Cüneyt KURTAY, Uğurtan AYBAR, Işık AKSULU, Aysu BAŞKAYA

Müzelerde algılama ve aydınlatma kriterlerinin analizi: Ankara-Anadolu Medeniyetleri Müzesi orta holü

Bu çalışma müzelerde; özellikle orijinal fonksiyonunu yitirmiş olan yapıların müze olarak kullanıldığı durumlarda, aydınlatma kriterlerini irdeleyerek çözüm önermeye yöneliktir. Bu makaleye konu edilen yapı "Mahmud Paşa Bedestenedir. Bedesten yapısı onarılıp restore edildikten sonra bugün "Anadolu Medeniyetleri Müzesi" adı altında kullanılmaktadır. Yapı iki bölümden oluşmaktadır; "Orta Hol" ve bunu çevreleyen "Arasta" bölümü. Çalışmanın amacı, hatalı bir şekilde kullanılarak mekanın ve sergilenen eserlerin algılanmasını olumsuz yönde etkileyen yapay aydınlatma problemine çözüm önermektir. Öneri çözümler farklı ışık kaynaklarının ve farklı arka fonların, müze sergilemesinde mekanın ve eserlerin algılanmasında etken olduğunu ortaya koymaya yöneliktir. Bunun için bilgisayar ortamında modellenerek oluşturulan sanal mekanın, gerek yerinde ölçümle alınan mevcut aydınlatma ölçümlerini yakalayarak gerçeklik düzeyini test etmek, gerekse önerilen aydınlatma çözüm değerlerini görmek maksadıyla bir laboratuar olarak kullanılmıştır.

Perception and analysis of lighting criteria's in museums: The inner hall of the Museum of Anatolian Civilisations, Ankara

This article is about to solve lighting requirements of the museums buildings, especially the historical buildings with museum function implemented. The building dealt in this article is "Mahmud Paşa Bedesteni" as one of the most striking exampleof such a kind is restored and used as a museum named "The Museum of Anatolian Civilisations". The "bedesten" consists of a bedesten building, which has two distinct parts: the main "Inner Hall" that is the subject of this article and an encircling "Arasta". The objectives of this study are to solve unsuitable use of artificial lighting which seriously affects both the perception of the space and the objects on display. It was to see how different light sources and different backgrounds might change the perceptions of the exhibits as much as the space. The whole space was modeled in order to be able to compare the present illuminance measurements taken from the building and the measures taken from the proposed artificial lighting parameters in a virtual environment.

PDF

___

1. Atagök, T. Çağdaş Müzecilik Kavramı Doğrultusunda Türk Sanat Müzelerinin Kültürel Etkinliklerinin Saptanması, Mimar Sinan Üniv., İstanbul, yayınlanmamış yeterlilik tezi, s.2., 1985.
2. CIBS, Lighting Guide Museums and Art Galleries, No:14, March, s. 22-24, 1980.
3. IES, “Lighting of Art Galleries and Museums, Technical Report, No:14, s.11-14, 1960.
4. Turner, J. Designing with light: Public Places: Lighting solutions for exhibitions, museums and historic spaces, Morgan, C. L. (series editor). New York: Watson-Guptill, 1998.
5. “Museums and Adaptive Use”, Museum News, Vol. 59 (1), September 1980; Cantacuzino, S. Re/Architecture: Old Buildings / New Uses, Abbeville Press., New York, 1989; Barker, T. Concepts in Practice Lighting: Lighting Design in Architecture, Batsford Ltd., London, 1997; “Lighting Mr. Dupond’s Legacy”, Lighting Design + Application, ss. 39-42, April 2002.
6. Çırağan, E. “Müzelerde Aydınlatma”, Koruma-Onarım, Sayı: 1, s.1, 1995.
7. Anadolu Medeniyetleri Müzesi 1987 Yıllığı, Dönmez Offset, Ankara, 1988.
8. “Bayburtluoglu, I. Müze Belgelerine Göre Kuruluşundan Günümüze Kadar Anadolu Medeniyetleri Müzesi”, Ankara Dergisi, Vol. 1 (2), ss. 96-105, 1991.
9. Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Dönmez Offset, Ankara, 1987.
10. Cezar, M., Typical Commercial Buildings of the Ottoman Classical Period and the Ottoman Construction System, Celtut Matb. San. A.S., İstanbul., s.211, 1983.
11. Özdes, G. The Turkish Çarşı, Tepe Publ., İstanbul, s. 58, 1998.
12. http://www.geocities.com/anadolu_muzesi/muze.html
13. CIBS Lighting Guide Museums and Art Galeries, Publ. No: 14, s.10, 52, March 1980.
14. Grocoffi P. N. Effects of Correlated Color Temperature on Perceived Visual Comfort, A Bell & Howell Company, Michigan, 1996.
15. Çırağan, s. 2, 1995.
16. Egan, M. D.- Olgyay, V. Architectural Lighting, McGraw-Hill, New York, s. 77, 2002.
17. IESNA Series, Museum and art gallery lighting: a recomemmended practice, Illuminating Engineering Society of North America, New York, 1996.