Perlit agregasının pesimum reaktif agrega oranının farklı yöntemlerle incelenmesi
Bu çalışmada, perlit agregasının en fazla boy değişimini veren reaktif agrega oranının tespiti amaçlanmıştır. Bu amaçla farklı oranlardaki perlit agregasının reaktif olmayan kireçtaşı agregası ile alkali-silika reaksiyonu (ASR)’na ilişkin özellikleri belirlenmektedir. Perlit, kireçtaşı ve her ikisinin birlikte kullanıldığı örnekler üzerinde ASR’nu belirlemek için ASTM C 1260’a göre hızlandırılmış harç çubuk deneyi, Scanning Electron Microscope (SEM) ve Energy Dispersive X-ray (EDX) ile mikro yapı incelemesi yapılmıştır. Karışımlar, Ankara Hasanoğlan bölgesinden temin edilen kireçtaşı agregasına Ankara Çubuk bölgesinden temin edilen perlit agregasının ağırlıkça %0, 10, 20, 30, 40, 50 ve 100 oranlarında yer değiştirilmesi ile hazırlanmıştır. 7 ayrı karışım için toplam 21 adet harç çubuğu üretilmiştir. Hızlandırılmış harç çubuk metoduna göre 3, 7, 10, 14, 21 ve 28 günlük boy değişim değerleri ölçülmüştür. En fazla boy değişimi veren örneklerin morfolojisi ve kimyasal kompozisyonu SEM ve EDX ile yapılmıştır. Boy değişiminin artması ile çatlak yoğunluğu ve Ca oranının arttığı gözlenmiştir. 14 günlük boy değişim ortalamalarına göre, içerisinde %40 oranında perlit agregası içeren örnekler en fazla boy değişimine uğramış ve perlit agregasının pesimum reaktif agrega oranı olarak belirlenmiştir.
Research of pesimum reactive aggregate ratio of the perlite aggregate with different methods
In this study, it is purposed to determine of reactive aggregate ratio of the perlite aggregate for given up the highest length change. For this purpose, properties of relate to alkali-silica reaction (ASR) of the perlite aggregate determined with non-reactive limestone aggregate. For the determination of ASR, according to ASTM C 1260 accelerated mortar bar method, for microstructure; Scanning Electron Microscope (SEM) and Energy Dispersive X-ray (EDX) analysis were carried out on the samples which are perlite, limestone and used both of them. Mixtures were prepared by weight at 0, 10, 20, 30, 40, 50 and 100% ratios with usage of perlite aggregate that obtained from Ankara Çubuk region instead of limestone aggregate that obtained from Ankara Hasanoğlan region. 21 pieces of mortar bars were produced for 7 different mixtures. The length change values of the samples were measured on the 3, 7, 10, 14, 21 and 28-day according to the accelerated mortar bar method. Morphology and chemical composition of highest length changed samples were determined with SEM and EDX. Increase of fracture density and Ca ratio was observed in parallel with the increase of length change. According to average of 14 days length change, 40% perlite aggregated samples underwent highest length change and these samples were determined as pesimum reactive aggregate ratio of the perlite aggregate.
___
- 1. Struble, L.J., Diamond, S. “Swelling Properties of Synthetic Alkali-Silica Gel”, Journal of the American Ceramic Society, 64(11); 611-655 1981.
- 2. Swamy, R.N., “The Alkali-Silica Reaction in Concrete”, Thomson Litho Ltd., Scotland, UK, 1990.
- 3. Ramachandran, V.S., “Concrete Admixture Handbook”, Science and Technology, Second Edition, USA, 1995.
- 4. Bektaş, F., Turanlı, L., Topal, T., Göncüoğlu, M.C., “Alkali Reactivity of Mortars Containing Chert and Incorporating Moderate-Calcium Fly Ash”, Cement and Concrete Research, 34, 2209-2214, 2004.
- 5. Binal, A., “Pesimum Reaktif Agrega İçeriğinin Alkali-Silika Reaksiyonuna Etkisinin Deneysel Yöntemlerle Araştırılması”, İstanbul Üniv. Müh. Fak. Yerbilimleri Dergisi, 17(2); 119- 128, 2004.
- 6. Turanlı, L., Mesut, A., Uzal, B., “Erzincan Mollaköy Ham Perlit Agregasının ve Perlit Tozunun Taşıyıcı Hafif Beton Üretiminde Kullanılabilirliğinin Araştırılması”, Proje Kod No: 2005-03-03-2-77, Ankara, 2006.
- 7. ASTM C-1260-07, “Standard Test Method for Potential Alkali Reactivity of Aggregates (Mortar-Bar Method)”, Annual Book of ASTM Standards, Concrete and Mineral Aggregates, Philadelphia, PA, USA, American Society for Testing and Materials, 2007.
- 8. Gökçe, H.S., Durmuş, G. ve Şimşek, O., “Alternatif Karışım Oranlarında Üretilen Doğal Perlit Agregalı Hafif Betonların Su/Çimento Üzerindeki Etkileri”, Politeknik Dergisi, 13(1); 55-63, 2010.
- 9. TS EN 1097-6, “Agregaların Mekanik ve Fiziksel Özellikleri İçin Deneyler Bölüm 6: Özgül Ağırlık ve Su Emme Oranı Tayini”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, 2002.
- 10. TS EN 197-1, “Çimento - Bölüm 1: Genel Çimentolar - Bileşim, Özellikler ve Uygunluk Kriterleri”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, 2002.
- 11. Gökçe, H.S., Taban, S., Şimşek, O., “Zeolitik Tüf İkamesinin Farklı Agregalar Üzerinde Alkali- Silika Reaksiyonu Etkilerinin Belirlenmesi”, Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der., 25(4), 803- 809,2010.
- 12. Bektaş, F., Turanlı, L., Monterio, P.J.M., “Use of Perlite Powder to Suppress the Alkali-Silica Reaction”, Cement and Concrete Research, 35, 2014-2017, 2005.
- 13. Gökçe, H.S., Cemalgil, S. “Alkali-Silika Reaksiyonunun Kontrol Altına Alınmasında Endüstriyel Atıkların ve Doğal Kaynakların Değerlendirilmesi”, Uluslararası Sürdürülebilir Yapılar Sempozyumu (ISBS), Ankara, Türkiye, 30-34, 2010.
- 14. Demir, İ., “Alkali-Silika Reaksiyonu Etkisinde Kalan Aynı Oranlardaki Silis Dumanı ve Uçucu Kül İçeren Harçların Mekanik Özellikleri” Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der., 25(4), 749-758, 2010.