 111; 46; 50; 79; 127 and 107 % respectielvy. On alkali soil; the effect of nitrogen rates (0; 1; 5; 20; 50; 100 and 200 ppm N) on dry matter yield was 100; 110; 120; 126; 149; 133 and 133 %; where as the effect of limming rates (0; 1.0; 2.0; 3.0; 4.0 and 5.0 %) was 100, 110; 115; 123; 91 and 77 % respectively. Average dry matter yield at 50 ppm N was 74 % on acid soil, 100 % on neutral soil and 49 % on calcareous soil, when compared with thoir control. Dry matter yield with the average of all N rates was 25.2 mg/pot on acid soil, 52.1 mg/pot on neutral soil and 924.0 mg/pot cal¬careous soil. Limming upto 1.0 % was effective on'acid {454 %), and neutral soil Keywords