Aynî’nin III. Selim Mersiyesi’nde Göstergelerin Anlam Yönünden İncelenmesi

Bu çalışmada, 18.yy şairlerinden Antepli Aynî‟nin Sultan III. Selim için yazdığı mersiyenin muhteva ve şekil özellikleri anlam yönünden incelenmiştir. İncelemede divan şiirinin açıklanmasında sıkça kullanılan şerh yöntemiyle şiirdeki çokanlamlılığı ve uzak çağrışımları ortaya çıkarmaya yarayan göstergebilim ve semantik inceleme yöntemlerinden yararlanılmıştır. Şiirden seçtiğimiz ve gösterge olarak tanımladığımız bazı referans sözcüklerin anlamsal değerleri üzerinde durulmuştur. Sonuç olarak, söz ile anlam arasındaki bağlamın söz sanatları ve kullanılan sıfatlar yardımıyla oluşturulduğu; biçim-anlam ilişkisinin kafiye ve redifler başta olmak üzere, ses ve söz tekrarları aracılığıyla sağlandığı görülmüştür
Anahtar Kelimeler:

Aynî, III. Selim, mersiye, gösterge

A Study Of The Signs By Meaning In The Elegy Written By Ayni For Selim III

In this study, the content and style of the elegy that is written for Selim III by Ayni from Antep who is one of the poets of 18th century is analyzed through the meaning. In this analysis, it is used from the method of classical interpretation that is constantly used for explanation of Ottoman poetry and method of semiology and semantics. At the same time, it is focused on the meaning of some of the special words in the poet which is described as signs. As a result, in this poem, it is determined that the context which is between expression and meaning is composed through rhetoric and adjectives and the relationship of style and content is provided by rhyme and redif and repeat of sound and word

___

  • Aksan, D. (1971). Anlambilimi ve Türk Anlambilimi. Engin Yayınları, Ankara, ss.61, 76-79.
  • Aksan, D. (1998). Anlambilim. Engin Yayınevi, Ankara, ss. 46.
  • Aksan, D. (1999). Şiir Dili ve Türk Şiir Dili. Engin Yayınları, Ankara, 29- 176.
  • Arslan, M. (2004). Antepli Aynî Divanı. Kitabevi Yayınları, İstanbul.
  • Ayvazoğlu, B. (1993). Aşk Estetiği. Ötüken Yayınları, İstanbul, ss. 100, 166-167.
  • Guiraud, P. (1999). Anlambilim. Multilingual Yayınları, İstanbul, ss. 16.
  • İsen, M. (1994). Acıyı Bal Eylemek-Türk Edebiyatında Mersiye. Akçağ Yayınları, Ankara.
  • Kaplan, M. (1983). Tanpınar’ın Şiir Dünyası. Dergâh Yayınları, İstanbul, ss. 93.
  • Macit, M. (1996). Divân Şiirinde Âhenk Unsurları. Akçağ Yayınları, Ankara, ss. 9
  • Rifat, M. (2002). Gösterge Eleştirisi. Tavanarası Yayınları, İstanbul, ss. 6- 68.
  • Uçan, H. (2002). Yazınsal Eleştiri ve Göstergebilim. Perşembe Kitapları, İstanbul, ss. 39.
  • Varışoğlu, M. C. (2004). 18.Yüzyıl Divan Şiirinde İstiare, Mecaz ve Mazmun
  • Kavramları ve Yüzyılın Şiirine Genel Bir Bakış. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, ss. 10- 200.